Kobiety w ekologii – polskie liderki w walce o środowisko
Różni je wiek, wykształcenie, sposób działania. Co polskie ekolożki mają jednak wspólnego, to zainteresowanie losami przyszłych pokoleń i głęboka wiara, że możemy uczynić świat lepszym, jeśli zaczniemy się starać. Poznaj kobiety, które próbują zmieniać nastawienie i zwyczaje Polaków, przeforsować reformy prawne i zazielenić nasz krajobraz.
Ewa Sufin-Jacquemart
Ewa Sufin-Jacquemart, fot. facebook
Urodzona w 1958 r. Ewa Sufin-Jacquemart jest jedną z nestorek polskiej ekologii. Na swoim profilu na Instagramie wyjaśnia, że jej celem jest propagacja klimatycznej i ekologicznej świadomości przede wszystkim wśród kobiet i młodzieży. Jako prezeska zarządu Fundacji Strefa Zieleni stoi na czele ogólnopolskich debat, konferencji i innych wydarzeń związanych z zieloną myślą. Jest też współzałożycielką i współkoordynatorką Koalicji Żywa Ziemia, która zmierza do kształtowania polityki rolnej w Polsce, w taki sposób, aby była bardziej sprawiedliwa społecznie i środowiskowo.
Ewa Sufin-Jacquemart ukończyła socjologię na Uniwersytecie Warszawskim oraz na Sorbonie. Pracowała jako dyplomatka i radczyni w ambasadzie RP w Luksemburgu. Od 2012 r koncentruje się jednak na działalności ekologicznej i zagrożeniach związanych ze zmianą klimatu. Popiera ekofeminizm i wegetarianizm, a w Kongresie Kobiet działa jako Koordynatorka „Centrum Zielone”.
Joanna Kądziołka
Joanna Kądziołka, fot. https://zero-waste.pl/o-nas/#zespol
Do liderów w walce o Polskę bez śmieci należy niewątpliwie Joanna Kądziołka, prezeska Polskiego Stowarzyszenia Zero Waste. Absolwentka studiów podyplomowych „Zarządzanie Gospodarką Odpadami” na SGH, od lat działa jako ekspertka ds. komunikacji i edukatorka ekologiczna – prowadzi szkolenia dla firm i instytucji, wspomaga lokalne inicjatywy z zakresu zero waste.
Joanna Kądziołka wsławiła się m.in. organizacją krakowskiego Festiwalu Zero Waste oraz rozpoczęciem kampanii „Wrzucam. Nie wyrzucam”, której celem jest propagacja pomysłu wprowadzenia obowiązkowych opłat kaucyjnych za opakowania po napojach. Jest też wielką zwolenniczką wielorazowych pieluch oraz korzystania z własnego kubka w kawiarniach i lokalach sprzedających kawę – jej zespół tworzy mapę punktów przyjaznych takiemu ekologicznemu „tankowaniu” kofeiny. Do najnowszych inicjatyw polskiego Zero Waste należą również ekolekcje i konkursy organizowane w szkołach, aby wdrażać bezodpadowe nawyki już wśród najmłodszych.
Karolina Kuszlewicz
Karolina Kuszlewicz, fot. https://kuszlewiczwimieniu.pl/
Wspierać zwierzęta można nie tylko fizycznie, oferując im schronienie i opiekę. Aby naszym mniejszym braciom żyło się w Polsce lepiej, potrzeba rozwiązań prawnych. O te od 10 lat walczy prawniczka Karolina Kuszlewicz, autorka bloga Kuszlewicz „w imieniu”. W imieniu psa, kota, świni, kury, karpia, rybitwy, wilka, sarny czy niedźwiedzia działa w sądach, urzędach, pojawia się na policji i straży pożarnej. Interweniuje w przypadku zaniedbań, prowadzi procesy w obronie karpi i zanieczyszczających Wisłę, przypomina o prawach zwierząt. Prowadzi też szkolenia w zakresie ochrony zwierząt i roślin, pokazując ludziom jak zmieniać pozbawiony empatii dla natury system.
