Od 2025 roku obowiązkowa segregacja ubrań! Czy w Twoim domu pojawi się nowy pojemnik?
Już od 1 stycznia 2025 r. każda gmina w Polsce będzie zobowiązana do wprowadzenia selektywnej zbiórki odpadów tekstylnych i odzieży. To efekt nowelizacji przepisów, które mają ograniczyć negatywny wpływ przemysłu tekstylnego na środowisko. A problem jest spory, bo przeciętny Europejczyk kupuje około 26 kg ubrań rocznie, z czego aż 87% kończy na składowiskach lub w spalarni.
Nowe przepisy zakładają, że gminy muszą zapewnić mieszkańcom dostęp do punktów selektywnej zbiórki tekstyliów, takich jak PSZOK-i (Punkty Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych). Nie będzie konieczności wprowadzania nowych pojemników – mieszkańcy będą mogli oddawać tekstylia w wyznaczonych miejscach. Co więcej, niektóre gminy, jak np. Częstochowa, idą o krok dalej, organizując odbiór odpadów tekstylnych bezpośrednio z domów.
Na poziomie Unii Europejskiej trwają prace nad przepisami wprowadzającymi Rozszerzoną Odpowiedzialność Producencką (ROP). Nowe regulacje zobowiążą producentów tekstyliów do wzięcia odpowiedzialności za swoje produkty na każdym etapie ich „życia” – od produkcji po moment, gdy staną się odpadem. Firmy będą musiały m.in. pokrywać koszty zbierania i recyklingu swoich wyrobów.
Dlaczego zmiany są konieczne?
Obecnie jedynie 22% odpadów tekstylnych jest poddawane selektywnej zbiórce, a zaledwie 1% trafia do recyklingu. Bez wprowadzenia zmian przemysł tekstylny będzie nadal przyczyniał się do nadmiernej emisji gazów cieplarnianych, zanieczyszczenia wód i zużycia cennych zasobów naturalnych.
Przemysł tekstylny ma bardzo negatywny wpływ na środowisko. Tymczasem przeciętny Europejczyk co roku kupuje ok 26 kg ubrań, z czego aż 87 proc. jest albo spalanych, albo składowanych na wysypiskach. Tylko 22 proc. poddane jest selektywnej zbiórce, a tylko 1 proc. Recyklingowi – powiedziała Anita Sowińska, wiceministra klimatu i środowiska.
Nowe regulacje to ważny krok w kierunku bardziej zrównoważonej gospodarki tekstyliami. Tylko czy jesteśmy na nie gotowi? Jednym z kluczowych problemów stojących na drodze do skutecznej selektywnej zbiórki odpadów tekstylnych jest zbyt mała liczba Punktów Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK-ów). W 2022 roku w Polsce działało jedynie 2127 takich punktów, co daje średnio jeden PSZOK na 17 tysięcy mieszkańców. W niektórych regionach, takich jak województwo śląskie, sytuacja wygląda jeszcze gorzej – tu jeden punkt przypada na aż 24 tysiące osób.
Obowiązek selektywnej zbiórki odpadów tekstylnych, który wchodzi w życie w 2025 roku, to ważny krok w kierunku ochrony środowiska i promowania gospodarki o obiegu zamkniętym. Celem nowych regulacji jest nie tylko zwiększenie poziomu recyklingu, ale także zmniejszenie negatywnego wpływu przemysłu tekstylnego na planetę. Aby jednak osiągnąć te cele, kluczowe będzie rozbudowanie infrastruktury, zwiększenie liczby PSZOK-ów i wprowadzenie bardziej dostępnych form zbiórki, które umożliwią mieszkańcom łatwe pozbywanie się niepotrzebnych tekstyliów.
- Minitserstwo Klimatu i Środowiska; "Czas na selektywną zbiórkę odpadów tekstylnych"; https://www.gov.pl/web/klimat/czas-na-selektywna-zbiorke-odpadow-tekstylnych; 28-11-2024;
