Kraby czują ból? Naukowcy apelują: czas na bardziej humanitarne gotowanie!
Gotowanie żywcem homarów i krabów jest powszechną metodą ich zabijania w kuchni od wielu lat, przy czym pojawia się coraz więcej głosów, by położyć kres tej okrutnej praktyce. Powód jest jeden – skorupiaki odczuwają ból.
Skorupiaki nie są obecnie objęte przepisami UE dotyczącymi dobrostanu zwierząt, ale to również może się zmienić. Wcześniej sugerowano, że reakcje homarów na gotowanie żywcem były jedynie odruchami i że nie były one zdolne do odczuwania bólu, ale nowe analizy sugerują coś innego. Naukowcy z Uniwersytetu w Göteborgu w Szwecji wykryli bodźce bólowe wysyłane do mózgu krabów brzegowych, co dostarcza więcej dowodów na to, że skorupiaki odczuwają ból.
„Musimy znaleźć mniej bolesne sposoby zabijania skorupiaków, jeśli chcemy nadal je jeść. Teraz mamy dowody naukowe na to, że odczuwają one ból i regują na ten ból” – powiedziała współautorka badania Lynne Sneddon. Poprzednie badania sugerowały prawdopodobieństwo, że skorupiaki będą odczuwać ból, gdy zostaną poddane uderzeniom mechanicznym, wstrząsom elektrycznym lub szkodliwym kwasom dotykającym ich miękkich tkanek, takich jak czułki. Te eksperymenty pokazały, że skorupiaki reagowały dotykając odsłoniętego obszaru lub próbując uniknąć niebezpieczeństwa, co skłoniło naukowców do zbadania tego tematu. Jednak informacje o obecności wyspecjalizowanych receptorów bólu w ich ciele, które wykrywają takie bodźce, pozostawały nieuchwytne – aż do teraz.
W najnowszym badaniu, opublikowanym w czasopiśmie Biology, naukowcy wykorzystali pomiary w stylu EEG, aby ocenić aktywność mózgu kraba brzegowego. Zmierzyli aktywność ośrodkowego układu nerwowego mózgu, gdy miękkie tkanki szczypiec, czułek i nóg były poddawane jakiejś formie stresu. Naukowcy wykazali wyraźne reakcje komórek nerwowych w mózgu skorupiaka podczas takich mechanicznych lub chemicznych bodźców.
„Możemy zauważyć, że krab ma w swoich miękkich tkankach pewnego rodzaju receptory bólu, ponieważ odnotowaliśmy wzrost aktywności mózgu, gdy zastosowaliśmy potencjalnie bolesną substancję chemiczną, coś w rodzaju octu, na miękkie tkanki kraba” — powiedział doktorant Eleftherios Kasiouras, który brał udział w badaniu.
„To samo wydarzyło się, gdy zastosowaliśmy zewnętrzny nacisk na kilka części ciała kraba” — dodał.
Zdaniem naukowców, to wskazuje, że kraby brzegowe mają pewną formę sygnału bólu do mózgu z tych części ciała. Odkryli również, że reakcja bólowa była krótsza i silniejsza w przypadku stresu fizycznego niż w przypadku stresu chemicznego, który trwał dłużej.
„Jest oczywiste, że wszystkie zwierzęta potrzebują jakiegoś rodzaju układu bólu, aby radzić sobie z nim, unikając niebezpieczeństwa. „Nie sądzę, abyśmy musieli testować wszystkie gatunki skorupiaków, ponieważ mają podobną strukturę, a zatem podobne układy nerwowe” — powiedział doktorant.
Dzięki udowodnieniu, że kraby odczuwają ból, nowe badania mogą dodać naukowej wagi argumentom aktywistów, że skorupiaki i inne zwierzęta wymagają dodatkowej ochrony.
Zespół wezwał do bardziej humanitarnych sposobów obchodzenia się ze skorupiakami i ich zabijania, a Kasiouras powiedział: „Jeśli cierpią, musimy znaleźć sposoby na zminimalizowanie ich bólu”.
Chociaż Wielka Brytania uznaje skorupiaki za zwierzęta świadome, nie są one objęte przepisami UE dotyczącymi dobrostanu zwierząt. Oznacza to, że nie ma żadnych wytycznych dotyczących humanitarnego obchodzenia się z nimi lub ich zabijania, niezależnie od tego, czy odbywa się to w laboratoriach, czy w kuchni. „Mam nadzieję, że dzięki dalszym badaniom przekażemy te wyniki do UE i mamy nadzieję, że wprowadzą one pewną legalizację” — powiedział pan Kasiouras.
Absolwentka Inżynierii Środowiska na Politechnice Warszawskiej. Specjalizuje się w technicznych i naukowych tekstach o przyrodzie, zmianie klimatu i wpływie człowieka na środowisko. W swoich artykułach łączy rzetelną wiedzę inżynierską z pasją do natury i potrzeby życia w zgodzie z otoczeniem. Uwielbia spędzać czas na łonie przyrody – szczególnie na Warmii, gdzie najchętniej odkrywa dzikie zakątki podczas pieszych wędrówek i wypraw kajakowych
Opublikowany: 29 listopada, 2024 | Zaktualizowany: 29 lipca, 2025
- University of Bath; "Empathy with ‘sad’ bananas compels shoppers to reduce food waste, shows research"; https://www.bath.ac.uk/announcements/empathy-with-sad-bananas-compels-shoppers-to-reduce-food-waste-shows-research/; 03-12-2024;
