Te przedszkola wprowadziły jedną, małą zmianę, co wzmocniło układ odpornościowy dzieci
Taplanie się w błocie, zabawa wśród zieleni i ściółki w leśnych zaroślach przez zaledwie miesiąc może wystarczyć, aby zmienić układ odpornościowy dziecka – wynika z eksperymentu przeprowadzonego w Finlandii.

Kiedy pracownicy placówek opieki dziennej kosili trawnik, zasadzili runo leśne (takie jak wrzos karłowaty i jagody) i pozwalali dzieciom opiekować się roślinami, różnorodność drobnoustrojów w jelitach i na skórze małych dzieci wydawała się zdrowsza.
W porównaniu z dziećmi z miast, które bawią się w standardowych miejskich przedszkolach wyposażonych w chodniki, płytki i żwir, 3-, 4- i 5-latki w zielonych przedszkolach w Finlandii wykazywały zwiększoną liczbę limfocytów T i innych ważnych markerów immunologicznych we krwi w ciągu 28 dni.
„Odkryliśmy również, że mikroflora jelitowa dzieci, które przebywały w zielonych przedszkolach, była podobna do mikroflory jelitowej dzieci odwiedzających las na co dzień” – wyjaśniła ekolog Marja Roslund z Uniwersytetu Helsińskiego w 2020 r., kiedy opublikowano badanie.
Eksperyment przeprowadzony w Finlandii był pierwszym, który wyraźnie manipulował środowiskiem miejskim dziecka, a następnie testował zmiany w jego mikrobiomie, a co za tym idzie, w jego układzie odpornościowym.
Chociaż odkrycia nie dają odpowiedzi na wszystkie pytania, potwierdzają główną tezę – że zmiana w drobnoustrojach środowiskowych może stosunkowo łatwo wpłynąć na dobrze ugruntowany mikrobiom u dzieci, wspierając także ich układ odpornościowy.
Pogląd, że środowisko bogate w organizmy żywe wpływa na naszą odporność, znany jest jako „hipoteza różnorodności biologicznej”. W oparciu o tę hipotezę utrata różnorodności biologicznej na obszarach miejskich może przynajmniej częściowo odpowiadać za niedawny wzrost liczby chorób o podłożu immunologicznym.
W najnowszym badaniu porównano drobnoustroje środowiskowe znalezione na podwórkach 10 różnych miejskich przedszkoli, w których przebywa łącznie 75 dzieci w wieku od trzech do pięciu lat.
Część z tych przedszkoli ma standardowe podwórka miejskie z betonu i żwiru, podczas gdy w innych codziennie zabierano dzieci na spacery na łonie natury, a w czterech placówkach posadzono trawę i runo leśne. W ciągu następnych 28 dni dzieci miały czas na zabawę na swoim podwórku pięć razy w tygodniu.
Kiedy naukowcy testowali mikroflorę ich skóry i jelit przed badaniem i po nim, uzyskali lepsze wyniki w porównaniu z pierwszą grupą dzieci, które przez ten sam czas bawiły się w przedszkolach z mniejszą ilością zieleni.
Nawet w tak krótkim różnorodność drobnoustrojów na skórze i w jelitach dzieci regularnie bawiących się na terenach zielonych wzrosła, co jest powiązane z ogólnie zdrowszym układem odpornościowym.
Wśród dzieci, które wychodziły na dwór – bawiąc się w ziemi, na trawie i wśród drzew – zaobserwowano wzrost liczby drobnoustrojów zwanych gammaproteobakteriami, które wzmacniały obronę immunologiczną skóry, a także zwiększały wydzielanie przydatnych substancji immunologicznych we krwi i zmniejszały zawartość interleukiny. -17A, który jest powiązany z chorobami przenoszonymi przez układ odpornościowy.
„To potwierdza założenie, że kontakt z naturą zapobiega zaburzeniom układu odpornościowego, takim jak choroby autoimmunologiczne i alergie” – wyjaśnił ekolog Aki Sinkkonen, również z Uniwersytetu Helsińskiego.
Wyniki nie są w pełni rozstrzygające co do przyczynowego wpływu przyrody na dzieci i będą musiały zostać zweryfikowane w ramach większych badań. Wydaje się jednak, że korzyści płynące z terenów zielonych wykraczają poza nasz układ odpornościowy.
Zmiany są proste, szkody niskie, a potencjalne korzyści powszechne. Kontakt z naturą już w dzieciństwie jest również dobry dla przyszłości ekosystemów naszej planety. Badania pokazują, że dzieci spędzające czas na świeżym powietrzu w wieku dorosłym są bardziej uwrażliwione na ochronę środowisko, a w szybko zmieniającym się świecie jest to ważniejsze niż kiedykolwiek. Tylko upewnij się, że wszyscy są na bieżąco ze szczepieniami przeciwko tężcowi, powiedział Sinkkonen.
Ekologia.pl (JSz)
- Marja I. Roslund i in. ; "Biodiversity intervention enhances immune regulation and health-associated commensal microbiota among daycare children"; Science Advances 14 Oct 2020 Vol 6, Issue 42 DOI: 10.1126/sciadv.aba2578;