Najgroźniejsze drzewo świata. Nie uwierzysz, co potrafi zrobić jeden owoc
Na pierwszy rzut oka wygląda niewinnie. Smukłe, z soczyście zielonymi liśćmi i owocami przypominającymi jabłka. Jednak pod tą fasadą kryje się śmiertelne zagrożenie. Manchineel – znane również jako „drzewo śmierci” – uchodzi za najbardziej niebezpieczne drzewo na Ziemi. Już sam kontakt z jego sokiem może skończyć się wizytą w szpitalu.
Tropikalne piękno o zabójczej mocy
Manchineel rośnie w Ameryce Środkowej, Ameryce Południowej, na Karaibach i w południowej Florydzie. Najczęściej spotkać je można na plażach i w strefach przybrzeżnych, gdzie osiąga nawet 15 metrów wysokości. Na tle egzotycznej roślinności wygląda zupełnie niegroźnie, a jego owoce – okrągłe, zielone i pachnące – wręcz zachęcają, by je zerwać. To złudne wrażenie znajduje odzwierciedlenie w nazwie. Hiszpańskie słowo manzanilla oznacza „małe jabłko”. W miejscach, gdzie roślina występuje, funkcjonuje też określenie manzanilla de la muerte – „małe jabłko śmierci”.
Toksyczne od korzeni po koronę
Nie istnieje bezpieczny sposób, aby zbliżyć się do manchineela. Trujące są wszystkie jego części – liście, kora, sok i owoce. Dotknięcie drzewa może wywołać poważne oparzenia skóry, pęcherze i podrażnienia oczu prowadzące do czasowej ślepoty. Nawet deszcz spływający z liści niesie w sobie toksyny, które mogą powodować ból i rany.
Niebezpieczne jest także drewno manchineela – nie wolno go palić, ponieważ dym drażni oczy i układ oddechowy.
„Małe jabłko śmierci” – objawy zatrucia
Choć owoce wyglądają kusząco, są śmiertelną pułapką. Zjedzenie ich prowadzi do poważnych, a czasem nieodwracalnych konsekwencji. Objawy zatrucia obejmują m.in.:
- pęcherze i obrzęk jamy ustnej oraz gardła, utrudniające oddychanie i połykanie,
- gwałtowne wymioty i odwodnienie,
- uszkodzenia przewodu pokarmowego, krwawienia wewnętrzne,
- problemy sercowo-naczyniowe, w tym spadki ciśnienia krwi.
- W skrajnych przypadkach spożycie owocu kończy się śmiercią.
- Zwierzęta i ludzie, którzy się przystosowali
Nie wszystkie organizmy są jednak bezbronne wobec trucizny. Iguana kolczastoogoniasta czy żółw słoniowy z Galapagos potrafią jeść owoce manchineela bez szkody dla zdrowia. Człowiek z kolei nauczył się obchodzić z tą rośliną ostrożnie i wykorzystywać ją na własny użytek.
Na Karaibach drewno drzewa, po odpowiednim wysuszeniu na słońcu, pozbawione toksycznego soku, wykorzystywane jest do wyrobu mebli. Legenda głosi też, że niegdyś wojownicy smarowali groty strzał śmiercionośnym sokiem z drzewa. Istnieje nawet przekaz, że w taki sposób miał zginąć hiszpański odkrywca Juan Ponce de León – choć nigdy tego nie potwierdzono.
Drzewo, którego lepiej nie dotykać
Manchineel to dowód na to, że natura potrafi być równie fascynująca, co niebezpieczna. Choć wygląda niewinnie, jest jedną z najbardziej toksycznych roślin na świecie. Dlatego w wielu miejscach, gdzie rośnie, oznaczane jest ostrzegawczymi tabliczkami – tak, by nikt nie uległ złudzeniu, że ma do czynienia z tropikalnym rajem w miniaturze.
Absolwentka Inżynierii Środowiska na Politechnice Warszawskiej. Specjalizuje się w technicznych i naukowych tekstach o przyrodzie, zmianie klimatu i wpływie człowieka na środowisko. W swoich artykułach łączy rzetelną wiedzę inżynierską z pasją do natury i potrzeby życia w zgodzie z otoczeniem. Uwielbia spędzać czas na łonie przyrody – szczególnie na Warmii, gdzie najchętniej odkrywa dzikie zakątki podczas pieszych wędrówek i wypraw kajakowych
Opublikowany: 9 września, 2025
