Dom z butelek, czyli szkło z recyklingu w architekturze i wystroju wnętrz
Z każdym pokoleniem na świecie pojawia się coraz więcej odpadów. Budownictwo i wystrój wnętrz generują ich ogromne ilości. Ponowne wykorzystanie surowców nie musi tymczasem oznaczać estetycznego kompromisu – szkło z recyklingu to jeden z najciekawszych materiałów w architekturze ostatniej dekady. Jego wnętrzarskie zastosowania są fascynujące.
Ekologiczne kampanie skupiają się na recyklingu tworzyw sztucznych, które stanowią największe zagrożenie dla planety, przenikając pod postacią mikroplastiku do naszej wody, powietrza, a nawet krwi. Przetwarzać trzeba jednak nie tylko co niebezpieczne, ale również to, co najbardziej użyteczne. A pod względem efektywności recyklingu trudno o drugi tak wszechstronny surowiec jak szkło.
Recykling szkła – proces doskonały
Szkło to jeden z niewielu surowców, które da się przetwarzać i wykorzystywać ponownie w 100%, bez straty czystości i jakości. Cały proces rozpoczyna się oczywiście od butelek i słoików, które trafiają do kontenerów na odpadki. Tutaj warto przypomnieć, jak ważne jest przestrzeganie zasad segregacji i oddzielanie szkła przeźroczystego od kolorowego – ta prosta czynność zasadniczo usprawnia proces recyklingu. Inne typy szkła również mogą być recyklowane, ale jego zbiórką i pozyskaniem zajmują się PSZOK.
Po kontroli jakości szklanego odpadu i ewentualnym usunięciu niepożądanych elementów szkło jest kruszone, a następnie topione w temperaturze ok. 1000°C. W tej postaci może być łączone z innymi surowcami w celu uzyskania materiałów o pożądanych właściwościach – od kuchennych blatów po izolację.
Kuchenne blaty ze szkła z recyklingu
Hitem w kategorii wystroju kuchni są blaty robocze wykonane ze szkła pochodzącego z recyklingu. W rzeczywistości mowa o solidnych, twardych płytach wykonanych w 85% z pokruszonego szkła, do którego dodaje się substancje łączące i wypełniające, zazwyczaj również pochodzące z recyklingu, np. popiół lotny. Po utwardzeniu płyty są odpowiednio cięte, polerowane i pokrywane impregnatem.
Jakie są zalety blatów kuchennych ze szkła z recyklingu? Wyglądem i trwałością przypominają one popularne blaty marmurowe i granitowe, ale są znacznie tańsze. Producenci uzyskują bardzo różne odcienie i desenie, otwierając nieograniczone możliwości stylizacyjne. Blaty z recyklowanego szkła są też doskonale odporne na wilgoć i zabrudzenia i bardzo łatwe do utrzymania w czystości. Co zaś najważniejsze, gdy wyjdą z użycia, mogą zostać ponownie przetworzone!
Kuchenne blaty ze szkła z recyklingu są doskonałą alternatywą dla blatów marmurowych i granitowych, fot. Mint_Images/envato
Inne materiały wnętrzarskie z kruszonego szkła
Jak jeszcze można wykorzystać stare butelki i słoiki w aranżacjach wnętrz? Na tej samej zasadzie co blaty produkuje się również płyty chroniące ścianę między szafkami kuchennymi oraz kafelki. Te ostatnie mogą przyjmować dowolne kolory i różne stopnie transparentności, dając wspaniałe efekty estetyczne i dodając wnętrzom wrażenia optycznej głębi. Dekoratorzy potrafią stworzyć z nich fantastyczne mozaiki, które odnajdą się nie tylko w kuchni, ale także łazience, ogrodzie czy nad basenem.
Dodajmy, że nawet bez skomplikowanej obróbki związanej z recyklingiem, szkło z odzysku może zostać wykorzystane przez artystów lub w projektach typu DIY. Mozaiki podłogowe i ścienne, lampy czy wazony z odłamków kolorowego szkła to piękna i ekologiczna ozdoba nawiązująca do etnicznego designu.
Tabela przedstawiająca zastosowanie szkła z recyklingu w architekturze; opracowanie własne
Szkło z odzysku w architekturze
Ze szklanego odpadu można oczywiście wyprodukować dalsze szkło – od szyb po butelki. Proces ten jest znacznie oszczędniejszy dla środowiska naturalnego niż produkcja nowego szkła. Stłuczka szklana topi się bowiem w niższych temperaturach niż surowce mineralne i tym samym pozwala zaoszczędzić nawet 30% energii.
