Naukowcy stworzyli złotą sałatę. Pozostaje pytanie – po co?
Naukowcy stworzyli niezwykłą „złotą sałatę”, która może stać się prawdziwym superfoodem przyszłości. Dzięki genetycznym modyfikacjom sałata ta zawiera znacznie więcej beta-karotenu, czyli związku przekształcającego się w organizmie w witaminę A – kluczowy składnik wpływający na nasz wzrok, odporność, a także rozwój i wzrost.

Odkrycia dokonano na Politechnice Walenckiej (UPV) w Hiszpanii, gdzie zespół naukowców, kierowany przez Manuela Rodrígueza Concepcióna, po raz pierwszy z sukcesem podniósł poziom beta-karotenu w sałacie, nie zakłócając przy tym naturalnych procesów fotosyntezy. Zwykle beta-karoten znajduje się w chloroplastach, „zielonych panelach słonecznych” komórek roślinnych, ale jego nadmiar mógłby być szkodliwy. Aby tego uniknąć, badacze wpadli na sprytne rozwiązanie: przenieśli część beta-karotenu do cytozolu – płynnej części komórki, omijając delikatne procesy fotosyntezy.
Dzięki zastosowaniu technik biotechnologicznych i intensywnego oświetlenia, naukowcy przekształcili część chloroplastów w chromoplasty, które działają jak „magazyny” dla dodatkowego beta-karotenu. Co więcej, światło zwiększyło ilość plastoglobul, małych struktur przechowujących tłuszcz, co dodatkowo poprawiło biodostępność składnika.
Efekt? Sałata zyskała złocisty odcień i stała się naturalnym źródłem witaminy A, bez potrzeby sięgania po marchewki czy dynie. Ta innowacyjna metoda może nie tylko poprawić dietę konsumentów, ale także pomóc w walce z globalnym niedoborem mikroelementów. Według badań z 2023 roku, problem niedoboru witaminy A dotyka setki milionów ludzi na całym świecie, zwłaszcza w krajach rozwijających się, co może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak kseroftalmia czy nawet śmierć.
Badania zostały opublikowane w Plant Journal.

Absolwentka Inżynierii Środowiska na Politechnice Warszawskiej. Specjalizuje się w technicznych i naukowych tekstach o przyrodzie, zmianie klimatu i wpływie człowieka na środowisko. W swoich artykułach łączy rzetelną wiedzę inżynierską z pasją do natury i potrzeby życia w zgodzie z otoczeniem. Uwielbia spędzać czas na łonie przyrody – szczególnie na Warmii, gdzie najchętniej odkrywa dzikie zakątki podczas pieszych wędrówek i wypraw kajakowych
Opublikowany: 2 października, 2024 | Zaktualizowany: 29 lipca, 2025
- Morelli L, Perez-Colao P, Reig-Lopez D, Di X, Llorente B, Rodriguez-Concepcion M. Boosting pro-vitamin A content and bioaccessibility in leaves by combining engineered biosynthesis and storage pathways with high-light treatments. Plant J. 2024. DOI: https://doi.org/10.1111/tpj.16964;