Rozmowa z ministrem środowiska Maciejem Nowickim

– Obejmując rok temu stanowisko szefa resortu środowiska zapowiadał Pan  polepszenie absorpcji środków unijnych. Co osiągnęliśmy?

Jesteśmy na finiszu. Przynajmniej jeżeli chodzi o pozyskiwanie pieniędzy z jednego z podstawowych źródeł wsparcia inwestycji środowiskowych w Polsce, czyli unijnego Funduszu Spójności na lata 2004-2006. Oceniam, że wykorzystamy niemal 100 proc. dostępnych środków, czyli ponad 2,8 mld euro na 88 projektów. Ostateczny termin zakończenia ich realizacji to koniec roku 2010. Są tylko dwa zadania, które nie zmieszczą się w tej perspektywie, ale przejdą one do Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.

– To największy tego typu program w całej Unii. Na co może liczyć nasz kraj?

Na najpotężniejsze jak dotychczas wsparcie. Polska otrzyma z unijnego budżetu około 27,9 mld euro, z czego na proekologiczne inwestycje przeznaczone będzie blisko 5 mld euro. Na budowę kanalizacji i oczyszczalni ścieków jest do wykorzystania dokładnie 2,784 mld euro. Program zakłada również wspieranie przedsięwzięć związanych z gospodarką odpadami i ochroną powierzchni ziemi, a także projektów dotyczących ochrony przyrody. Na realizację zadań, które przyczynią się między innymi do zmniejszenia ilości składowanych odpadów komunalnych jest ponad 1,6 mld euro. Ministerstwo Środowiska od kwietnia tego roku co kwartał ogłasza konkursy. Wnioski w kolejnym naborze można składać już od 3 listopada.

– UE nie tylko daje pieniądze na ekologię, ale również wymaga przystosowania naszego prawa do surowych, europejskich norm.

To prawda. Wynegocjowaliśmy okresy przejściowe, aby mieć dość czasu na liczne, ale konieczne zmiany prawne. W trakcie mojej kadencji udało się z powodzeniem znowelizować lub napisać od nowa osiem ustaw. Następnych 8 ustaw jest w trakcie uzgodnień międzyresortowych, lub tuż po nich.  Przygotowaliśmy m.in. cały pakiet ustaw, dotyczących odpadów. Nie można również zapomnieć o wydanych w tym czasie 42 rozporządzeniach Ministra Środowiska do już istniejących aktów prawnych. 

– Czy jednak niektóre zmiany nie będą oznaczały wzrostu biurokracji? Ministerstwo tworzy przecież nowy urząd.

Ma Pan na myśli Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska oraz 16 regionalnych dyrektorów ochrony środowiska? Wręcz przeciwnie, moim zdaniem ta instytucja usprawni zarządzanie środowiskiem i to w skali całego kraju. Oto dowód: kiedy GDOŚ zacznie działać, już tylko w jednym urzędzie będą toczyły się postępowania w sprawie ocen oddziaływania na środowisko. To skróci i przyspieszy całą procedurę. Co istotne –  działania Dyrekcji przełożą się na skuteczniejszą absorpcję środków unijnych. Stanie się tak dlatego, że warunkiem pozyskania dofinansowania jest zarówno poprawne przeprowadzenie procedury oceny oddziaływania inwestycji  na środowisko, jak i jakość sporządzonej dokumentacji. Zapewnią ją urzędnicy o sprawdzonych, najwyższych kwalifikacjach.