Ze szkła z recyklingu powstają jednak również inne ekologiczne materiały budowlane. Coraz większym zainteresowaniem cieszy się np. wykorzystanie drobnej stłuczki szklanej do produkcji betonu. Jako wypełniacz bogaty w wapń i krzem, stłuczka podnosi walory estetyczne betonu i czyni go bardziej podatnym na kształtowanie. Zaobserwowano co prawdę małą redukcję wytrzymałości, ale w wielu zastosowaniach architektonicznych nie ma ona znaczenia. Korzyści w postaci redukcji emisji związanych z produkcją i transportem oraz obniżenia kosztów ekonomicznych są natomiast zasadnicze.
Stłuczka dodawana jest również do asfaltu, gdzie okazuje się doskonale odbijać światło, dzięki czemu poprawia się widoczność na drogach po zmroku. W podobny sposób drobno zmielone szkło wzbogaca fasady domów.
Szkło piankowe – innowacja w izolacji
Ekologiczne budynki potrzebują efektywnych izolacji, które chronić będą przed unikiem ciepła i tym samym obniżą potrzeby energetyczne związane z ogrzewaniem. Wyrzucone na śmietnik szkło, zwłaszcza LCD, może w tym zakresie pomóc, dzięki innowacyjnej technologii zwanej szkłem piankowym. Mowa o materiale powstałym w procesie podgrzewania zmiażdżonego uprzednio szkła z węglem. W rezultacie powstają bloki i konsystencji gąbki, które nie kurczą, ani nie rozpulchniają się w czasie.
Szkło piankowe jest ognioodporne, może być łatwo cięte w dowolne kształty, a jego specyficzna struktura oferuje wysoki wskaźnik termoizolacji. Materiał jest bardzo lekki i może być stosowany do ocieplania ścian i dachów. Wśród zalet wskazuje się również odporność na szkodniki oraz nietoksyczność, nawet w przypadku pożaru.
Szkło z recyklingu wykorzystywane jest do tworzenia mozaik, fot. AboutImages/envato
Segregujmy!
Co roku na świecie powstaje ok. 130 mln ton szklanego odpadu. To ogromny potencjał, wziąwszy pod uwagę fakt, recykling 1 tony szkła pozwala zaoszczędzić 385 tys. ton CO2. Jeśli butelka lub słoik skończy na wysypisku, będzie się tam rozkładać ok. 4 tys. lat. Jeśli włożymy ją jednak do odpowiedniego pojemnika na segregację, może stać się częścią czyjegoś domu i ulgą dla środowiska naturalnego.
Szkło z recyklingu – pytania i odpowiedzi
Jakie szkło powinno być segregowane?
Do kontenerów na szkło należy wrzucać jedynie butelki i słoiki – stłuczone szyby, lustra czy szklanki nie powinny być odwożone do PSZOK.
Czy da się recyklować szkło z ekranów?
Tak, ale zajmują się tym specjalne zakłady. Elektronikę należy więc oddawać do Punktów Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK).
Jakie zalety ma stłuczka szklana?
Wykorzystanie stłuczki szklanej do produkcji materiałów budowalnych pozwala obniżyć koszty, uzyskać ciekawe efekty kolorystyczne i odblaskowe, a dodatkowo redukuje zużycie energii i poziom emisji.
Opublikowany: 23 października, 2024 | Zaktualizowany: 29 lipca, 2025
- „Sustainable Material Spotlight: Recycled Glass” Leandra Beabout, https://www.nar.realtor/magazine/real-estate-news/home-and-design/sustainable-material-spotlight-recycled-glass, 1/10/2024;
- “Interior Design Ideas for Recycled Glass” Green Building, https://greenbuildingcanada.ca/interior-design-recycled-glass/, 1/10/2024;
- “Interior Design: Boost Sustainability With Glass” James Weller, https://nexaa.co.uk/interior-design-boost-sustainability-with-glass/, 1/10/2024;
- “How reusing and recycling glass can cut a building’s carbon emissions” Graham Coult, https://www.ribaj.com/intelligence/materials-book-glass-reuse-recycling-architecture, 1/10/2024;
- “Recycled Glass: Shining a Light on Sustainable Construction” TheOffsite Guide, https://theoffsiteguide.com/articles/recycled-glass-shining-a-light-on-sustainable-construction, 1/10/2024;
- “Recycled Glass Cullet as Fine Aggregate and Partial Cement Replacement in Concrete” S.B. Duraman, Q. Li, https://iopscience.iop.org/article/10.1088/1757-899X/1144/1/012010/pdf, 1/10/2024;
