MŚ: Główne problemy środowiska naturalnego
W poczuciu Polaków realia życia systematycznie pogarszają się. Coraz więcej mówi się o kryzysie gospodarczym i odczuwaniu jego efektów przez społeczeństwo. Te na pozór odległe od spraw przyrody i ekologii zagadnienia nie pozostają bez wpływu na opinie i zachowania dotyczące środowiska. Czy sytuacja finansowa może wpływać na zmianę świadomości ekologicznej Polaków. Jeżeli tak, to w jaki sposób?
O ochronie środowiska mówi mniej niż co dziesiąty badany i sprawa ta jest oceniana podobnie jak szkolnictwo wyższe i nauka oraz sprawy wewnętrzne i bezpieczeństwo. Bardziej interesują nas kwestie ekonomiczne, związane głównie z pracą, gospodarką i finansami publicznymi, co jest w pełni zrozumiałe w dobie kryzysu.
Zatem trzeba zadać sobie pytanie – czy rok wystarczy, by w świadomości ekologicznej określić znaczące, przełomowe zmiany. Zdecydowanie nie. Jednak w niektórych miejscach już teraz można jednak zauważyć rysujące się trendy.
Z przeprowadzonych na zlecenie Ministerstwa Środowiska Badań świadomości i zachowań ekologicznych mieszkańców Polski wynika, że zdecydowana większość Polaków zgadza się z opinią, że ochrona środowiska może pozytywnie wpłynąć na rozwój gospodarczy, a stan środowiska zależy przede wszystkim od aktywności każdego z nas.
Śmieci – główny problem
Jeśli chodzi o obszar samego środowiska naturalnego w Polsce, to zdecydowanie najwięcej osób za problem uważa kwestię śmieci. Dobrą informacją jest to, iż obserwowane są pozytywne trendy w porównaniu z poprzednimi latami. Regularną segregację odpadów deklaruje 45% badanych (taki sam wynik jak w roku poprzednim). Wzrosła natomiast liczba osób, które przyznają się do sporadycznej segregacji śmieci.
Na liście najważniejszych problemów środowiskowych, w dalszej kolejności, znajdują się: zanieczyszczenie wód i powietrza oraz katastrofy naturalne. Zdecydowana większość Polaków dostrzega też potrzebę zmniejszania emisji gazów cieplarnianych. Kwestia ta znajduje się na piątej pozycji wśród najważniejszych problemów środowiskowych. Co ciekawe, co trzeci Polak deklaruje gotowość do ponoszenia dodatkowych kosztów związanych z wyborem rozwiązań ekologicznych.
A jak Polacy dbają o środowisko? – Najpopularniejszym zachowaniem jest korzystanie z toreb wielokrotnego użytku – używa ich regularnie co czwarty badany. Polacy starają się także rozsądnie korzystać z energii, w tym m.in. unikają trybu czuwania w urządzeniach RTV/AGD. Energii nie oszczędza tylko 6% badanych (w roku ubiegłym było to 11%). Coraz więcej osób zwraca uwagę na oznaczenia ekologiczne na produktach oraz stara się nie marnować żywności. Ponadto, w co piątym domu planuje się w najbliższym roku podjęcie dodatkowych działań, które zwiększą efektywność energetyczną i umożliwią zmniejszenie rachunków za energię.
– Szczególnie ciekawie przedstawiają się wyniki badań pokazujące, że Polacy czują się współodpowiedzialni za stan środowiska naturalnego. Zdaniem większości badanych zależy on przede wszystkim od aktywności każdego z nas. Wyniki te doskonale oddają to, co staramy się przekazać społeczeństwu – dbałość o środowisko powinniśmy traktować jako przywilej. Oczywiście konieczne jest dobre prawo, odpowiedzialne działania władz państwowych i samorządowych, ale bez zaangażowania pojedynczej jednostki nie osiągniemy wymiernego efektu w postaci bardziej czystego środowiska naturalnego – komentuje wyniki badań Beata Jaczewska, podsekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska.
Badania jednoznacznie pokazują, że choć w pewnym zakresie bardziej myślimy o ekologii (np. zwracamy uwagę na segregację większej ilości materiałów i tworzyw), to kiedy za troskę o środowisko my sami mamy ponieść koszt, to w czasie kryzysu jesteśmy mniej na to gotowi.
Badanie świadomości i zachowań ekologicznych mieszkańców Polski zrealizowane zostało na zlecenie Ministerstwa Środowiska przez Zespół Badań Społecznych OBOP w TNS Polska. Projekt sfinansowany został ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
