Prawda według Muska. Grokipedia ma być lepsza od Wikipedii
W poniedziałek Elon Musk uruchomił nowy projekt, który – jak twierdzi – ma być „mniej stronniczą” alternatywą dla Wikipedii. Grokipedia, bo tak nazwano platformę, to internetowa encyklopedia tworzona przez sztuczną inteligencję opracowaną przez firmę Muska – xAI. Jej celem jest, jak przekonuje miliarder, przywrócenie „równowagi” w interpretowaniu faktów. Krytycy widzą w tym jednak próbę stworzenia prawicowej wersji Wikipedii.
Wikipedia po muskowemu
Na pierwszy rzut oka Grokipedia do złudzenia przypomina Wikipedię – ma podobny układ, styl i sposób prezentowania treści. Znajdziemy tam artykuły o popularnych tematach, takich jak ChatGPT, Diane Keaton czy Mistrzostwa Świata FIFA 2026. Różnica ujawnia się jednak w tonie i sposobie formułowania niektórych treści.
Przykład? Hasło dotyczące płci w Grokipedii zaczyna się od zdania: „Płeć odnosi się do binarnej klasyfikacji ludzi jako mężczyzn lub kobiet w oparciu o płeć biologiczną…”
Tymczasem w Wikipedii ten sam temat opisano znacznie szerzej i bardziej inkluzywnie: „Płeć to zakres społecznych, psychologicznych, kulturowych i behawioralnych aspektów bycia mężczyzną (lub chłopcem), kobietą (lub dziewczynką) lub trzecią płcią.”
To pokazuje, że „bezstronność” w wydaniu Muska oznacza raczej przesunięcie narracji w stronę konserwatywnego światopoglądu.
AI, które pisze po swojemu
Grokipedia działa w oparciu o ten sam model językowy, który napędza chatbota Grok – asystenta AI dostępnego w serwisie X (dawniej Twitter). Oznacza to, że system ma potencjalny dostęp do miliardów wpisów publikowanych przez użytkowników platformy, co daje mu możliwość dynamicznej aktualizacji artykułów.
Ale ma też drugą stronę medalu – błędy i wpadki, z których Grok zdążył już zasłynąć. W przeszłości bot m.in. powielał teorie spiskowe, używał antysemickich obelg czy generował obrazy „rozbierające” użytkowniczki X. Niektórzy obserwatorzy obawiają się, że podobne problemy mogą trafić także do Grokipedii.
Strona poświęcona samemu Muskowi w nowej encyklopedii różni się znacząco od tej w Wikipedii. Artykuł przedstawia przedsiębiorcę w niemal hagiograficznym świetle: podkreśla jego „dążenie do prawdy”, „wizję ochrony ludzkiej świadomości” i „misję stworzenia wieloplanetarnej cywilizacji”.
Grokipedia cytuje nawet stronę internetową xAI, której właścicielem jest sam Musk.
Problem w tym, że niektóre wpisy zawierają błędy. Na przykład w sekcji dotyczącej pracy Muska w amerykańskiej Służbie DOGE (organizacji doradczej powiązanej z administracją Trumpa) pojawiło się nieprawdziwe stwierdzenie, jakoby kandydat na gubernatora Ohio, Vivek Ramaswamy, przejął po nim „bardziej znaczącą rolę”. Fakty temu przeczą – Ramaswamy opuścił grupę jeszcze zanim trafiła do Białego Domu. Co więcej, źródła podane przez Grokipedię (BBC i Al Jazeera) w ogóle o tym nie wspominały.
Musk kontra Wikipedia – starcie światopoglądów
Elon Musk od lat nie kryje swojej niechęci do Wikipedii. Choć w 2017 roku pisał: „Uwielbiam Wikipedię. Z czasem staje się coraz lepsza”, jego opinia z biegiem lat zmieniła się diametralnie. W 2024 roku wezwał nawet użytkowników do „ograniczenia finansowania Wikipedii, dopóki równowaga nie zostanie przywrócona”.
Musk dołączył tym samym do grona prawicowych krytyków encyklopedii, którzy zarzucają jej „liberalne uprzedzenia” w takich tematach jak zmiany klimatu, szczepionki czy polityka USA. Pomysł stworzenia Grokipedii pojawił się we wrześniu – jako odpowiedź na wpis inwestora Davida Sacksa, który nazwał Wikipedię „beznadziejnie stronniczą”.
„Ironia losu” – Grokipedia zbudowana na Wikipedii
Jak zauważa dziennikarz Stephen Harrison, specjalista zajmujący się historią Wikipedii, Musk tworzy swój projekt na fundamencie, którego sam publicznie krytykuje.
„Każdy duży system sztucznej inteligencji korzysta z wiedzy Wikipedii objętej wolną licencją. Ironią losu jest to, że Grokipedia powstanie dzięki nieodpłatnej pracy redaktorów-wolontariuszy, których Musk próbuje zdyskredytować” – mówi Harrison.
Sam Jimmy Wales, współzałożyciel Wikipedii, zachował wobec projektu dystans: „Jestem ciekaw, jak to wyjdzie, ale nie spodziewam się wiele. Modele językowe AI nie są jeszcze wystarczająco dobre, aby pisać encyklopedyczne teksty. Będzie dużo błędów.”
Encyklopedia przyszłości czy narzędzie propagandy?
Grokipedia wystartowała w wersji v0.1, z deklarowaną liczbą ok. 885 tysięcy artykułów – to zaledwie ułamek w porównaniu z ponad 8 milionami haseł w anglojęzycznej Wikipedii. Strona na krótko po uruchomieniu została wyłączona, a następnie przywrócona.
Choć Musk obiecuje „encyklopedię wolną od propagandy”, pierwsze recenzje wskazują, że może być dokładnie odwrotnie. Grokipedia, tworzona przez algorytm o wyraźnych ideologicznych preferencjach, może stać się nie tyle źródłem wiedzy, ile lustrem światopoglądu swojego twórcy.
Absolwentka Inżynierii Środowiska na Politechnice Warszawskiej. Specjalizuje się w technicznych i naukowych tekstach o przyrodzie, zmianie klimatu i wpływie człowieka na środowisko. W swoich artykułach łączy rzetelną wiedzę inżynierską z pasją do natury i potrzeby życia w zgodzie z otoczeniem. Uwielbia spędzać czas na łonie przyrody – szczególnie na Warmii, gdzie najchętniej odkrywa dzikie zakątki podczas pieszych wędrówek i wypraw kajakowych
Opublikowany: 28 października, 2025
- https://www.washingtonpost.com/technology/2025/10/27/grokipedia-wikipedia-musk-/;
- https://gizmodo.com/elon-musks-version-of-wikipedia-is-live-heres-what-the-difference-is-2000677654;
Wikipiedia upadla moralnie.Autorzy sa banowani a dopuszczani tylko ci o tej odpowiedniej orientacji politycznej. Artykuly sa przepisywane z zaklamaniem. Encyklopedia musi byc 100% bezstronna i opisywac tylko udokumentowane fakty z dziejow ludzkosci.
Encyklopedia według Muska będzie pisana przez AI, a AI będzie zaciągło wiedzę z neta,
m. in. z Wikipedii. Gdzie tu sens i bezstronność?