Urszula Stefanowicz
, fot. https://www.climateleadership.pl/pl/eksperci/urszula-stefanowicz
W polskiej ekologii nie brakuje kobiet o międzynarodowych ambicjach i globalnym spojrzeniu na politykę klimatyczną. Urszula Stefanowicz jest koordynatorką Koalicji Klimatycznej oraz ekspertką programu Climate Leadership. Po ukończeniu studiów na Wydziale Leśnym SGGW, dokształcała się w ramach studiów podyplomowych w zakresie dziennikarstwa i polityki zagranicznej. Jako obserwatorka brała udział w ośmiu klimatycznych szczytach ONZ, a na gruncie krajowym zajmuje się działaniami na rzecz klimatu w mazowieckim oddziale Polskiego Klubu Ekologicznego. Od lat popiera też aktywne podejście do realizacji celów emisyjnych w kraju oraz optuje za zaangażowaniem szerszego społeczeństwa do formowania strategii dla Polski. Jej publikacje zbliżają rodzimym czytelnikom problematykę walki ze zmianą klimatu.
Paulina Górska
Paulina Górska, fot. https://paulinagorska.com/
Jedna z najsłynniejszych polskich eko influencerek i Liderek Zrównoważonego Rozwoju w rankingu Forbes za rok 2021. Prowadzi własnego bloga, w którym podpowiada internautom, jak żyć bardziej ekologicznie, a jej instagramowe konto uznane zostało za jedno z najlepszych w kategorii edukacji. Jest również autorką podcastów „Lepsze Miasta”, w których promuje ideę zrównoważonych miast i czystego powietrza na co dzień. Wie, jak trafić do odbiorców, a swoją wiedzę przekazuje również w ramach szkoleń i warsztatów.
Z wykształcenia socjolożka, Paulina Górska działalność ekologiczną rozpoczęła w 2019 r. po odejściu ze stanowiska CEO Wirtualnej Polski. Całkowicie poświęciła się wówczas promowaniu świadomości ekologicznej wśród Polaków, a grono jej odbiorców sięga dziś ponad 150 tys. internautów. Promuje życie z poszanowaniem dla środowiska, zdrowe jedzenie, koncepcję zero waste oraz ciekawą lekturę proekologiczną.
Anna Dworakowska
Anna Dworakowska, fot. https://x.com/AnnaDworakowska?ref_src=twsrc%5Egoogle%7Ctwcamp%5Eserp%7Ctwgr%5Eauthor/
O czyste powietrze w Polsce od ponad dekady walczy Anna Dworakowska, współzałożycielka i zastępczyni Prezesa i koordynatorka Polskiego Alarmu Smogowego. Absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, pracowała na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, a dziś zaangażowana jest w działania zmierzające do wprowadzenia zmian prawnych i nowych polityk w odniesieniu do standardów emisyjnych, norm jakości węgla czy stref czystego transportu. Co roku w sezonie grzewczym alarmuje o zanieczyszczeniu powietrza i przypomina, jaki ma ono wpływ na ludzkie zdrowie. Bierze aktywny udział w organizacji medialnych i uświadamiających o niekończącym się problemie polskich „kopciuchów”.
Martyna Zastawna
Martyna Zastawna – założycielka i pomysłodawczyni WoshWosh, fot. WoshWosh
Działanie na rzecz ekologii może iść ręka w rękę z udanym biznesem – dowodzi Martyna Zastawna, założycielka marki woshwosh i mentorka. W 2015 r. postanowiła założyć firmę, która zajmie się myciem butów, tak aby nie trzeba było ich zbyt wcześnie wyrzucać. Oprócz idei zero waste zainteresowała się szeroko rozumianym zrównoważonym rozwojem i gospodarką cyrkularną – dziś wykłada na trzech uczelniach i prowadzi warsztaty w prywatnych firmach. Założyła też agencję odpowiedzialnego marketingu SzeptSzum, która walczy z nadmiernym konsumpcjonizmem i promuje transparentność i wiarygodność w biznesie.
Ewa Podolska
Dziennikarka radia TOK FM, która od ponad dwóch dekad porusza tematy ochrony środowiska i praw zwierząt, Ewa Podolska wyróżniona została już m.in. tytułem Ambasadora Czystego Powietrza oraz nagrodami „Dziennikarze dla Klimatu” czy „Nagroda Współodczuwania Klubu Gaja”. Swoją przygodę z ekologią zaczęła od zabierania głosu w obronie zwierząt, które są jej szczególnie bliskie. Potem zajęła się tematem transformacji energetycznej, a w ostatnich latach dała się poznać jako wielka obrończyni Puszczy Białowieskiej. Prowadzi audycje z udziałem ekspertów i tworzy podcasty, które każą inaczej spojrzeć na świat i cierpienia naszych mniejszych braci.
