Ekrany akustyczne na autostradzie A2 pod lupą NIK-u
NIK sprawdzi, czy zasadne było ustawienie tak dużej liczby ekranów akustycznych na trasie autostrady A2. Jest to efekt zeszłorocznej publikacji „Rzeczpospolitej”, w z której wynikało, że blisko połowę ekranów ustawiono niepotrzebnie, a ich producenci zarobili na nich fortunę.
W ubiegłym roku głośno było o kosztownej i nie zawsze zasadnej budowie ekranów dźwiękochłonnych. Media donosiły, że w niektórych przypadkach chroniły one tylko pola lub obszary przemysłowe. NIK postanowiła sprawdzić, czy inwestycje na autostradzie A2 były przeprowadzone zgodnie z prawem i poszanowaniem publicznych pieniędzy.
W zorganizowanym przez NIK panelu ekspertów wzięli udział przedstawiciele resortów transportu i środowiska, GDDKiA (inwestora kontrolowanego odcinka A2), specjalistycznych jednostek projektowych oraz organizacji ekologicznych. „Niektórzy już wydali wyroki tej sprawie, ale my chcemy podejść do kontroli bez żadnych wstępnych tez” – deklarował na spotkaniu z ekspertami wiceprezes NIK Marian Cichosz.
Oberwało się zwłaszcza resortowi środowiska, któremu zarzucono, że zbyt późno zliberalizował dopuszczalne poziomy hałasu. Zdaniem Lecha Witeckiego, p.o. Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad, zmiana przełożyła się na obniżenie kosztów budowy kolejnych odcinków dróg. – Z ekonomicznego punktu widzenia liberalizacja, o którą wnioskowaliśmy, okazała się bardzo korzystna. Koszty związane z budową ekranów zmalały w Polsce od 15 do 40 procent.
Dr Wojciech Szymalski, Prezes Zarządu „Zielone Mazowsze”, wskazywał jednak na negatywne skutki zliberalizowania norm przez resort środowiska. Według niego zmiana przepisów uderzy zresztą głównie w miasta, gdzie całe osiedla mogą pozostać bez ochrony przed hałasem. – Tak będzie np. z ul. Wołoską w Warszawie, gdzie przed zmianą norm planowano ustawienie ekranów, a teraz ta inwestycja została wstrzymana – podawał przykłady Szymalski.
Przeciwko zmianie norm protestował również Witold Jaszczuk, reprezentujący „Ligę Walki z Hałasem”. Według niego tak daleko posunięta liberalizacja nie ma odpowiednika w żadnym kraju europejskim. – Dziś w Polsce lepiej byłoby wybudować dom bezpośrednio przy siatce otaczającej lotnisko niż przy drodze, bo nawet tam normy są bardziej rygorystyczne –tłumaczył. I zaznaczał, że obniżenie kosztów budowy dróg, możliwe dzięki redukcji liczby ekranów, może oznaczać większe koszty w budownictwie. – Hałas, którego nie zatrzymamy przy drodze, będzie musiał być zatrzymany przez odpowiednio izolowaną ścianę budynku mieszkalnego.
Reprezentująca Ministra Środowiska Małgorzata Wojciechowska zaznaczała, że przepis, na podstawie którego większość trasy autostrady A2 została zabudowana ekranami, wcale nie wymagał chronienia przed hałasem pól, marketów czy obszarów przemysłowych. Nie było też żadnej potrzeby stawiania ekranów na terenach dopiero przeznaczonych pod zabudowanie. – Domy na takich terenach mogą powstać dopiero za 10 lat. Ciekawa jestem w jakim stanie będą wtedy ekrany, które już tam wybudowano – zastanawiała się Wojciechowska.
– To oczywiste, że nie stawia się ekranów tam, gdzie nic nie ma – zgadzał się Wojciech Malusi, prezes Zarządu Ogólnopolskiej Izby Gospodarczej Drogownictwa. – W Niemczech np. obowiązuje tzw. mapa akustyczna. Dzięki niej to liczba ludzi zamieszkałych na danym terenie decyduje o nakładach na zabezpieczenia przed hałasem.
Planowana kontrola NIK obejmie proces projektowania i budowy ekranów dźwiękochłonnych oraz przejść dla zwierząt, poczynając od analizy ocen oddziaływania inwestycji na środowisko i projektów budowlanych, a kończąc na dokumentacji powykonawczej i odbiorczej.
Kontrola zostanie przeprowadzona w II i III kwartale 2013 r., a opracowanie informacji o jej wynikach ma nastąpić do końca listopada 2013 r.
