COP 14 – podsumowanie I tygodnia obrad
W Poznaniu zakończył się pierwszy tydzień globalnej debaty na temat klimatu. Znane są już pierwsze efekty negocjacji, którym przewodniczy Minister Środowiska prof. Maciej Nowicki, Prezydent COP 14.
Polska reprezentacja na COP 14 to zespół ministra Macieja Nowickiego, w tym jego główni doradcy – Janusz Reiter, Wojciech Ponikiewski, Joanna Maćkowiak-Panderą oraz zespół odpowiadający za organizację całej konferencji i współpracę z mediami kierowany przez Małgorzatę Snarską. Druga grupa to polska delegacja, z Wiceministrem Środowiska Januszem Zaleskim na czele oraz grupa negocjatorów kierowana przez prof. Macieja Sadowskiego. Skupia m.in. ekspertów z zakresu finansowania, transferu technologii, ochrony klimatu i redukcji emisji gazów cieplarnianych oraz adaptacji do zmian klimatu.
Polska delegacja wypracowuje wspólne stanowisko z delegacjami innych krajów UE i jako grupa państw tworzy tzw. stanowisko Unii Europejskiej. Minister Maciej Nowicki, Prezydent COP 14, prowadzi m.in. sesje plenarne, uczestniczy także w szeregu wielostronnych spotkań.
Pierwszy tydzień COP 14 był bardzo udany – mówi prof. Nowicki – Delegaci obradujący pod moim przewodnictwem dokonali znacznego postępu w kluczowych obszarach. Powoli zaczynamy dostrzegać obraz przyszłego porozumienia. Jesteśmy dobrze przygotowani do finału naszego spotkania.
Do najważniejszych, dotychczasowych rezultatów można zaliczyć postęp w kwestii CDM (Clean Development Mechanism) i nowe pomysły na usprawnienie procedur finansowania tego mechanizmu w przyszłym nowym porozumieniu. Kraje azjatyckie i afrykańskie zgłosiły propozycję włączenia CCS (Carbon Capture and Storage) do regulacji CDM.
Prowadzone są także pierwsze ustalenia na temat planu pracy nad nowym porozumieniem w 2009 r. Na razie mają one głównie charakter techniczny.
W czasie obrad pojawił się wątek integrowania interesów państw, których gospodarka opiera się na węglu – m.in. poprzez ideę utworzenia Funduszu Węglowego. Na razie jest to jednak propozycja wymagająca doprecyzowania.
Niektóre kraje (m.in. Szwajcaria i Korea Płd), nieobjęte do tej pory limitami redukcji emisji gazów cieplarnianych, wyrażają chęć dobrowolnych ograniczeń. Zapowiadają też podanie konkretnych liczb w najbliższym czasie. Przedstawiciele Gabonu wyrazili przekonanie, że wspólna wizja powinna obejmować wszystkich, na sprawiedliwych zasadach. To ważna deklaracja jednego z krajów afrykańskich, która jest nadzieją na zmianę dotychczasowej strategii niepodejmowania zobowiązań przez kraje rozwijające się.
Przedmiotem zainteresowania delegatów były także: mitygacja, czyli redukcja CO2 oraz rozpoznanie, które kraje mają tzw. “potencjał redukcyjny”, czyli są gotowe, by przyjąć na siebie konkretne zobowiązania w tym zakresie.
Kolejny wątek to dyskusje na temat zasad uruchamiania Funduszu Adaptacyjnego, który ma pomóc krajom rozwijającym się w przystosowaniu do już następujących zmian klimatu. Kraje te domagają się bezpośredniego dostępu do pieniędzy i jak najprostszych procedur. Konieczne jest również doprecyzowanie zasad współpracy pomiędzy GEF (Global Environmental Fund), który jest sekretariatem Funduszu Adaptacyjnego, a Bankiem Światowym.
Do ważniejszych spraw, które udało się ustalić, należy zgoda na rozwijanie globalnego systemu monitoringu Ziemi pod kątem zmian klimatu. Podjęto decyzję o unifikacji systemu transakcyjnego w handlu emisjami. Zdecydowano również, że przygotowany będzie 5 przegląd IPCC, który zakończony zostanie ok. 2012 r. Pod koniec tygodnia zawiązano szereg grup roboczych, które pracują nad konkretnymi decyzjami, które będą zatwierdzane przez ministrów środowiska w przyszłym tygodniu.
Dlatego kluczowy dla obrad będzie nowy tydzień negocjacji oraz tzw. segment wysokiego szczebla, który zgromadzi ministrów środowiska i liderów politycznych (11 i 12 grudnia).
