ECO-DRIVE – ekonomiczna jazda samochodem – informacje i porady

Samochody osobowe rocznie generują nawet 3 miliardy ton metrycznych dwutlenku węgla. Emisja ta odciska swoje piętno ekologiczne, przyczyniając się do dalszego ocieplania klimatu. Eco-driving to pomysł, aby korzystać z aut odpowiedzialniej w stosunku do środowiska naturalnego. Dodatkowym bonusem dla kierowców mają być jednak również oszczędności ekonomiczne – szczególnie istotne w dobie globalnego kryzysu energetycznego.

Problem z wykorzystaniem samochodów polega na tym, że potrzebujemy ich coraz bardziej. Nie tylko chętniej niż kiedykolwiek wcześniej jeździmy do pracy, szkoły i na wakacje, ale w coraz większej liczbie rodzin pojawiają dwa, a nawet więcej aut. Według Międzynarodowej Agencji Energetycznej (IEA) do 2070 r. globalny transport drogowy liczony w pasażerokilometrach ulegnie podwojeniu, zaś liczba aut wzrośnie nawet o 60%. W jaki sposób możemy więc zapobiec ekologicznej katastrofie?

Będąc posiadaczem samochodu osobowego możesz nauczyć się zasad eco-drivingu, które pozwolą Ci ograniczyć zarówno comiesięczne wydatki, jak i szkodliwe emisje. Dodatkowe korzyści obejmują mniejsze zużycie auta oraz lepsze bezpieczeństwo na drogach.

Prowadź płynnie – antycypuj zmiany w ruchu!

Najważniejsza reguła eco-drivingu to racjonalna jazda, w czasie której aktywnie wyprzedzasz oczekiwane zmiany, raczej niż na nie nagle reagujesz. Jak to przełożyć na praktykę? Gdy widzisz, że ruch się zagęszcza i auta przed Tobą zwalniają, powoli zredukuj prędkość, utrzymując bezpieczny odstęp od kierowcy z przodu. Dzięki temu nie będziesz musiał ostro hamować, marnując cenną energię kinetyczną.

Im bardziej stabilna jest prędkość samochodu w czasie jazdy, tym mniejsze zużycie paliwa. Każde gwałtowne hamowanie redukuje bowiem prędkość do bardzo niskiej, więc za chwilę będziesz musiał dodać gazu – rozpędzanie się jest zaś najbardziej energochłonne.

Eksperci przekonują, aby dążyć do ideału, w którym pojazd „toczy się” dzięki zgromadzonej energii kinetycznej raczej niż ciężkiej pracy silnika. Jeśli masz manualną skrzynię biegów, naucz się zmieniać biegi tak, aby wykorzystać je do hamowania i kontroli prędkości podczas jazdy w dół. Bardzo ważnym elementem jest również włączanie biegu neutralnego w sytuacjach, gdy samochód zbliża się do świateł czy przyjazdu kolejowego. Odcinając silnik, obniżasz spożycie paliwa i ograniczasz emisję CO2. Podobne efekt osiągniesz wciskając sprzęgło.

Uwaga:
Nie wszystkie samochody posiadają funkcję odcięcia dopływu paliwa do silnika (tzw. „cut-off”). W przypadku starszych modeli przy niskich prędkościach jest to czasami niemożliwe lub niebezpieczne.

Pamiętaj o niskich obrotach!

Zasadę preferowania stałej prędkości na jak najdłuższych odcinkach jazdy warto nieco poszerzyć. Otóż, aby do minimum ograniczyć zużycie paliwa należy stosować najwyższy bieg możliwy dla danej prędkości, utrzymując obroty silnika (RPM) na możliwie najniższym poziomie. Za każdym razem, gdy przyspieszasz i obroty rosną, konsumpcja wydatnie się zwiększa. Łatwo się domyśleć, że częste wyprzedzanie stoi w sprzeczności z zasadami eco-drivingu.

Zmieniaj biegi już przy osiągnięciu poziomu ok. 2000 obrotów na minutę i nie pozwól nigdy silnikowi pracować na maksymalne obciążenie. Czasami oczywiście sytuacja może wymagać gwałtownego przyspieszenia. Wówczas dobrym trikiem jest zmiana biegów z przeskoczeniem jednego etapu, np. z dwójki na czwórkę.

Poza terenem zabudowanym racjonalne bywa wykorzystanie tempomatu, który wspiera płynność jazdy. W mieście musisz oczywiście reagować na aktualne warunki drogowe, ale warto uświadomić sobie, że ciągłe przyspieszanie i hamowanie nie zaoszczędzi Ci wcale sporo czasu, a zaowocuje stresem i potencjalnie niebezpiecznymi sytuacjami.

Planuj trasę

Współczesne systemy nawigacji są nieocenioną pomocą w planowaniu podróży. Korzystaj z nich aktywnie, aby znajdywać trasy możliwie najkrótsze i obarczone najmniejszym ryzykiem korków. Korzystanie z GPS podczas jazdy pozwala też lepiej dopasować prędkość do warunków panujących na drodze.

