Księżycowa elektrownia jądrowa? NASA ma plan, który wyprzedzi Chiny i Rosję!
Reaktor jądrowy na Księżycu? To nie science fiction. NASA właśnie dostała zielone światło, by przyspieszyć prace nad jego budową. A stawka jest wysoka: dominacja w kosmosie.
Reaktor na Srebrnym Globie? Tak, ale szybciej
W ostatnich dniach p.o. administratora NASA, Sean Duffy, polecił agencji przyspieszenie prac nad umieszczeniem reaktora jądrowego na powierzchni Księżyca. Chodzi o projekt, który może przesądzić o tym, kto zbuduje pierwszą księżycową bazę – USA, Chiny czy Rosja.
Według ujawnionej dyrektywy, Chiny i Rosja już co najmniej trzy razy ogłaszały zamiar wspólnego opracowania podobnego systemu do połowy lat 30. XXI wieku. Jeśli zdążą pierwsi, mogą ogłosić fragment powierzchni Księżyca „strefą zamkniętą”, skutecznie blokując inne państwa. A to byłby kosmiczny szach-mat dla misji NASA Artemis.
– Bierzemy udział w wyścigu na Księżyc, w wyścigu z Chinami – powiedział Duffy podczas wtorkowej konferencji prasowej. – A żeby mieć bazę na Księżycu, potrzebujemy energii.
Księżyc potrzebuje prądu. I to dużo
Dotychczasowe prace NASA nad zasilaniem baz księżycowych zakładają budowę elektrowni wykorzystującej rozszczepienie jądrowe. Pierwszy reaktor miałby generować 40 kilowatów energii – wystarczająco, by przez 10 lat zasilać 30 domów. Ale to dopiero początek. Szacuje się, że do obsługi stałej załogowej obecności na Księżycu potrzeba co najmniej 100 kWe.
Taka infrastruktura energetyczna to nie tylko sposób na zasilanie habitatów i sprzętu badawczego. To warunek przetrwania ludzi poza Ziemią – i kolejny krok w stronę Marsa.
– Energia jest kluczem. Jeśli chcemy żyć na Księżycu, a potem polecieć na Marsa – ta technologia będzie decydująca – podkreślił Duffy.
Artemis, czyli wielki powrót
Budowa księżycowego reaktora to część większej układanki – misji Artemis III, której celem jest ponowne lądowanie człowieka na Księżycu, planowane obecnie na 2027 rok. Będzie to pierwsze takie wydarzenie od ponad 50 lat – i zarazem historyczny moment, bo na Księżycu mają stanąć pierwsza kobieta i pierwsza osoba czarnoskóra. Ale Artemis to nie tylko powrót – to początek nowej ery. NASA chce wykorzystać innowacyjne technologie, by zbadać większy obszar Srebrnego Globu niż kiedykolwiek wcześniej.
Duffy nie zwalnia tempa
Nowa dyrektywa to pierwsza duża inicjatywa Duffy’ego od czasu objęcia funkcji p.o. administratora NASA w lipcu. Choć wcześniej był krytykowany za łączenie tej roli z funkcją w Departamencie Transportu, teraz udowadnia, że nie zamierza być tylko figurantem.
Tylko w ostatnich dniach wydał też drugą dyrektywę – dotyczącą przyspieszenia prac nad komercyjną stacją kosmiczną, która ma zastąpić starzejącą się Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS). Według planów, NASA chce w ciągu 60 dni ogłosić przetarg, a przynajmniej dwie firmy mają otrzymać kontrakt w ciągu pół roku.
ISS, która zmaga się z coraz częstszymi usterkami, ma zostać wycofana do 2030 roku. Nowa stacja – tym razem prywatna – ma zapewnić ciągłość obecności człowieka na orbicie i elastyczność dla nowych misji.
Energia, dominacja, przyszłość
Budowa reaktora jądrowego na Księżycu to coś więcej niż technologiczna ciekawostka. To strategiczny ruch, który może przesądzić o tym, kto zdominuje przestrzeń kosmiczną w XXI wieku. Z jednej strony mamy USA i ich ambitny program Artemis. Z drugiej – coraz silniejsze Chiny i Rosję, które planują wspólną księżycową infrastrukturę. Stawką jest nie tylko prestiż, ale i kontrola nad przyszłymi zasobami Księżyca – a może i całego kosmosu.
Absolwentka Inżynierii Środowiska na Politechnice Warszawskiej. Specjalizuje się w technicznych i naukowych tekstach o przyrodzie, zmianie klimatu i wpływie człowieka na środowisko. W swoich artykułach łączy rzetelną wiedzę inżynierską z pasją do natury i potrzeby życia w zgodzie z otoczeniem. Uwielbia spędzać czas na łonie przyrody – szczególnie na Warmii, gdzie najchętniej odkrywa dzikie zakątki podczas pieszych wędrówek i wypraw kajakowych
Opublikowany: 6 sierpnia, 2025
- Alexandra Skores , Jackie Wattles; "NASA wants US to be the first nation to put nuclear reactor on the moon "; cnn; https://edition.cnn.com/2025/08/05/politics/moon-nuclear-reactor-us-nasa;
