Czy polityczne ambicje Elona Muska zatopią Teslę?
Spadek dostaw pojazdów, protesty, bojkoty i niezadowolenie inwestorów – Tesla znajduje się w trudnym położeniu. Choć administracja Donalda Trumpa otwarcie wspiera firmę, rosnące napięcia polityczne oraz kontrowersje wokół działań Elona Muska sprawiają, że producent pojazdów elektrycznych traci klientów oraz pozycję rynkową. Czy polityczne ambicje Muska prowadzą Teslę na skraj kryzysu?
Gwałtowny spadek dostaw
W pierwszym kwartale 2025 roku Tesla dostarczyła 336 681 pojazdów elektrycznych, co oznacza spadek o 13% względem analogicznego 2024 roku. Wynik ten był znacznie gorszy niż przewidywania analityków z Wall Street i sugeruje, że działania Muska na arenie politycznej negatywnie wpływają na wizerunek marki. Według firmy Tesla przyczyną spadków są problemy produkcyjne Modelu Y, jednak analitycy twierdzą, że istotniejszym czynnikiem jest polityczna polaryzacja wokół Muska i jego wsparcie dla Donalda Trumpa.
Sojusz z Trumpem jako źródło problemów?
Elon Musk wydał 277 milionów dolarów na kampanię wyborczą Trumpa i innych Republikanów, a po objęciu urzędu przez Trumpa aktywnie wspierał redukcję administracji federalnej. Tego rodzaju działania wywołały sprzeciw wśród wielu liberalnych wyborców, którzy dotychczas stanowili główną grupę klientów Tesli. Krytyka nasiliła się również po tym, jak Trump zainwestował w zakup nowej Tesli na potrzeby Białego Domu, co jeszcze bardziej upolityczniło markę.
Dodatkowo, pomimo wsparcia Muska, Trump wielokrotnie krytykował pojazdy elektryczne i zapowiadał ograniczenie federalnych dotacji dla tej branży. To prowadzi do paradoksalnej sytuacji: konserwatyści, których Musk próbuje przekonać do swojej marki, wciąż niechętnie podchodzą do samochodów elektrycznych, podczas gdy dotychczasowi klienci odwracają się od Tesli.
Malejący udział w rynku
Choć Tesla wciąż pozostaje liderem na amerykańskim rynku pojazdów elektrycznych, jej udział spada. W styczniu 2025 roku Tesla odpowiadała za 42% sprzedaży samochodów elektrycznych w USA, podczas gdy rok wcześniej było to ponad 50%. Podobne tendencje obserwuje się na rynku europejskim – sprzedaż Tesli w Europie spadła o 43%, mimo że ogólny rynek pojazdów elektrycznych wzrósł o 30%.
Badania pokazują również, że 53% liberalnych wyborców jest mniej skłonnych do zakupu Tesli niż sześć miesięcy temu, podczas gdy jedynie 31% konserwatystów rozważa jej zakup. Pogłębiająca się przepaść polityczna sprawia, że marka traci swoją neutralność i przestaje być wyborem numer jeden dla dotychczasowych klientów.
Protesty, bojkoty i presja inwestorów
Publiczne poparcie Muska dla Trumpa wywołało falę protestów przeciwko Tesli. W całym kraju dochodzi do aktów wandalizmu, a salony sprzedaży i stacje ładowania są blokowane przez demonstrantów. Coraz więcej polityków Partii Demokratycznej nawołuje do bojkotu Tesli, co dodatkowo potęguje problemy firmy.
Inwestorzy również zaczynają tracić cierpliwość. Ross Gerber, główny inwestor Tesli, który posiada około 100 milionów dolarów w akcjach spółki, napisał na X, że „Tesla potrzebuje prawdziwego dyrektora generalnego”. „Marka jest zepsuta i może nie dać się naprawić” — napisał. Być może w odpowiedzi na taką krytykę Musk niedawno zorganizował spotkanie wszystkich pracowników Tesli i zachęcił ich do „trzymania akcji”, nawet gdy najwyżsi rangą członkowie zarządu Tesli i starszy dyrektor pozbywali się swoich udziałów. Po tym spotkaniu akcje Tesli wzrosły o ponad 12 procent w ciągu jednego dnia, co oznaczało największy wzrost firmy od dnia wyborów. To odbicie zostało szybko zniwelowane w zeszłym tygodniu po ujawnieniu, że chińska firma BYD — główny rywal Tesli — odnotowała sprzedaż na poziomie 107 miliardów dolarów w 2024 roku. To około 9 miliardów dolarów więcej niż Tesla. W środę akcje Tesli ponownie spadły w handlu przedsesyjnym po wiadomości o słabych dostawach, ale zaczęły rosnąć wkrótce po tym, jak POLITICO podało wiadomość, że Musk wkrótce opuści wewnętrzne kręgi Trumpa.
Co dalej?
Musk może stanąć przed koniecznością wyboru – albo kontynuowanie politycznej współpracy z Trumpem, albo odbudowa wizerunku Tesli jako marki apolitycznej. Obecna sytuacja wskazuje na to, że próba przyciągnięcia konserwatywnych klientów kosztem liberalnych konsumentów nie przynosi oczekiwanych rezultatów. Jeśli Musk nie podejmie działań mających na celu odbudowę zaufania klientów i inwestorów, Tesla może stracić swoją dominującą pozycję w branży pojazdów elektrycznych.
- Scott Waldman; "Tesla lurches as Musk hits the gas for Trump "; https://www.politico.com/news/2025/04/02/elon-musk-alliance-with-trump-turns-off-potential-tesla-buyers-00249228; 03-04-2025;
- Lily Jamali; "Tesla sales plunge after Elon Musk backlash"; https://www.bbc.com/news/articles/c4g4zp3z1p3o; 03-04-2025;
- SAM BLUM; "The Tesla Takedown Puts a Big Dent in Tesla’s Sales "; https://www.inc.com/sam-blum/the-tesla-takedown-puts-a-big-dent-in-teslas-sales/91170598; 03-04-2025;