***
Organizowana od ponad roku przez Ministerstwo Środowiska największa na świecie Konferencja ONZ przebiega na terenie Międzynarodowych Targów Poznańskich bez zakłóceń. Przygotowana na 42 tys.m2 infrastruktura zamieniła się w tętniące życiem “klimatyczne miasteczko”. Toczą się w nim polityczne negocjacje i ma miejsce nawet po kilkadziesiąt spotkań dziennie. Krajobraz strefy ONZ ubarwiają stoiska informacyjne organizacji i rządów z całego świata, melodia języków ze wszystkich kontynentów, happeningi organizacji pozarządowych i tocząca się na bieżąco praca mediów relacjonujących szczyt.
Poznań – wbrew wcześniejszym obawom mieszkańców – nie stoi w korkach. Dzięki działaniom organizatorów i władz Poznania, udało się uniknąć jakichkolwiek zakłóceń w funkcjonowaniu miasta. Dobrze zorganizowany transport dostosowany do bazy noclegowej, bezpłatny transport publiczny dla uczestników, zapowiadany brak parkingów w bliskim sąsiedztwie Międzynarodowych Targów Poznańskich m.in. sprawiły, że Poznaniowi COP 14 nie straszny.
Poznaniaków zaskoczyła pracowitość delegatów. Teraz wiedzą, że to nie kongres, ale szczyt polityczny. Restauracje i puby zapełniają się dopiero po godzinie 22.00, a ponieważ wszyscy noszą identyfikatory, wiadomo, że to uczestnicy Konferencji.
Nadal są miejsca noclegowe w Poznaniu oraz okolicach. Poznaniacy znakomicie powitali swoich gości udostępniając im szeroką bazę noclegową, w tym kwatery prywatne.
Delegaci chwalą wysoki komfort pracy na terenie Międzynarodowych Targów Poznańskich. Wszyscy są zadowoleni ze świetnej przepustowości bezprzewodowego Internetu, po raz pierwszy w historii dostępnego na całym terenie Konferencji, ilości stanowisk komputerowych, miejsc w biurach delegacji. Furorę robi zastosowana po raz pierwszy na COP-ach dedykowana aplikacja na telefony komórkowe. Zawiera m.in. aktualizowany kilka razy dziennie program obrad, mapę terenu, interaktywny słownik głosowy angielsko-polski, przewodnik po mieście, informacje o wydarzeniach specjalnych, prognozę pogody, informacje o restauracjach, hotelach etc.
Duża jest też liczba mediów zainteresowanych Konferencją i życiem miasta, a ekip jest prawie 400 (ponad 800 osób).
Zespół organizacyjny COP 14 to 15 osób reprezentujących różne zawody. Średnia wieku wynosi 33 lata. To najmłodszy zespół w historii przygotowań ze strony kraju gospodarza.
Po raz pierwszy w Polsce pojawiły się tu samochody napędzane wodorem oraz mobilna stacja zasilająca przywieziona z Berlina. Wspiera je flota zasilana płynnym gazem CNG.
Przygotowano aż 34 sale konferencyjne oraz dwie sale plenarne na 42000 m2, z których każda ma unikatowy, designerski charakter i odwołuje się do polskiej przyrody i najpiękniejszych zakątków naszego kraju.
Nawet ekipy sprzątające mówią po angielsku.
Konferencja w liczbach
Wbrew wcześniejszym szacunkom, które wskazywały, że w Poznaniu zjawi się ok. 8 tys. uczestników Konferencji, liczba zarejestrowanych osób jest już znacznie większa. Zgłosiło swój udział 189 krajów i 488 organizacji o statusie obserwatorów. Łączna liczba zarejestrowanych uczestników (delegaci rządowi, obserwatorzy, media) to już ponad 11 tys. osób. Do tego ok. 2000 osób obsługi technicznej. W świetle wcześniejszych szacunków Sekretariatu UNFCCC, to świetny wynik, wskazujący na ogromną wagę poruszanej problematyki.
W pierwszym dniu pojawiła się rekordowa liczba uczestników – 6000. Ceremonię otwarcia na sali plenarnej zobaczyło ponad 1500 osób. Po raz pierwszy w historii COP obecnych było dwóch szefów rządów: premierzy Polski i Danii.
6000 rezerwacji zostało dokonanych za pośrednictwem centralnego operatora bazy noclegowej – WTC, co oznacza, że do firmy zgłosiło się 179 delegacji z całego świata oraz przedstawiciele organizacji pozarządowych i mediów.
Przyjęcie powitalne dla uczestników trwało 3 godziny dłużej, niż planowano. Największym zainteresowaniem cieszyły się polskie potrawy.
Prawie 1400 miejsc w jednej sali plenarnej stanowi rekord w historii Konferencji.
Podczas Konferencji ma miejsce pierwsza na świecie wystawa “Technologie dla ochrony klimatu” skupiająca interaktywne eksponaty i rozwiązania ze wszystkich kontynentów.