Nerwobóle w klatce piersiowej – jak je odróżnić od zawału?

Silny nerwoból w klatce piersiowej potrafi wystraszyć nawet stoika. Automatycznie myślimy bowiem, że coś złego dzieje się z naszym sercem. Tymczasem neuralgie nie oznaczają zwykle wcale problemów kardiologicznych, choć potrafią solidnie dać się we znaki, utrudniając jakąkolwiek aktywność. Jak leczyć nerwobóle w klatce piersiowej i w jaki sposób je prawidłowo rozpoznawać?

Fachowo neuralgie zlokalizowane w klatce piersiowej nazywamy nerwobólem międzyżebrowym. Objawiać się mogą silnym bólem odczuwalnym w żebrach, okolicach serca, ale także górnej części żołądka. Jest on z reguły określany jako intensywny, promieniujący, palący i kłujący, a dodatkowo wyraźnie nasila się przy kaszlu czy kichaniu. Obserwuje się nerwobóle po prawej stronie klatki piersiowej i po lewej, ale rzadko występują one symetrycznie. Podczas oddychania ból może być jednak odczuwalny pod łopatką, na plecach, a nawet w pachwinie.

Skąd się biorą nerwobóle w klatce piersiowej?

Neuralgie jako takie nie są medyczną diagnozą, ale raczej określeniem symptomów związanych z podrażnieniem, zapaleniem lub uszkodzeniem nerwów. Ich przyczyny mogą de facto być wielorakie i często potrzeba bardziej wnikliwych badań, aby ustalić faktyczne pochodzenie bólu. Najczęstsze przyczyny nerwobólów w klatce piersiowej obejmują:

• urazy doznane w obrębie klatki piersiowej, np. wynikające ze złamania żebra lub naciągnięcia mięśnia piersiowego;
• infekcje wirusowe, np. półpasiec;
• wcześniejsze operacje obejmujące otwarcie klatki piersiowej (torakotomię);
• przebyte procedury medyczne tj. drenaż klatki piersiowej lub operacja piersi;
• guzy rozwijające się w klatce piersiowej lub żołądku;
• ucisk macicy w czasie ciąży.

Warto dodać, że nawet 50% pacjentów, którzy doświadczyli w przeszłości operacji związanej z otwarciem klatki piersiowej cierpi na neuralgie w jej obrębie, a u 30% występują one nawet 5 lat po operacji.

Silny nerwoból w klatce piersiowej czy może zawał?

Nerwobóle po lewej stronie żeber są szczególnie niepokojące ze względu na asocjacje z bólem serca. Sama ta świadomość bywa tak stresująca, że często zaostrza nasilenie dolegliwości. Prawidłowe rozpoznanie sytuacji we własnym zakresie nie jest więc proste – tylko 20% Amerykanów zgłaszających się do szpitala z podejrzeniem zawału faktycznie go doświadcza. Jak odróżnić nerwobóle od bólu serca?

W przypadku zawału oprócz bólu chory najczęściej odczuwa dodatkowe symptomy w postaci nieprzyjemnego ucisku na mostku, mrowiących odczuć w jednej lub obu rękach, szyi lub szczęce, nagłych nudności i wymiotów, trudności z zaczerpnięciem oddechu, zawrotów głowy, niezwykłego zmęczenia, fal gorąca często przebiegających z zimnym potem oraz nagłej ciężkości w jednej lub obu rękach.

Reasumując, w większości przypadków podczas ataku serca samopoczucie gwałtownie się pogarsza, podczas gdy nerwobóle z lewej strony nie powodują aż tak uogólnionych objawów – po prostu sprawiają spory dyskomfort.

Prawidłowe postawienie diagnozy może wymagać specjalistycznych badań, dlatego w przypadku uzasadnionego podejrzenia o zawał serca lepiej jest zadzwonić na pogotowie. Tym bardziej, że podobne do neuralgii objawy mogą dawać również inne groźne dla życia problemy zdrowotne (patrz poniżej).

Czy nerwobóle w klatce piersiowej są niebezpieczne?

Mimo że nie grożą przerwaniem akcji serca neuralgie nie są dolegliwością, którą łatwo się ignoruje. W bardzo zaawansowanych stawach pacjenci oprócz bólu skarżą się dodatkowo na mimowolne drgania i osłabienie mięśni, utratę apetytu, a nawet częściowy paraliż.

Ponadto chroniczne i silne nerwobóle w klatce piersiowej skutecznie zniechęcają do aktywności fizycznej, utrudniają sen, a nawet prowadzą do zaburzeń oddychania. W rezultacie jakość życia może się więc znacząco pogorszyć, a, co za tym idzie, również samopoczucie oraz zdolność do pracy.

Jak leczyć nerwobóle w klatce piersiowej?

Neuralgie o umiarkowanej intensywności często przechodzą same. Ich nasilenie może wiązać się z silnym stresem, fizycznym przeciążeniem tułowia lub spędzaniem długiego czasu w pozycji siedzącej. W takich przypadkach relaks i delikatny stretching mogą zdziałać cuda.

Większość pacjentów, którzy zgłaszają się ze swymi dolegliwościami do lekarza, otrzymuje jednak wsparcie farmakologiczne. Odpowiedź na pytanie „jaki lek na nerwobóle” nie jest jednak wcale oczywista. Pierwszym wyborem bywają klasyczne niesterydowe środki zapalne, ale obserwacje wskazują, że są one mało skuteczne w łagodzeniu bólów pochodzenia nerwowego. Efektywniejsze są stosowane miejscowo preparaty z kapsaicyną lub lidokainą (np. żele, maści, plastry). Ponadto chorym często przepisuje się doustne antydepresanty, które po kilku tygodniach faktycznie przynoszą ulgę – mechanizm tego działania nie został jednak jak dotąd wyjaśniony. Skuteczne w łagodzeniu dolegliwości bywają również leki przeciwepileptyczne oraz leki opioidowe, choć te ostatnie są kontrowersyjne z uwagi na ryzyko rozwoju uzależnień.

W uciążliwych przypadkach nerwobóle klatki piersiowej leczone bywają również za pomocą blokady nerwu z dodatkiem kortykosteroidów lub fenolu. Pozytywne rezultaty przynosi również ablacja nerwów prądem o częstotliwości radiowej (RFA). Bardziej radykalne zabiegi polegające na usunięciu nerwu lub selektywnej rizotomii (przecięciu nerwów czuciowych) stosowane są bardzo rzadko.

Z mniej inwazyjnych metod lekarze polecają czasem manipulację kręgosłupa na poziomie klatki piersiowej, akupunkturę, masaże, jogę oraz przezskórną elektrostymulację nerwów (TENS). Techniki te zazwyczaj są wsparciem dla klasycznej terapii farmakologicznej, która często trwa tygodnie, a nawet miesiące.