Dlaczego człowiek lubi alkohol? Szympansy mogą znać odpowiedź
Wyobraź sobie dzikiego szympansa, który każdego dnia delektuje się alkoholowym „napojem”. Brzmi zabawnie? Naukowcy odkryli, że to wcale nie fantazja – dzikie szympansy spożywają równowartość jednego piwa dziennie, jedząc fermentujące owoce.
Badanie przeprowadzone w afrykańskich lasach tropikalnych, gdzie żyją nasi najbliżsi ewolucyjni kuzyni, potwierdziło, że szympansy codziennie zjadają owoce zawierające alkohol powstający w naturalnej fermentacji cukru. Naukowcy zmierzyli zawartość etanolu w owocach i oszacowali, że dzienne spożycie alkoholu przez szympansy to około 14 gramów – czyli pół uncji. W przeliczeniu na masę ciała zwierzęcia, to tak, jakby codziennie wypijały kufel piwa.
„To nie jest nieznaczna ilość, ale bardzo rozcieńczona i bardziej kojarzona z jedzeniem niż z piciem” – wyjaśnia Aleksiej Maro z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley, główny autor badania opublikowanego w Science Advances.
Teoria „pijanej małpy” zyskuje nowe dowody
Odkrycia te wpisują się w tzw. teorię „pijanej małpy”, którą ponad dekadę temu przedstawił biolog Robert Dudley. Zakłada ona, że zamiłowanie ludzi do alkoholu i zdolność jego metabolizowania wyewoluowały dlatego, że nasi przodkowie spożywali fermentujące owoce. „Hipoteza pijanej małpy staje się coraz bardziej realna. Lepszą nazwą byłby raczej ‘kac ewolucyjny’” – komentuje Maro.
Początkowo teoria budziła sceptycyzm, ale w ostatnich latach zyskała poparcie dzięki obserwacjom naczelnych, które wykazały, że niektóre z nich wybierają owoce o wyższej zawartości alkoholu, jeśli mają taki wybór.
Nathaniel Dominy, profesor antropologii i biologii ewolucyjnej z Dartmouth College, który nie brał udziału w badaniu, nazwał artykuł „majstersztykiem” i podkreślił, że rozwiewa wątpliwości co do powszechności etanolu w owocach tropikalnych. Jednocześnie zauważa, że badanie otwiera nowe pytania: czy szympansy aktywnie poszukują fermentujących owoców, czy po prostu je zjadają, gdy je napotkają? Jakie są biologiczne i behawioralne konsekwencje przewlekłego spożywania niewielkich ilości alkoholu?
Czego możemy się dowiedzieć o sobie?
Badanie szympansów może rzucić nowe światło na nasze własne przyzwyczajenia i reakcje na alkohol. „Możemy dowiedzieć się czegoś o sobie od szympansów” – podsumowuje Maro. Być może nasze codzienne „przyjemności” związane z alkoholem mają głębsze korzenie ewolucyjne, niż nam się do tej pory wydawało.
Absolwentka Inżynierii Środowiska na Politechnice Warszawskiej. Specjalizuje się w technicznych i naukowych tekstach o przyrodzie, zmianie klimatu i wpływie człowieka na środowisko. W swoich artykułach łączy rzetelną wiedzę inżynierską z pasją do natury i potrzeby życia w zgodzie z otoczeniem. Uwielbia spędzać czas na łonie przyrody – szczególnie na Warmii, gdzie najchętniej odkrywa dzikie zakątki podczas pieszych wędrówek i wypraw kajakowych
Opublikowany: 18 września, 2025
- https://news.berkeley.edu/2025/09/17/in-the-wild-chimps-likely-ingest-the-equivalent-of-several-alcoholic-drinks-every-day/;
