Pierogi z Kielc wyruszą w kosmiczną podróż! Ale muszą spełnić wymagania NASA
Pierogi z Kielc wyruszą w kosmiczną podróż! Aby mogły znaleźć się na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, musiały spełnić rygorystyczne wymagania NASA i przejść proces liofilizacji.
Przygotowanie kosmicznego menu nie było łatwe. Sławosz współpracował z uznanym polskim szefem kuchni Mateuszem Gesslerem oraz rodzinną firmą LYOFOOD, specjalizującą się w technologii liofilizacji. W efekcie powstało unikatowe menu, które łączy tradycyjne smaki z rygorystycznymi wymogami kosmicznej diety. Oprócz pierogów, astronauci spróbują zupy pomidorowej z makaronem, polskiego lecza z kaszą gryczaną oraz deseru z kruszonką jabłkową.
„Chciałem prawdziwie polskiego menu, którym mógłbym się dzielić z moimi kolegami astronautami. Jedzenie daje mi komfort psychiczny i od razu pomyślałem, że warto zabrać na orbitę kilka polskich przysmaków” – mówi Sławosz Uznański-Wiśniewski.
Jedzenie w przestrzeni kosmicznej musi spełniać szereg wymogów: brak okruchów, długi termin przydatności (minimum 24 miesiące) i łatwość przygotowania w stanie nieważkości. Proces liofilizacji, czyli usuwania wody z jedzenia, pozwala zachować smak i strukturę potraw na lata.
Sławosz przyznaje, że prace nad pierogami były wyjątkowo trudne: „Pierwsze partie pękały w szwach! Nie chodziło tylko o gotowanie, ale o cały proces technologiczny. Zajęło nam trochę czasu, aby opanować liofilizację i upewnić się, że pierogi będą smaczne po rehydratacji.”
Proces liofilizacji polega na zamrożeniu potrawy i usunięciu z niej wody w procesie sublimacji. Dzięki temu pierogi zachowują swój smak, kształt i trwałość na długie lata. Aby umożliwić ich spożycie w kosmosie, opracowano specjalną metodę uwadniania. Astronauta wprowadzi do opakowania bulion przez słomkę, a następnie będzie mógł cieszyć się smakiem tradycyjnego dania bez ryzyka rozlania.
Misja Ax-4 wystartuje już tej wiosny. Podczas dwutygodniowego pobytu na stacji kosmicznej polski astronauta przeprowadzi liczne eksperymenty naukowe, a w przerwach między nimi będzie mógł skosztować kieleckich pierogów – symbolu polskiej tradycji, który zawita nawet w przestrzeń kosmiczną.
Pierogi to nie tylko kulinarny symbol Polski, ale również nośnik wspomnień i rodzinnych tradycji. Astronauci podkreślają, że jedzenie w kosmosie pełni ważną rolę psychologiczną – pomaga zredukować stres, buduje wspólnotę i daje namiastkę domu w surowych warunkach stacji kosmicznej.
Astronauta Sławosz Uznański-Wiśniewski podczas degustacji potraw w USA ze swoimi kolegami z załogi Axiom Mission 4 w ramach przygotowań do misji na Międzynarodową Stację Kosmiczną.
KREDYT: Axiom Space
- "Pierogi in space"; https://www.esa.int/Science_Exploration/Human_and_Robotic_Exploration/Pierogi_in_space; 18-02-2025;
