Rezerwat Gęsi Bastion uratowany. Jedna dobra wiadomość dla Doliny Dolnej Odry
Nie milkną jeszcze echa prezydenckiej decyzji o zablokowaniu utworzenia Parku Narodowego Doliny Dolnej Odry. Optymistycznym akcentem na tle kontrowersyjnego weta jest wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) w sprawie uznania rezerwatu „Gęsi Bastion pod Starą Rudnicą”. Tym razem ochrona przyrody zwyciężyła nad partykularnymi interesami.
Ptasia ostoja na rozlewiskach
Zaczęło się obiecująco. 13 lipca 2023 r. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska (RDOŚ) w Szczecinie wydał zarządzenie ustanawiające nowy rezerwat przyrody w Dolinie Dolnej Odry. „Gęsi Bastion pod Starą Rudnicą” objął 700 ha niezwykle wartościowych pod względem przyrodniczym terenów Rozlewiska Kostrzynieckiego.
Tutejsze starorzecza, lasy zalewowe, łąki i bagniska stanowią ważną ostoję dla dziesiątek gatunków ptaków. Wyjątkowa mozaika krajobrazów pełni funkcję noclegowiska dla migrujących gęsi i żurawi, żerowisko kaczek, chruścieli i perkozów, a także pierzowiska dla gęgaw. Schronienie i doskonałe warunki do lęgu znalazły tu m.in. puchacz, bąk, rybitwa czarna oraz wodnik.
Wyjątkowość „Gęsiego Bastionu” wynika m.in. z faktu, że jest to ostatnia szeroka płycizna na obszarze województwa zachodniopomorskiego. Stwarza doskonałe warunki do rozwoju ryb oraz fitoplanktonu, czyli ulubionych ptasich przysmaków. Cały teren znajduje się w granicach dwóch obszarów Natura 2000: specjalnego obszaru ochrony siedlisk „Dolna Odra” i obszaru specjalnej ochrony ptaków „Dolina Dolnej Odry”.
Ochrona nie w smak myśliwym
Ustanowienie rezerwatu wiązało się oczywiście z wprowadzeniem ograniczeń w zakresie korzystania z obszaru rozlewisk. Chodziło o to, aby zapewnić ptakom i innym lokalnym gatunkom kręgowców spokój oraz bezpieczeństwo. Wśród zaplanowanych działań ochronnych znalazło się wyznaczenie miejsc do wędkowania, redukcja liczebności gatunków inwazyjnych oraz budowa platform lęgowych.
Niestety, nie wszystkim ten plan się spodobał. Gmina Cedynia oraz Koło Łowieckie „Trop” ze Szczecina zaskarżyły zarządzenie o utworzeniu rezerwatu do Wojewódzkiego Sąd Administracyjnego. Tym samym potrzeba ochrony ptasiej ostoi o znaczeniu międzynarodowym zderzyła się z pasją do polowań.
Batalia o rezerwat „Gęsi Bastion”
W lutym 2024 r. ku zaskoczeniu lokalnych ekologów WSA przychylił się do wniosku skarżących i uchylił zarządzenie o ustanowieniu rezerwatu. RDOŚ w Szczecinie nie dał jednak za wygraną i złożył skargę kasacyjną do NSA.
5 listopada br. Naczelny Sąd Administracyjny wydał werdykt, na który czekali miłośnicy polskiej przyrody: wyrok WSA uchylający zarządzenie o ustanowieniu rezerwatu został uchylony, a sprawę przekazano do ponownego rozpatrzenia. W mediach wydarzenie to przyjęto z wielkim entuzjazmem, a komentatorzy chwalą tryumf przyrodniczej sprawiedliwości.
„Historia Gęsiego Bastionu stanowi precedens i daje nadzieję dla ochrony pozostałych ptasich ostoi w kraju” – napisał na swoim profilu facebookowym wiceminister klimatu i środowiska, Mikołaj Dorożała, dodając: „W siedliskach, gdzie dochodzi do koncentracji wielu gatunków ptaków, polowania nigdy nie powinny mieć miejsca”.
Absolwentka Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, która oddała się pasji zgłębiania zagadek świata i pisania o nich. Specjalizuje się w ekologii, klimatologii i naukach przyrodniczo-naukowych. Żyje ponad granicami, dużo podróżuje, a w wolnym czasie pływa.
Opublikowany: 14 listopada, 2025 | Zaktualizowany: 16 listopada, 2025
- „Informacja dotycząca rezerwatu przyrody „Gęsi Bastion pod Starą Rudnicą” Regionalna Dyrekcja Ochrona Środowiska w Szczecinie; https://www.gov.pl/web/rdos-szczecin/informacja-dotyczaca-rezerwatu-przyrody-gesi-bastion-pod-stara-rudnica, 14/11/2025;
- „Nowe możliwości rozwoju i ochrony dla Gęsiego Bastionu w Dolinie Odry” RZGW w Szczecinie, https://www.gov.pl/web/wody-polskie-szczecin/nowe-mozliwosci-rozwoju-i-ochrony-dla-gesiego-bastionu-w-dolinie-odry, 14/11/2025;
- „Nowy rezerwat faunistyczny w województwie zachodniopomorskim” RDOŚ w Szczecinie, https://www.gov.pl/web/rdos-szczecin/nowy-rezerwat-faunistyczny-w-wojewodztwie-zachodniopomorskim, 14/11/2025;
