Chcesz poznać nowych przyjaciół? Te ptaki wiedzą, jak to zrobić
Nawiązywanie nowych znajomości bywa stresujące — i to nie tylko dla ludzi. Najnowsze badania pokazują, że nawet papugi muszą… testować relacje, zanim zdecydują, czy ktoś nadaje się na przyjaciela.
Naukowcy z Uniwersytetu w Cincinnati odkryli właśnie, że mnichy nizinne (gatunek papugi spokrewniony z mnichą afrykańską) budują znajomości stopniowo, zwiększając częstotliwość przyjaznych zachowań dopiero wtedy, gdy czują się w nowej relacji bezpiecznie. Efekty ich pracy opublikowano w prestiżowym czasopiśmie Biology Letters.
Przyjaźń? Ostrożnie, krok po kroku
„Bycie towarzyskim może przynieść wiele korzyści, ale te przyjaźnie muszą się od czegoś zacząć” — mówi Claire O’Connell, główna autorka badania.
Jak tłumaczy, papugi — podobnie jak ludzie — zyskują na tym, że mają bliskich partnerów, poprzez obniżenie stresu, zwiększenie szansy na reprodukcję czy tworzenie silnych, trwałych więzi.
Jednak pierwsze podejście do nieznajomego zawsze wiąże się z ryzykiem. „Ptaki, które nie reagują na uwagę nowego osobnika, mogą zareagować agresywnie, co może prowadzić do obrażeń” — podkreśla O’Connell.
Papuzie „randki zapoznawcze”
Aby zrozumieć, jak rodzi się ptasia przyjaźń, naukowcy połączyli w jednym dużym wybiegu grupy mniszek — część z nich była sobie obca. Obserwowali:
z jakiej odległości ptaki zaczynają się tolerować, jak szybko skracają dystans, kiedy zaczynają siadać obok siebie, oraz kiedy pojawiają się pierwsze oznaki sympatii: dotykanie dziobami, wspólna pielęgnacja piór, dzielenie się pokarmem, a nawet… kopulacja. W sumie przeanalizowano 179 relacji, wykorzystując modele statystyczne i obliczeniowe.
Wyniki? Nowe znajomości rodzą się powoli. Ptaki zaczynają od ostrożnego współdzielenia przestrzeni, potem siadają „ramię w skrzydło”, a dopiero na końcu pojawiają się bardziej ryzykowne i intymne zachowania.
Papugi i nietoperze robią to podobnie
Co ciekawe, obserwacje te doskonale pokrywają się z innymi badaniami — m.in. z analizą zachowań nietoperzy wampirów z 2020 roku. One również stopniowo przechodzą od kontaktu towarzyskiego do bardziej zaawansowanych form współpracy, takich jak dzielenie się pożywieniem.
Wygląda na to, że „powolne testowanie gruntu” jest uniwersalną strategią w świecie zwierząt.
„Mogę się czegoś nauczyć od papug”
Claire O’Connell przyznaje, że sama obserwowała papuzie zachowania w momencie, gdy zaczynała studia podyplomowe w Cincinnati.
„Byłam zestresowana nawiązywaniem nowych znajomości. Jednocześnie patrzyłam na papugi, które robią dokładnie to samo — i niektórym szło to lepiej niż innym. Zrozumiałam, że mogę się od nich czegoś nauczyć” — wspomina badaczka.
Absolwentka Inżynierii Środowiska na Politechnice Warszawskiej. Specjalizuje się w technicznych i naukowych tekstach o przyrodzie, zmianie klimatu i wpływie człowieka na środowisko. W swoich artykułach łączy rzetelną wiedzę inżynierską z pasją do natury i potrzeby życia w zgodzie z otoczeniem. Uwielbia spędzać czas na łonie przyrody – szczególnie na Warmii, gdzie najchętniej odkrywa dzikie zakątki podczas pieszych wędrówek i wypraw kajakowych
Opublikowany: 24 listopada, 2025
- https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rsbl.2025.0399;
- https://www.eurekalert.org/news-releases/1106956;
