Słowenia mówi “nie” klatkom. Kolejny europejski kraj rezygnuje z chowu klatkowego kur
Od 2029 roku w Słowenii nie będzie już legalne trzymanie kur niosek w klatkach. To efekt nowej ustawy o ochronie zwierząt, którą 24 lipca 2025 roku przegłosowało Zgromadzenie Państwowe – izba niższa tamtejszego parlamentu. Tym samym Słowenia dołącza do rosnącej grupy europejskich państw, które odchodzą od kontrowersyjnego i krytykowanego przez organizacje prozwierzęce systemu chowu klatkowego.
Koniec z „trójkami”
Nowe prawo zakłada, że proces wycofywania klatek zakończy się najpóźniej do 31 grudnia 2028 roku. Zanim doszło do głosowania, w kraju odbyła się intensywna kampania społeczna – petycję o zakaz chowu klatkowego podpisały tysiące obywateli, a parlament otrzymał dziesiątki tysięcy wiadomości z apelem o zmianę prawa.
– Wynik głosowania w Słowenii to kolejny sygnał, że chów klatkowy odchodzi do historii. Społeczne poparcie dla wycofania klatek jest ogromne nie tylko w Słowenii, ale w całej Europie – komentuje Julia Pająk, menadżerka ds. kampanii dobrostanowych w Stowarzyszeniu Otwarte Klatki.
Europa odwraca się od klatek
Słowenia nie jest pierwsza – i na pewno nie ostatnia. Już teraz całkowity zakaz chowu klatkowego obowiązuje w Szwecji, Luksemburgu, Szwajcarii, Austrii i Islandii. Kolejne kraje mają wyznaczone terminy odejścia od tego systemu: Niemcy zrezygnują z klatek w 2026 roku, Czechy w 2027, belgijski Region Waloński w 2028, Słowacja w 2030, Dania w 2035. Estonia przygotowuje przepisy, które zakażą budowy nowych klatek już od 2026 roku, a całkowity zakaz ma wejść w życie do 2035 roku.
Zmiany są widoczne nie tylko na poziomie ustaw, ale też w praktyce. Według danych Komisji Europejskiej już 62% kur niosek w UE żyje w systemach alternatywnych – ściółkowym, wolnowybiegowym i ekologicznym. Ich udział stale rośnie, co wskazuje na wyraźny trend odchodzenia od chowu klatkowego w całej Europie.
W Polsce sytuacja wygląda mniej optymistycznie: nadal około 67% kur trzymanych jest w ciasnych klatkach, które uniemożliwiają im realizację podstawowych potrzeb – takich jak rozprostowanie skrzydeł, grzebanie w ziemi czy korzystanie z grzędy. Choć krajowe prawo nie przewiduje jeszcze zakazu chowu klatkowego, wiele firm z własnej inicjatywy rezygnuje z jajek oznaczanych cyfrą „3”. Do dziś ponad 170 przedsiębiorstw zadeklarowało całkowite wycofanie jaj z chowu klatkowego, a blisko połowa już zrealizowała tę obietnicę.
Zmienia się także struktura hodowli. Od 2014 roku udział chowu klatkowego w Polsce spadł o ponad 20 punktów procentowych – to znak, że rynek powoli reaguje na oczekiwania społeczne.
A te są jednoznaczne. Z badania Biostatu z grudnia 2024 roku wynika, że aż 69% Polek i Polaków popiera zakaz chowu klatkowego, a 80,8% uważa, że klatki nie zapewniają kurom odpowiednich warunków do życia. – Społeczne oczekiwania są jasne. Obywatelki i obywatele nie chcą jajek z chowu klatkowego na półkach sklepowych. Słowenia daje dziś dobry przykład – mówi Julia Pająk
Nie tylko kury – nowe przepisy z szerszym zakresem
Słoweńska ustawa to nie tylko zmiany dla kur. Nowe przepisy zakazują także kastrowania prosiąt bez znieczulenia – praktyki krytykowanej przez organizacje prozwierzęce od lat. Kluczową rolę w walce o te zmiany odegrała lokalna organizacja Animal Enterprise Transparency Project.
Słowenia pokazała, że zmiany są możliwe, jeśli stoją za nimi obywatele, eksperci i organizacje działające na rzecz praw zwierząt. Czy Polska pójdzie tym śladem? Społeczeństwo już dawno dało jasno do zrozumienia, czego oczekuje. Teraz ruch należy do polityków.
Absolwentka Inżynierii Środowiska na Politechnice Warszawskiej. Specjalizuje się w technicznych i naukowych tekstach o przyrodzie, zmianie klimatu i wpływie człowieka na środowisko. W swoich artykułach łączy rzetelną wiedzę inżynierską z pasją do natury i potrzeby życia w zgodzie z otoczeniem. Uwielbia spędzać czas na łonie przyrody – szczególnie na Warmii, gdzie najchętniej odkrywa dzikie zakątki podczas pieszych wędrówek i wypraw kajakowych
Opublikowany: 25 lipca, 2025 | Zaktualizowany: 26 lipca, 2025
