Szampon w kostce – piękne włosy i czyste sumienie?
Wygląda jak klasyczne mydło i jest równie praktyczny – szampon w kostce podbija świat, mimo że nie jest wynalazkiem całkiem nowym. Tym razem chwalony jest przede wszystkim za walory ekologiczne, które dla współczesnego konsumenta okazują się coraz istotniejsze. Czy szampon w kostce jest jednak korzystny i dla włosów? Jak go stosować?
W XIX w. ludzie, którzy świadomi już byli zalet higieny osobistej, stosowali jedną poczciwą kostkę mydła do mycia ciała i włosów. I tak było przez długie dekady. W latach 30 XX w. wynaleziono jednak płynne substancje powierzchniowo czynne i rozpoczęła się era płynnych szamponów oraz mydeł. W ostatnich latach wracamy jednak znów do formuły kostki, która okazuje się doskonałym sposobem na radykalne ograniczenie plastikowych opakowań.
Co to jest szampon w kostce?
Wbrew pozorom szampon w kostce to nie to samo co mydło. Mydło jest wynikiem chemicznego procesu zmydlania tłuszczów zasadami. W rezultacie ma alkaliczne pH, zwykle powyżej 9, i doskonałe właściwości myjące – jest jednak drastyczne w swej skuteczności i zdecydowanie zbyt agresywne dla włosów.
Szampon w kostce powstaje również z tłuszczy, ale bardziej przyjaznych włosom, które preferują kwaśne środowisko. Jego odczyn kształtuje się zwykle na poziomi ok. 5-6 pH. Jest delikatniejszy, mniej efektywny w czyszczeniu, ale za to bardziej nawilżający. Bardzo często dodaje się do niego naturalne ekstrakty o pozytywnym wpływie na włosy.
Płynne szampony zawierają więcej chemii niż szampony w kostce, fot. Lazy_Bear/Shutterstock
Zalety szamponu w kostce
Kariera szamponu w kostce jest blisko związana z ruchem Zero Waste. Opakowana w papier (często recyklowany) kostka nie wymaga bowiem produkcji kolejnych plastikowych opakowań. Dodatkowo płynne szampony zawierają zwykle detergenty takie jak Sodium lauryl sulfate (SLS) oraz Ammonium lauryl sulfate – niepotrzebną chemię, która można podrażniać skórę głowy, a zdaniem wielu użytkowników działają wysuszająco na włosy. W kostkach nie znajdziemy też zwykle parabenów, sztucznych substancji zapachowych czy konserwantów.
Dlaczego jeszcze warto kupić szampon w kostce? Zalety obejmują kompaktową formę, którą łatwo ze sobą zabrać w podróż, nawet w samolotowym bagażu podręcznym. Kolejnym plusem jest wydajność – 1 kostka starcza na 50-80 myć.
Jaki wpływ na włosy ma szampon w kostce? Opinie w tym przypadku są podzielone. Zwolennicy zachwalają efekt miękkości, objętości i połysku, niespotykany u klasycznych szamponów w płynie, które często zawierają obciążające włosy silikony. W pozytywnych recenzjach zachwala się też fakt, że po umyciu nie ma już potrzeby stosowania odżywki.
Tabela przedstawiająca zalety szamponu w kostce; opracowanie własne
Czy szampon w kostce ma jakieś wady?
Szampon w kostce jest dość drogi, mimo swojej wydajności. Wynika to z faktu, że do jego produkcji stosuje się zwykle wysokiej jakości, organiczne substancje roślinne, a proces wyrobu bywa często ręczny. Nie jest to więc propozycja dla oszczędnych.
W wielu stałych szamponach wykorzystuje się również olej palmowy, który jest dziś surowcem kontrowersyjnym ekologicznie ze względu proces pozyskiwania, związany z wylesianiem i niszczeniem siedlisk. Listę składników warto więc uważnie czytać.
Kolejnym problem może być samo mycie – szampon w kostce pieni się mniej i jest trudniejszy do rozprowadzenia. Trudniej się go również spłukuje, a agresywniejszy proces mycia może prowadzić do zapętlenia. Niektórzy uważają też, że szampon w kostce wysusza włosy i pozostawia je „sianowatymi”, ale efekty te bywają uzależnione od konkretnych typów produktów. Szampon w kostce do włosów przetłuszczających oczywiście będzie bardziej wysuszający.
Jak stosować szampon w kostce?
