Już w niedzielę czeka nas niezwykłe widowisko na niebie – całkowite zaćmienie Księżyca
W niedzielę, 7 września, miłośnicy astronomii i zwykli obserwatorzy nieba będą mogli podziwiać spektakularne zjawisko – całkowite zaćmienie Księżyca. Choć naszego naturalnego satelitę możemy regularnie oglądać w różnych fazach, tym razem warto spojrzeć w niebo – jego wygląd zmieni się diametralnie. Wyjątkowość wydarzenia tłumaczy Jakub Nurkiewicz z Astrofizycznego Koła Naukowego Politechniki Gdańskiej.
Zaćmienie widoczne z całej Polski
Zaćmienia Księżyca różnią się od zaćmień Słońca tym, że można je obserwować z całej półkuli Ziemi, na której w danym momencie Księżyc znajduje się nad horyzontem. Oznacza to, że w niedzielę zjawisko będzie świetnie widoczne w Polsce, niezależnie od regionu.
Kiedy i jak obserwować?
Pierwsza, częściowa faza zaćmienia zacznie się jeszcze przed wschodem Księżyca nad naszym krajem. W Trójmieście będzie to godzina 19:18.
– Najbardziej efektowna faza całkowita rozpocznie się o 19:31 i potrwa do 20:53. Następnie do 21:56 będziemy mogli obserwować fazę częściową, a do 22:55 – tzw. zaćmienie półcieniowe – wyjaśnia Jakub Nurkiewicz.
Księżyc wzejdzie nieco na prawo od kierunku wschodniego i będzie się wznosił w kierunku południowo-wschodnim, co w Trójmieście oznacza doskonałą widoczność z plaż z otwartym horyzontem.
Co dzieje się podczas zaćmienia?
Zaćmienie Księżyca ma miejsce, gdy Słońce, Ziemia i Księżyc ustawiają się w jednej linii, przy czym Ziemia znajduje się pomiędzy Słońcem a Księżycem. Nasz satelita wchodzi w stożek cienia Ziemi, co powoduje częściowe lub całkowite zacienienie. Podczas fazy całkowitej Księżyc przybiera brunatno-czerwonawy, niemal krwawy kolor – efekt rozproszenia światła słonecznego w ziemskiej atmosferze.
Tego dnia całkowite zacienienie potrwa aż 1 godzinę i 22 minuty. Następnie Księżyc stopniowo wyjdzie z cienia, przechodząc przez fazę pośrednią, by w końcu ponownie lśnić w pełnej okazałości.
Dlaczego nie każde pełne Księżyce są zaćmieniami?
Zaćmienie może wystąpić tylko podczas pełni, gdy Słońce w całości oświetla tarczę Księżyca, a Ziemia ma możliwość częściowego lub całkowitego blokowania tego światła. Jednak większość pełni przebiega bez zaćmienia, ponieważ orbita Księżyca jest nachylona względem orbity Ziemi pod kątem około 5 stopni. Aby doszło do zjawiska, płaszczyzny te muszą idealnie się przeciąć.
Wyjątkowa okazja – trzy lata na kolejne
Zaćmienia Księżyca mogą występować nawet do trzech razy w roku, ale nie każde jest całkowite ani tak efektowne. Najbliższe całkowite zaćmienie widoczne z Polski nastąpi dopiero 31 grudnia 2028 roku. Wcześniej, 28 sierpnia 2026 roku, będziemy mogli podziwiać jedynie zaćmienie częściowe.
To zatem wyjątkowa okazja, by spojrzeć w niebo i zobaczyć nasz satelita w zupełnie nowym świetle. Warto ustawić się w wygodnym miejscu, przygotować aparat lub lornetkę i cieszyć się tym niezwykłym widowiskiem natury.
Absolwentka Inżynierii Środowiska na Politechnice Warszawskiej. Specjalizuje się w technicznych i naukowych tekstach o przyrodzie, zmianie klimatu i wpływie człowieka na środowisko. W swoich artykułach łączy rzetelną wiedzę inżynierską z pasją do natury i potrzeby życia w zgodzie z otoczeniem. Uwielbia spędzać czas na łonie przyrody – szczególnie na Warmii, gdzie najchętniej odkrywa dzikie zakątki podczas pieszych wędrówek i wypraw kajakowych
Opublikowany: 4 września, 2025
