Psychiatrzy w Polsce odkrywają sekret na lepsze samopoczucie – wystarczy… kontakt z naturą
Dwie trzecie polskich psychiatrów zaleca swoim pacjentom kontakt ze środowiskiem naturalnym – wynika z najnowszego badania opublikowanego w czasopiśmie „Psychiatria Spersonalizowana”. To pierwszy w Polsce taki sondaż, pokazujący, że przyroda staje się coraz ważniejszym elementem terapii i profilaktyki zdrowia psychicznego.
Badanie przeprowadzili eksperci z różnych dziedzin: psychiatra i psychoterapeuta prof. Sławomir Murawiec, ornitolog prof. Piotr Tryjanowski, psychiatra dr Katarzyna Simonienko, autorka książki „Nerwy w las”, oraz prof. Agata Szulc, kierownik Kliniki Psychiatrii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
„Celem badania było sprawdzenie, jak polscy psychiatrzy podchodzą do interwencji opartych na kontakcie z naturą. To nowatorski temat, dotąd nikt w Polsce tego nie badał” – podkreśla na łamach PAP prof. Murawiec.
Jak psychiatrzy rekomendują kontakt z naturą?
Ankieta została przeprowadzona w pierwszym kwartale 2025 roku podczas trzech konferencji psychiatrycznych w Warszawie, Wrocławiu i Białowieży. Wypełniło ją 193 psychiatrów. Wyniki są imponujące: 63,2% respondentów zaleca pacjentom kontakt z naturą dość często, często lub bardzo często. Tylko 9,3% psychiatrów nigdy tego nie robi.
Najpopularniejsze formy kontaktu z naturą to:
- spacery w przyrodzie – poleca je aż 88,5% psychiatrów,
- wyjazdy w miejsca o wysokich walorach przyrodniczych – 60,7%,
- kąpiele leśne – 23%,
- inne formy terapii leśnej – 15,1%.
Kontakt z naturą wspiera zdrowie psychiczne
Psychiatrzy zauważają, że kontakt ze środowiskiem naturalnym może korzystnie wpływać na zdrowie psychiczne zarówno osób z zaburzeniami, jak i bez nich. Ponad 60% ankietowanych uznało, że kontakt z naturą poprawia samopoczucie, a niemal połowa (47,2%) widzi w tym metodę przydatną również dla siebie.
Co ciekawe, aż 72,4% psychiatrów uważa, że kontakt z naturą może wspierać leczenie zaburzeń psychicznych, a 37,5% dostrzega jego wartość profilaktyczną.
Różnice w podejściu
Badanie pokazało też pewne zależności w rekomendowaniu kontaktu z naturą. Kobiety psychiatrzy częściej zalecają takie działania „bardzo często”, podczas gdy mężczyźni częściej ograniczają się do sporadycznych rekomendacji. Ekoterapię częściej polecają specjaliści z dłuższym, co najmniej dziesięcioletnim stażem pracy. Natomiast młodsi lekarze i pracujący w prywatnych gabinetach rzadziej stosują te metody.
Nauka potwierdza korzyści
Autorzy badania podkreślają, że interwencje oparte na kontakcie z naturą mają solidne podstawy naukowe. Badania eksperymentalne wykazują, że przyroda może poprawiać funkcje poznawcze i aktywność mózgu, obniżać ciśnienie krwi, wpływać korzystnie na zdrowie psychiczne, aktywność fizyczną i jakość snu.
Metaanalizy randomizowanych badań kontrolowanych pokazują, że ekoterapia jest skuteczna w redukcji lęku, poprawie nastroju i zwiększaniu pozytywnego afektu, także u osób z wcześniej istniejącymi problemami psychicznymi.
W Polsce temat zyskał dodatkowy wymiar w 2024 roku dzięki monografii „Ekopsychiatria”, która kompleksowo opisuje wpływ kontaktu z naturą na różne aspekty zdrowia psychicznego.
Absolwentka Inżynierii Środowiska na Politechnice Warszawskiej. Specjalizuje się w technicznych i naukowych tekstach o przyrodzie, zmianie klimatu i wpływie człowieka na środowisko. W swoich artykułach łączy rzetelną wiedzę inżynierską z pasją do natury i potrzeby życia w zgodzie z otoczeniem. Uwielbia spędzać czas na łonie przyrody – szczególnie na Warmii, gdzie najchętniej odkrywa dzikie zakątki podczas pieszych wędrówek i wypraw kajakowych
Opublikowany: 14 listopada, 2025
- https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C110451%2Cdwie-trzecie-polskich-psychiatrow-zaleca-pacjentom-kontakt-ze-srodowiskiem;