Mycie włosów szamponem w kostce nie jest skomplikowane. Kluczem do sukcesu jest dogłębne zmoczenie włosów na całej ich długości. Następnie kostkę zmydlamy w dłoniach, wykorzystując nieco wody i taką pianę aplikujemy na skórę głowę. Delikatnym masażem rozprowadzamy szampon, a następnie dokładnie spłukujemy.
Po użyciu szampon w kostce powinno się odłożyć w suche miejsce. Nieustanna wilgoć sprawia, że kostka staje się miększa, łatwiej się rozpada i starcza na krótszy okres. Trudniej jest ją też zapakować w podróż.
Pokrzywowy szampon w kostce, fot. LN team/Shutterstock
Jaki szampon w kostce wybrać? Polskie marki
W polskich sklepach można już nabyć szeroką gamę szamponów kostce. Różnią się one składem, właściwościami i ceną, więc przed dokonaniem zakupu, warto przeprowadzić mały wywiad.
Marka Shaushka oferuje szampony w kostce do włosów przetłuszczających się i kręconych, a także produkty zapobiegające wypadaniu włosów. W składzie znajduje się środek powierzchniowo czynny pozyskiwany z oleju kokosowego, masło shea, olej rycynowy i sezamowy oraz dodatki takie jak hibiskus, lawenda, rozmaryn, pokrzywa czy olejki eteryczne.
Mydlarnia Cztery Szpaki oprócz uniwersalnego szamponu w kostce na bazie naturalnych detergentów, olejów roślinnych, glinki oraz inuliny proponuje też szampon regenerujący ze skwalanem, szampon ochronny z maceratem z płatków róży oraz szampon dziegciowy o działaniu przeciwłupieżowym i przeciwświądowym.
W Ministerstwie Dobrego Mydła znaleźć można uniwersalny, ale delikatny szampon w kostce z miodem, proteinami mlecznymi oraz delikatną mączką owsianą. Poza tym marka oferuje również szampony typu 2w1 lub 3w1, które nadają się do mycia włosów, ciała, a także zarostu. Wszystkie powstały na bazie naturalnych saponin oraz inuliny.
Auna postawiła z kolei na szampony w kostce na bazie owocowych ekstraktów. Wariant z olejem z pestek czereśni odżywia i nabłyszcza zniszczone włosy, zaś masło z mango redukuje porowatość. Do pachnących szamponów są jeszcze owocowe odżywki w kostce, które pozwalają pozbyć się dalszych plastikowych opakowań.
W manufakturze Manu Natu znaleźć można szampon w kostce olejem konopnym, ekstraktem z tataraku, witaminą E oraz naturalnymi esencjami z trawy cytrynowej i jałowca. Preparat nie tylko myje, ale także ma właściwości peelingujące oraz ochronne.
Warto dodać, że jeden szampon w kostce może wpływać na włosy zupełnie inaczej niż drugi. Dlatego najlepiej jest wypróbować kilka różnych produktów i samodzielnie ocenić poziom satysfakcji. Nie każdy daje się przekonać, ale są i tacy, którzy nie wyobrażają sobie już powrotu do klasycznych płynnych szamponów.
Szampon w kostce – pytania i odpowiedzi
Czy szampon w kostce jest lepszy?
Niektórym osobom bardziej odpowiada szampon w kostce, innym wręcz przeciwnie. Kostki są jednak rozwiązaniem zdecydowanie przyjaźniejszym środowisku.
Czy szamponem w kostce można myć włosy codziennie?
Tak, codzienne mycie jest możliwe, ale należy uważać na dokładne wymywanie produktu – w przeciwnym razie będzie on gromadzić się u nasady włosów.
Gdzie kupić szampon w kostce?
Wysokiej jakości szamponów w kostce najlepiej jest szukać w sklepach z naturalnymi kosmetykami, aptekach i ekologicznych manufakturach.
- „Considering Using Shampoo Bars? Here Is My Unfiltered Review” Yan Rong, https://thesustainabilityproject.life/blog/2021/06/30/unfiltered-review-of-shampoo-bars/, 10/05/2024;
- “The Pros and Cons of Washing Your Hair With Bar Shampoo” Natasha Burton, https://stylecaster.com/feature/should-you-be-using-bar-shampoo-425516/, 10/05/2024;
- “Zero Waste History: The Humble Origins Of The Shampoo Bar” Sally Ho, https://www.greenqueen.com.hk/zero-waste-history-the-humble-origins-of-the-shampoo-bar/, 10/05/2024;
- “4 Reasons to Ditch Your Shampoo Bottle for a Bar” Amanda Ogle, https://www.nationalgeographic.com/travel/article/shampoo-bar-sustainable-toiletries-plastic-free, 10/05/2024;