Generalnie należy też unikać krótkich jazd, gdyż w ich czasie odnotowuje się najwyższy poziom spalania na 100 km. Lepiej jest więc przejść się do sklepu lub pojechać na rowerze. Oprócz transportu publicznego, który w miastach jest bardziej ekonomicznym i ekologicznym wyborem, warto też postawić na tzw. car-pooling. Jeśli regularnie odbywasz jakąś trasę lub wybierasz się w dalszą podróż i masz miejsce wolne, spróbuj je komuś zaoferować. Możesz w tym celu skorzystać z aplikacji mobilnych lub specjalnych portali internetowych.

Ogranicz zużycie energii elektrycznej

Eco-driving to jednak nie tylko samo prowadzenie auta. Wszystkie urządzenia wewnętrzne zużywają powiem energię elektryczną, którą silnik będzie musiał prędzej czy później wygenerować korzystając oczywiście z paliwa. W szczególności należy więc racjonalnie korzystać z systemu klimatyzacji – unikając zarówno zbyt niskich temperatur, jak i puszczania nawiewu, gdy nie jest to konieczne. Ponadto mądre parkowanie (w cieniu, w garażu) pozwoli Ci utrzymać temperaturę w aucie na niższym poziomie, co ograniczy potrzebę korzystania z klimatyzacji.

To samo dotyczy wewnętrznego oświetlenia czy systemu info-rozrywkowego. Pozostawianie ich włączonych w sytuacjach, gdy wychodzisz na chwilę z auta jest niewskazane. Pamiętaj też, aby wyłączać silnik nawet w czasie krótkich postojów powyżej 60 sekund.

Inne zasady eco-drivingu

Bardzo ważnym elementem odpowiedzialnej eksploatacji auta jest dbanie o prawidłowe ciśnienie powietrza w oponach. Może ono oszczędzić nawet 3-4% zużywanego paliwa! Zbyt miękkie „gumy” sprawiają, że potrzeba więcej energii, aby rozpędzić auto do określonej prędkości. Optymalny poziom ciśnienia określony jest zawsze w instrukcji do danego modelu samochodu i bywa różny dla różnych pór roku. Pamiętaj, aby kontrolować go przynajmniej raz na miesiąc!

Od czego jeszcze zależy zużycie paliwa? Od masy. Podczas, gdy na samą konstrukcję auta nie masz żadnego wpływu, możesz zawsze starać się ograniczyć nadmierny bagaż. Nie woź więc w samochodzie rzeczy, których nie potrzebujesz. Bagażnik na dach powinien być montowany wyłącznie na okres, kiedy jest faktycznie wykorzystywany – nie powinno się jeździć z nim na co dzień, bo znacznie pogarsza on aerodynamikę pojazdu. Nawet klasyczne szynowe bagażniki powinny być zdejmowane na czas bieżącego korzystania z auta. Jeśli zaś wybierasz się w długą podróż, spróbuj spakować się w sposób realistyczny, raczej niż „na wszelki wypadek”.

Inwestuj w czystsze auta!

Z pomocą w ograniczaniu szkodliwych emisji ma przyjść również technologia. Pod naciskiem rządów i międzynarodowych organizacji producenci aut już dziś wdrażają innowacje służące większej efektywności energetycznej i wspierające użycie czystszych paliw.

Dlatego, jeśli jesteś na etapie kupna lub zmiany auta, oprócz parametrów technicznych i estetycznych weź pod uwagę jego efektywność energetyczną. Niski poziom spalania idzie dziś zwykle w parze z niskim poziomem emisji, a poszczególni producenci oferują nawet możliwość prowadzenia wybranych modeli w specjalnym trybie „eco”.

Nie bez znaczenia jest również rodzaj paliwa. LPG jest w tym względzie zdecydowanie bardziej ekologicznym i ekonomicznym wyborem niż benzyna i olej napędowy. Rynek motoryzacyjny podbijają jednak silniki hybrydowe i elektryczne. Podczas gdy koszty środowiskowe produkcji auta elektrycznego są wyższe niż klasycznych modeli, redukcja emisji jest jednak znacząca. Generalnie, jako auta przyjazne środowisku uznaje się pojazdy mniejsze, o lżejszej konstrukcji.

Według danych magazynu „Forbes” w 2022 r. „najzieleńszymi” autami były Toyota Prius Prime, Hyundai Ioniq, MINI Cooper SE EV, Nissan Leaf EV oraz Kia Niro. W top 10 znalazły się również hybrydowe modele marek Hyundai, Toyota oraz Honda oraz Tesla Model Y. w rankingu brano pod uwagę nie tylko poziom emisji podczas jazdy, ale także wydatki energetyczne związane z produkcją oraz skutki złomowania i recyklingu.

Według analityków trend polegający na odchodzeniu do użycia paliw na rzecz ogniw elektrycznych będzie się umacniał. Coraz więcej mówi się też o ładowaniu aut energią słoneczną, zastosowaniu jeszcze lżejszych materiałów konstrukcyjnych, a także produkcji opon z recyklowanych surowców. Istnieją już prototypy ogumienia zawierającego mech, który w mokrych warunkach produkuje tlen. W kategoriach odległej przyszłości mówi się też o ogniwach wodorowych, które jako produkt uboczny emitować będą jedynie wodę. Futurystyczne auta mają też komunikować się między sobą, co nie tylko zapobiegnie wielu wypadkom, ale także umożliwi najbardziej płynną, ekologiczną i ekonomiczną jazdę!