Więcej stref czystego transportu w Polsce – prezydent podpisał ustawę
Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych oraz innych ustaw, która wprowadza wiele zmian mających na celu poprawę jakości powietrza w miastach. Nowe przepisy zobowiązują miasta liczące ponad 100 tysięcy mieszkańców do zakupu wyłącznie autobusów zeroemisyjnych oraz tworzenia stref czystego transportu (SCT).
Od 1 stycznia 2026 roku gminy powyżej 100 tysięcy mieszkańców oraz firmy świadczące usługi przewozów pasażerskich w ramach komunikacji miejskiej będą mogły kupować wyłącznie autobusy zeroemisyjne. Wyjątek stanowić będą pojazdy obsługujące linie wykraczające poza granice administracyjne miast.
Dodatkowo, miasta przekraczające średnioroczny dopuszczalny poziom dwutlenku azotu w powietrzu będą zobligowane do wprowadzenia SCT. Zasady ich funkcjonowania mają być zatwierdzane przez rady gmin, a strefa będzie mogła zostać zniesiona dopiero po trzech latach bez odnotowania przekroczeń norm. Według szacunków, nowe regulacje mogą objąć nawet 37 polskich miast.
Ustawa znosi dotychczasowe ograniczenia dotyczące godzin, w których można było wjechać do SCT za opłatą. Gminy zyskają swobodę w określaniu zasad wjazdu i wysokości opłat w drodze uchwały. Nowelizacja obniża także wymóg udziału pojazdów elektrycznych we flotach samochodowych używanych przez urzędy administracji publicznej w miastach powyżej 50 tysięcy mieszkańców. Odsetek ten zmniejszono z 30% do 22%.
Podpisana ustawa realizuje dwa kamienie milowe Krajowego Planu Odbudowy. Pierwszy zakłada obowiązek zakupu zeroemisyjnych autobusów przez miasta, a drugi – tworzenie SCT w najbardziej zanieczyszczonych miastach.
Obecnie w Polsce działa jedna strefa czystego transportu uruchomiona w Warszawie w lipcu 2024 roku. Znajduje się na obszarze Sadyby i jest dostępna tylko dla pojazdów spełniających określone normy emisji spalin. Poza Warszawą, inne miasta zaczynają planować wprowadzenie SCT, szczególnie te, które zgodnie z nowelizacją ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych będą zobowiązane do ich ustanowienia, jeśli przekroczą dopuszczalne normy zanieczyszczenia powietrza (średnioroczny poziom dwutlenku azotu). Wśród potencjalnych lokalizacji wymienia się miasta liczące ponad 100 tys. mieszkańców, takie jak Kraków – który już wcześniej podejmował próby wdrożenia SCT, choć były one ograniczone; Łódź, Wrocław, Poznań, Katowice i inne duże aglomeracje, gdzie problem smogu i zanieczyszczeń jest szczególnie istotny.
