Naukowcy odkryli nowy sposób, w jaki jesteśmy narażeni na „wieczne chemikalia” – przez naszą skórę
Nowe badania „po raz pierwszy dowodzą”, że toksyczne, wieczne chemikalia PFAS wchłaniają się przez ludzką skórę i to w ilościach znacznie wyższych niż wcześniej sądzono.
Naukowcy z Uniwersytetu w Birmingham twierdzą, że wykorzystali wyhodowaną w laboratorium tkankę imitującą ludzką skórę, aby określić, jaka dawka związków PFAS może zostać wchłonięta.
Artykuł pokazuje, że „wchłanianie przez skórę może być znaczącym źródłem narażenia na te szkodliwe chemikalia” – stwierdził główny autor opracowania, Oddný Ragnarsdóttir.
PFAS to klasa obejmująca około 16 000 związków stosowanych do wytwarzania produktów odpornych na wodę, plamy i ciepło. Nazywa się je „wiecznymi substancjami chemicznymi”, ponieważ nie ulegają naturalnemu rozkładowi i kumulują się w organizmie człowieka. Substancje chemiczne są powiązane z rakiem, wadami wrodzonymi, chorobami wątroby i tarczycy, spadkiem liczby plemników i szeregiem innych poważnych problemów zdrowotnych.
Ludzie są najczęściej narażeni na nie poprzez wodę i dietę, ale w ostatnich latach badacze coraz częściej badają wdychanie i wchłanianie przez skórę. To ostatnie budzi szczególne obawy ze względu na szeroką gamę produktów zawierających PFAS mających kontakt ze skórą. Są wśród nich bandaże, odzież wodoodporna, produkty do makijażu, higieny osobistej, tapicerki, produkty dla dzieci czy struny do gitary.
Naukowcy zastosowali próbki 17 różnych związków PFAS do trójwymiarowego modelu tkanki i byli w stanie zmierzyć proporcję zaabsorbowanych substancji chemicznych.
Skóra przyjęła „znaczne” ilości PFAS, w tym 13,5% PFOA, jednego z najbardziej toksycznych i powszechnych rodzajów substancji chemicznych. Przy dłuższym stosowaniu skóra wchłonęła kolejne 38% dawki PFOA.
Skóra przyjęła „znaczne” ilości 15 PFAS, w tym 13,5% PFOA, jednego Ekolgoaiz najbardziej toksycznych i powszechnych rodzajów substancji chemicznych. Przy dłuższym stosowaniu skóra wchłonęła kolejne 38% dawki PFOA. Amerykańskie organy regulacyjne stwierdziły, że praktycznie żaden poziom narażenia na PFOA w wodzie pitnej nie jest bezpieczny.
PFOA jest stosunkowo większym związkiem, a mniejsze „krótkołańcuchowe” PFAS, które obecnie częściej produkuje przemysł i które według twierdzeń są bezpieczniejsze, zostały wchłonięte na wyższych poziomach – aż prawie 60% jednej dawki związku o krótkim łańcuchu zostało wchłonięte przez skórę.
„To ważne, ponieważ widzimy zmianę w przemyśle w kierunku chemikaliów o krótszych łańcuchach, ponieważ uważa się je za mniej toksyczne – jednak kompromisem może być to, że wchłoniemy ich więcej, dlatego musimy wiedzieć więcej o związanym z tym ryzyku ”- powiedział współautor badania Stuart Harrad.
Niektórzy naukowcy i przedstawiciele branży twierdzą, że PFAS stosowany w produktach higieny osobistej lub makijażu nie zostanie wchłonięty, ponieważ cząsteczki są zjonizowane, dzięki czemu mogą odpychać wodę.
„Nasze badania pokazują, że ta teoria nie zawsze się sprawdza” – powiedział Ragnarsdóttir.
Ekologia.pl (JSz)
- Tom Perkins; "Toxic PFAS absorbed through skin at levels higher than previously thought"; https://www.theguardian.com/environment/article/2024/jun/30/pfas-absorbed-skin-study; 02-07-2024;
