Inwestycje w zgodzie z ochroną środowiska
Które inwestycje wymagają lub mogą wymagać oceny oddziaływania na środowisko? Niezbędna wiedza dla każdego inwestora: precyzyjne przepisy zgodne z wymogami Unii Europejskiej. Określenie nowego katalogu przedsięwzięć, które mogą znacząco oddziaływać na środowisko to najważniejszy cel rozporządzenia przyjętego przez rząd 9 listopada br.
Rozporządzenie w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko określa katalog przedsięwzięć w podziale na dwie grupy: (I) przedsięwzięcia mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko oraz (II) przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko.
W stosunku do przedsięwzięć wymienionych w rozporządzeniu, przed ich realizacją, konieczne będzie uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. W uzasadnionych przypadkach niezbędne także będzie przeprowadzenie oceny oddziaływania na środowisko.
Nowe rozporządzenie, które zastąpi (i zmieni) dotychczas obowiązujące rozporządzenie z 9 listopada 2004 r., wprowadza zmiany dotyczące przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko. Modyfikacje te polegają na ustanowieniu innych, niż dotychczas obowiązujące, progów i kryteriów – jeżeli parametry przedsięwzięcia „wpisują się” w określone progi i kryteria konieczne będzie, przed ich realizacją, uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.
Ponadto w rozporządzeniu zlikwidowano znaczną część „wyłączeń”. Ich usunięcie wymaga komentarza szczególnie w stosunku do inwestycji infrastrukturalnych o charakterze liniowym. Funkcjonujące dotychczas „wyłączenia” przy autostradach, drogach ekspresowych, innych drogach oraz liniach kolejowych wskazywały, że pewne rodzaje niewielkich samodzielnie realizowanych przedsięwzięć wchodzące w ich skład (np. przepusty, kładki itp.), nie wymagają uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. W nowym rozporządzeniu „wyłączeń” tych nie ujęto, nie oznacza to jednak, że przed realizacją tych drobnych przedsięwzięć wymagane jest uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Te niewielkie inwestycje, niestanowiące samodzielnie dróg czy linii kolejowych nie podlegają obowiązkom wynikającym z prawa regulującego system ocen oddziaływania na środowisko.
Rozporządzenie spowoduje korzystne dla inwestorów zmiany jeśli chodzi np. o infrastrukturę taką jak drogi czy sieci kanalizacyjne. Dzięki nowemu rozporządzeniu możliwa będzie sprawniejsza absorpcja środków finansowych przez beneficjentów zamierzających realizować projekty, w skład których wchodzą przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na środowisko.
– Rozporządzenie jest zapisem pewnego kompromisu pomiędzy interesem inwestora, który chce sprawnie i tanio zrealizować inwestycje a interesem środowiska, które musi podlegać ochronie. O ten kompromis nie było łatwo i jestem przekonany, że jest możliwy jest rozwój gospodarczy z poszanowaniem środowiska przyrodniczego i społecznego – powiedział minister Andrzej Kraszewski.
Zmiana dotychczas obowiązującego rozporządzenia podyktowana jest przede wszystkim koniecznością wypełnienia ustawowej delegacji do jego wydania, zawartej w ustawie o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (ustawa OOŚ).
– Opracowany dokument wprowadza rozwiązania zgodne z wymaganiami prawa unijnego i oczekiwaniami Komisji Europejskiej. Ponadto zamyka proces zmian krajowego systemu ocen oddziaływania na środowisko rozpoczęty pod koniec 2008 roku – pokreślił Michał Kiełsznia, Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska. Doprecyzowanie przepisów w tym zakresie to także skuteczniejsza ochrona środowiska – dodał.
Nowe rozporządzenie uwzględnienia postulaty Komisji Europejskiej w odniesieniu do implementacji dyrektywy w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne. W poprzednim rozporządzeniu zastosowane progi nie obejmowały wszystkich przedsięwzięć, które mogły w sposób znaczący oddziaływać na środowisko, tym samym przedsięwzięcia te nie były dotąd uwzględnione w krajowym systemie prawnym, natomiast prawo unijne wymaga w stosunku do nich stosowania procedur środowiskowych (przeprowadzenia screeningu, a w uzasadnionych przypadkach także oceny oddziaływania na środowisko).
Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko przygotowała Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska.
Korzyści z wejścia w życie rozporządzenia w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko:
- przyjazne dla inwestorów zmiany w stosunku do przedsięwzięć stanowiących podstawową infrastrukturę (np. drogi, sieci kanalizacyjne),
- doprecyzowanie przepisów w zakresie ocen oddziaływania na środowisko dot. kwalifikowania przedsięwzięć,
- umożliwienie i usprawnienie absorpcji środków finansowych przez beneficjentów zamierzających realizować projekty, w skład których wchodzą przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na środowisko,
- wprowadzenie rozwiązań prawnych, które będą pozostawać w zgodzie z wymaganiami prawa wspólnotowego oraz oczekiwaniami Komisji Europejskiej.
Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko obowiązuje od 15 listopada 2010 r.