Naukowcy potwierdzili: upodabniamy się do naszych psów (albo one do nas!)
Zastanawiałaś się kiedyś, czy Twój pies jest do Ciebie podobny? Może macie taką samą minę, gdy coś was zaskoczy. Może jesteście równie towarzyscy albo nieco uparci. Choć brzmi to jak żart, nauka zaczyna potwierdzać, że podobieństwo między ludźmi a ich psami jest realnym zjawiskiem — i to nie tylko powierzchownym.
Psychologia na tropie psiego lustra
Badacze od lat analizują relacje między człowiekiem a psem, próbując odpowiedzieć na pytanie, czy rzeczywiście wybieramy psy podobne do siebie — lub czy może to one stają się z czasem naszym odbiciem. Niedawny przegląd 15 badań empirycznych rzuca światło na tę kwestię. Wynika z niego, że opiekunowie i ich psy często wykazują zbieżność cech osobowości, takich jak ekstrawersja, lęk czy towarzyskość.
Ale to nie wszystko. Niektóre badania sugerują, że fizyczne podobieństwo również ma znaczenie — szczególnie gdy wybór pada na psa rasowego. Okazuje się, że właścicielki o długich włosach częściej wybierają psy o długich uszach, a te o krótkich fryzurach — psy z krótszymi uszami. Związek może być subtelny, ale zauważalny.
Oczy, sylwetka i… wspólne nawyki
Najbardziej uderzające podobieństwo? Oczy. W eksperymencie, w którym uczestnicy dopasowywali zdjęcia psów i ich opiekunów na podstawie wyglądu, pary z ukrytymi oczami były trudniejsze do rozpoznania. Gdy oczy były widoczne, trafność wzrastała. Wygląda na to, że to właśnie spojrzenie może być kluczem do postrzeganego pokrewieństwa.
Z kolei inne badania wykazały, że masa ciała właścicieli często koreluje z masą ich psów — nadwaga u ludzi bywa związana z nadwagą u czworonogów. To efekt wspólnego stylu życia: ilości ruchu, sposobu karmienia czy wspólnych przyzwyczajeń.
Czy to tylko nasza projekcja?
Krytycy podkreślają, że wiele z tych wniosków opiera się na subiektywnych kwestionariuszach wypełnianych przez właścicieli. Czy to znaczy, że widzimy podobieństwo, bo chcemy je widzieć? Niekoniecznie. Gdy niezależni uczestnicy — nieznający opiekunów i ich psów — potrafili dopasować pary na podstawie samych zdjęć, stało się jasne, że podobieństwo to nie tylko kwestia wyobraźni.
Ewolucyjny trop: podobni przyciągają
Dlaczego podobieństwo nas przyciąga? Psycholodzy ewolucyjni sugerują, że skłonność do wybierania istot „podobnych do nas” ma głębokie korzenie. W przeszłości zwiększało to szanse przetrwania w grupach społecznych — przewidywalność, podobne wartości i zachowania ułatwiały współpracę. Dziś ta sama zasada może działać w wyborze pupila.
W przypadku rasowych psów podobieństwo może wynikać także z oczekiwań wobec konkretnych cech – energiczności, lojalności czy potrzeby kontaktu. Psy z ustabilizowaną pulą genetyczną mają bardziej przewidywalne cechy, co może przyciągać osoby szukające podobnego „temperamentu”.
Podobieństwa nie muszą być dane od początku — mogą się też pojawiać z czasem. Opiekunowie kształtują zachowania psów, świadomie lub nie, przez wzmacnianie konkretnych reakcji. Z kolei psy, które żyją blisko z ludźmi, uczą się przez obserwację i dostrajają emocjonalnie do domowników. Wspólna codzienność, rutyny i reakcje mogą zatem prowadzić do zbliżenia nie tylko fizycznego, ale też emocjonalnego.
Nie tylko podobieństwo – liczy się też zgodność
Choć idea „psiego sobowtóra” budzi uśmiech, badania wskazują, że kluczem do silnej relacji nie zawsze jest podobieństwo. Zgodność osobowości — nawet jeśli oparta na różnicach — może być równie wartościowa. Energiczny pies może zmotywować introwertycznego właściciela do aktywności, podczas gdy spokojny pies może być idealnym towarzyszem dla kogoś szukającego ukojenia.
Tego rodzaju relacje przypominają te międzyludzkie: nie zawsze najlepszym partnerem jest ktoś podobny. Czasem właśnie przeciwieństwa tworzą najgłębsze więzi.
Psy jako lustro duszy?
Wgląd w podobieństwo między psami a ich właścicielami mówi nam więcej, niż moglibyśmy przypuszczać. Pokazuje, jak silne i złożone są nasze relacje ze zwierzętami — nie tylko emocjonalne, ale też psychologiczne i społeczne.
Może więc zamiast pytać: „Czy mój pies jest do mnie podobny?”, warto zapytać: „Co nasze podobieństwo mówi o mnie — i o nas?”. Bo być może pies nie tylko staje się częścią życia człowieka, ale i jego odbiciem — z całym wachlarzem emocji, przyzwyczajeń i charakterów.
Absolwentka Inżynierii Środowiska na Politechnice Warszawskiej. Specjalizuje się w technicznych i naukowych tekstach o przyrodzie, zmianie klimatu i wpływie człowieka na środowisko. W swoich artykułach łączy rzetelną wiedzę inżynierską z pasją do natury i potrzeby życia w zgodzie z otoczeniem. Uwielbia spędzać czas na łonie przyrody – szczególnie na Warmii, gdzie najchętniej odkrywa dzikie zakątki podczas pieszych wędrówek i wypraw kajakowych
Opublikowany: 10 czerwca, 2025 | Zaktualizowany: 29 lipca, 2025
