Źródło:
https://qz.com/779421/how-to-see-all-the-dots-in-the-12-dot-optical-illusion/
https://www.bbc.com/news/science-environment-37337778
Ile czarnych kropek widzisz na obrazku?
Ta optyczna iluzja rozprzestrzeniła się wirusowo w Internecie, po tym jak udostępnił ją na swoim profilu społecznościowym naukowiec Jacques Ninio. Mimo, iż na rysunku znajduje się 12 czarnych kropek, to nasz mózg nie pozwala ich zobaczyć w tym samym czasie. Dlaczego tak się dzieje?
Nie jest to nowa iluzja. Grafika ta jest odmianą znanego złudzenia optycznego, nazywanego siatką Hermanna – która została nazwana tak od nazwiska niemieckiego psychologa, Ludimara Hermanna.
Jacques Ninio stwierdził, że iluzja stworzona przez Hermana powinna działać w drugą stronę i stworzył grafikę z szarą siatką na białym tle, zamiast białej siatki na tle czarnym. Jak działa taka iluzja?
W miejscu skrzyżowania ciemnych pasów pojawiają się czarne kropki. Kiedy jednak zatrzymamy wzrok na dłużej na jednym ze
skrzyżowań, okazuje się, że kropki znikają. Dlatego tak ciężko jest zobaczyć 12 czarnych kropek w tym samym czasie.
Dlaczego tak się dzieje? Wyjaśnienie nie jest proste. Zjawisko to określane jest mianem tzw. hamowania obocznego, a przyczyn takiego wrażenia szukać można w działaniu włókien nerwowych oka.
Fotoreceptory nie są rozłożone równomiernie na siatkówce oka – najwięcej znajduje się w środkowej części, a im dalej od środka, tym mniej receptorów, czyli tym gorzej widzimy. Dodatkowo jedne receptory mogą hamować działanie innych. Dlatego odbiór elementów graficznych, zależy od obiektów sąsiednich, czyli od kontekstu. Fachowo brzmi to tak: sygnał z włókna nerwowego przewodzącego informację o białym fragmencie jest hamowany przez cztery sąsiadujące włókna, informujące o czarnych kropkach.
W praktyce wygląda to tak, że kiedy skupiamy się na jednej, centralnej kropce, znikają te zlokalizowana na skraju grafiki. Dlatego jesteśmy w stanie dostrzec co najwyżej dwie kropki jednocześnie.
W przypadku grafiki Jacques’a Nino zjawisko hamowania obocznego potęguje zagęszczenie szarych pasków i białych pól, co utrudnia zatrzymanie oka w jednym miejscu.
Mówi się, że ludzki mózg to najbardziej złożony narząd wśród wszystkich gatunków obecnych na Ziemi. Nie znaczy to jednak, że nie można go łatwo oszukać!