Rozszczepka pospolita (Schizophyllum commune)

Wstęp

Rozszczepka pospolita (Schizophyllum commune) to jeden z najbardziej rozpowszechnionych grzybów-pasożytów na świecie, znany ze swojej zdolności do zasiedlania różnorodnych środowisk oraz charakterystycznej budowy owocników. Jest to grzyb niejadalny – nie jest trujący, ale jest bardzo twardy, łykowaty i pozbawiony walorów smakowych.

Sezon

Rozszczepka pospolita (Schizophyllum commune) owocnikuje przez cały rok, co oznacza, że jej owocniki można spotkać w dowolnym miesiącu. Jest to gatunek przystosowany do różnych warunków atmosferycznych, dzięki czemu może rozwijać się zarówno w cieplejszych, jak i chłodniejszych miesiącach.

Wygląd

Owocniki rozszczepki pospolitej są niewielkie, osiągają średnicę od 1 do 4 cm. Mają kształt muszlowaty, wachlarzowaty lub półkolisty i przyrastają bokiem do podłoża. Powierzchnia kapelusza jest filcowata, pokryta szczecinkami, o barwie od białawej do szarej, czasem z odcieniem beżowym lub różowym. W warunkach wilgotnych na powierzchni kapelusza mogą rozwijać się glony, nadając mu zielonkawe zabarwienie.

Charakterystyczną cechą tego gatunku są blaszki hymenoforu, które w warunkach suchych rozszczepiają się na zewnątrz, a podczas wilgoci zbiegają się, przypominając typowe blaszki grzybów kapeluszowych. Miąższ jest cienki, elastyczny, o barwie ochrowej, w stanie suchym staje się twardy i kruchy.

Występowanie

Rozszczepka pospolita jest gatunkiem kosmopolitycznym, występującym na wszystkich kontynentach. W Polsce jest pospolita i spotykana przez cały rok. Owocniki wyrastają w grupach lub szeregach na martwym i żywym drewnie drzew liściastych, takich jak dąb, buk czy brzoza, rzadziej na drewnie drzew iglastych. Preferuje miejsca nasłonecznione i widne.

Znaczenie i zastosowanie

W Polsce rozszczepka pospolita jest uznawana za grzyb niejadalny. Jednak w niektórych krajach, zwłaszcza azjatyckich, jest spożywana i ceniona za walory smakowe. W Etiopii używana jest jako guma do żucia.

Grzyb ten zawiera schizophyllan – polisacharyd o potencjalnych właściwościach przeciwnowotworowych i stymulujących układ odpornościowy.

Gatunki podobne

Ze względu na unikatową budowę hymenoforu, rozszczepka pospolita jest trudna do pomylenia z innymi gatunkami grzybów. Jednak początkujący grzybiarze mogą mylić ją z innymi drobnymi grzybami nadrzewnymi o muszlowatym kształcie.

Rozszczepka pospolita – najczęściej zadawane pytania (FAQ)

Czy rozszczepka pospolita jest grzybem jadalnym?

W Polsce uznawana jest za grzyb niejadalny, jednak w niektórych krajach, takich jak te w Azji, jest spożywana i ceniona za walory smakowe.

Gdzie najczęściej można spotkać rozszczepkę pospolitą?

Grzyb ten występuje na martwym i żywym drewnie drzew liściastych, rzadziej iglastych, preferując miejsca nasłonecznione i widne.

Czy rozszczepka pospolita ma właściwości lecznicze?

Tak, zawiera schizophyllan – polisacharyd o potencjalnych właściwościach przeciwnowotworowych i stymulujących układ odpornościowy.

Czy rozszczepka pospolita może być szkodliwa dla ludzi?

W rzadkich przypadkach odnotowano infekcje dróg oddechowych u osób z osłabionym układem odpornościowym spowodowane przez ten grzyb.