Ewa Leś
Ewa Leś, fot. https://www.climateleadership.pl/pl/eksperci/ewa-les
Dobro polskich rzek ma na sercu Ewa Leś, biolożka i ekspertka w dziedzinie zarządzania bezpieczeństwem wód oraz ochrony bioróżnorodności, działająca w ramach Climate Leadership. Była m.in. koordynatorką Wodnego Okrągłego Stołu, współzałożycielką Koalicji Ratujmy Rzeki oraz pomysłodawczynią i założycielką projektu River University, który skupia ekspertów z transgranicznych zlewni Odry, Wisły i Niemna. Interesują ją jednak nie tylko rzeki i środowisko wokół nich, ale także ludzie, którzy nad nimi mieszkają i ich dobrobyt. Angażuje się w praktyczne regionalne inicjatywy, często w regionie Odry, ale także w prace na szczeblu europejskim, gdzie kształtowane są polityki ekologiczne – brała udział w formułowaniu polskich uwag do Nature Restoration Law.
Ewelina Antonowicz
Ewelina Antonowicz, fot. https://poland.fashionrevolution.org/o-nas/#zespol
Finalistka konkursu Forbes „25 under 25” w kategorii zrównoważony rozwój i klimat, Ewelina Antonowicz zabrała się za rzecz bliską kobietom – modę. Jako prezeska polskiego oddziału Fashion Revolution głośno mówi o poważnych naruszeniach w przemyśle odzieżowym, podkreślając jego negatywny wpływ na środowisko naturalne. Jest absolwentką kierunku Sustainable Development i ekspertką Okrągłego Stołu dla Zrównoważonej Mody w ramach United Nations Alliance for Sustainable Fashion. Bierze udział w szkolenia, konferencjach i badaniach, które mają kształtować bardziej odpowiedzialną postawę wśród firm odzieżowych i kupujących. Wykłada na ASP w Łodzi i Warszawie, a dodatkowo współpracuje z projektantami i biznesem, abyśmy mogły ubierać się z czystym sumieniem.
Ewa Smuk-Stratenwerth
Peter Stratenwerth (prezes zarządu) i Ewa Smuk-Startenwerth (dyrektor, członek zarządu Stowarzyszenia), fot. Piotr Gesicki, źródło: http://www.ziarno.grzybow.pl/o-nas/zespol
Jak sama mówi, działa, bo myśli o wnukach i o tym, aby mogły cieszyć się przyrodą, jaką zna. Ewa Smuk-Stratenwerth z wykształcenia jest biologiem i antropologiem, a od końca lat 80 XX zajmuje się ekologią. Była jedną z współzałożycielek Ośrodka Edukacji Ekologicznej EKO-OKO, który jest platformę wymiany wiedzy na temat dostępu do zdrowej żywności oraz ekologicznych upraw. Potem wraz z mężem założyła Stowarzyszenie Ekologiczno-Kulturalne ZIARNO, gdzie od 1995 r. angażuje się w działalność edukacyjną na rzecz ekologii. Para prowadzi też własne gospodarstwo, gdzie nie stosuje się żadnej chemii – nawet trzy tysiące dzieci corocznie przyjeżdża tu na warsztaty. Ewa Smuk-Stratenwerth prowadzi również zajęcia w ramach Ekologicznego Uniwersytetu Ludowego, gdzie szkoli rolników w zakresie agroekologii, planując otwarcie dalszych specjalizacji.
Jak widać działań na rzecz środowiska można na dziesiątki różnych sposobów – na ulicach, w szkołach, w internecie, w prywatnych firmach, na farmach, a także na szczeblu politycznym. Polki zaangażowane w ekologię dowodzą, że typowa dla płci pięknej empatia może iść w parze z przedsiębiorczością i zdecydowaniem. Powyższa lista jest oczywiście niepełna i można by do niej dodać jeszcze dziesiątki nazwisk kobiet, którym rodzima przyroda i klimat nie są obojętne.
Absolwentka Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, która oddała się pasji zgłębiania zagadek świata i pisania o nich. Specjalizuje się w ekologii, klimatologii i naukach przyrodniczo-naukowych. Żyje ponad granicami, dużo podróżuje, a w wolnym czasie pływa.
Opublikowany: 14 lutego, 2025 | Zaktualizowany: 29 lipca, 2025
