Mleczko pszczele - właściwości i zastosowanie. Eliksirem młodości

fot. dreamstimefot, dreamstime

Mleczko pszczele (Royal Jelly) jest królewskim darem ula. Największe zainteresowanie mleczkiem pszczelim przypadło na lata 60-te XX wieku, wtedy też naukowcy przeprowadzili liczne badania tej substancji i stwierdzono wyjątkowe właściwości mleczka pszczelego, a nawet nazwano go eliksirem młodości. Czym jest mleczko pszczele, jakie ma właściwości oraz jak je stosować?



Mleczko pszczele jest wydzieliną gruczołów gardzielowych młodych pszczół. W drugiej połowie XX wieku, naukowcy, stosując proces liofilizacji przedłużyli aktywność biologiczną mleczka, dzięki czemu wydłużył się termin jego przechowywania oraz spożywania. Mleczko pszczele ma konsystencje żelową i kremowe zabarwienie. W smaku jest słodkie, częściej cierpko-kwaśne w zależności od pochodzenia, czasu zbiorów, a także biologicznych właściwości pszczół.

Właściwości

Skład mleczka pszczelego to w 66 proc. woda, w 15 proc. cukry, 13 proc to prolina, a 5 proc. to lipidy. Ponadto zawiera również różnorodne witaminy, najwięcej z grupy B. Jest to głównie wit. B5, która odpowiada za metabolizm komórek znajdujących się w mięśniach, wątrobie czy mózgu. Niedawno odkryto, że mleczko pszczele zawiera również kwas rybonukleinowy i deoksyrybonukleinowy, które odgrywają kluczową rolę w budowie komórek ludzkiego organizmu.

Działanie lecznicze

Badania wykazały, że mleczko pszczele, oprócz działania przeciwzapalnego oraz bakteriobójczego, posiada szereg innych właściwości. Wpływa m.in. na poprawę metabolizmu i na ogólny stan organizmu. Poprzez oddziaływanie na przysadkę mózgową i nadnercza pomaga w przezwyciężeniu: stanów depresyjnych, bezsenności, wyczerpania nerwowego a także przywraca witalność oraz spowalnia proces starzenia skóry. Polecane jest także w przypadku niedokrwistości, wczesnym starzeniu się skóry, włosów oraz w czasie ciąży, ponieważ chroni wątrobę, reguluje pracę jelit a także równoważy system nerwowy.

Mleczko pszczele znalazło również szerokie zastosowanie w dermatologii. Stosowane jest w leczeniu trudno gojących się ran m.in. odleżyn i oparzeń, a także liszajach rąk i nóg. Zalecane jest również w przypadku leczenia łysienia łojotokowego i plackowatego. Dobre efekty uzyskuje się po zastosowaniu mleczka w stanach zapalnych błony śluzowej jamy ustnej, gardła, języka i dziąseł oraz w przypadku opryszczki.

Naukowcy wykazali stymulujący wpływ mleczka pszczelego na centralny układ nerwowy. Wykazuje działanie wzmacniające, usuwa zmęczenie, podwyższa efektywność pracy i powoduje przypływ sił witalnych. Z tego względu stosowanie mleczka, zalecane jest także w stanach wyczerpania, osłabienia i napięcia mięśniowego, a także w wyczerpaniu nerwowym i bezsenności. Mleczko pszczele podwyższa również odporność organizmu na zakażenia. Wykazuje działanie immunoregulujące. Pobudza wytwarzanie makrofagów i γ-globulin, przez co powoduje wzrost odporności organizmu.

Potwierdzono również wzmacniające oddziaływanie na układ naczyniowo-krwionośny, a mianowicie mleczko pszczele wpływa na rozszerzenie naczyń krwionośnych oraz wyrównanie w nich ciśnienia. Znajduje również zastosowanie w leczeniu schorzeń takich jak: dusznica bolesna, stany pozawałowe, nadciśnienie tętnicze, miażdżyca. Mleczko pszczele przyjmowane drogą doustną wykazuje korzystne działanie w chorobie niedokrwiennej serca, miażdżycy tętnic wieńcowych oraz w okresie rehabilitacji po zawale mięśnia sercowego. Przeprowadzone badania wykazały, że przyjmowanie 100 mg mleczka pszczelego dziennie eliminowało ból u ponad 70 proc. chorych z niedokrwienną chorobą serca już po miesiącu. Dodatkowo poziom lipidów i cholesterolu w surowicy krwi uległy obniżeniu.

Ponadto mleczko pszczele, chroni tkankę wątrobową przed różnego rodzaju substancjami toksycznymi, dlatego znajduje również zastosowanie w leczeniu skutków alkoholizmu oraz zapobiega powstawaniu marskości wątroby.

Podsumowując – można stwierdzić wielostronne oddziaływanie tej substancji. Nie tylko podnosi odporność na infekcje, wykazuje działanie wzmacniające, ale także wpływa na poprawę sprawności fizycznej i intelektualnej. Wykazuje pozytywne działanie w przypadku miażdżycy naczyń krwionośnych, w stanach zapalnych żył, osteoporozie, zaburzeniach krążenia wieńcowego i przy podwyższonym ciśnieniu tętniczym krwi.
Mleczko pszczele (Gelée Royale). Fot. Waugsberg/Wikipedia CC


Zastosowanie w kosmetyce

Mleczko pszczele ma bardzo szerokie zastosowanie w kosmetyce, zwłaszcza do odbudowy skóry. Możemy je znaleźć w składzie kremów, balsamów i płynów. Można je stosować do każdego rodzaju skóry. Kosmetyki zawierające ten produkt pobudzają metabolizm komórkowy i normalizują działanie gruczołów łojowych.  Mleczko wywiera na skórę korzystne działanie tonizujące, a także poprawia jej nawilżenie i elastyczność. Jego zawartość w preparatach kosmetycznych waha się od 0,5 do 10 proc. Mleczka pszczelego z powodzeniem można używać również w leczeniu łysienia plackowatego. Można je nakładać bezpośrednio na skórę głowy, delikatnie wmasowując.

Mleczko pszczele: o czym należy pamiętać

Pomimo wszechstronnego oddziaływania mleczka pszczelego na organizm ludzki, istnieją przeciwwskazania do jego stosowania oraz sytuacje, w których powinniśmy przerwać kurację. Przeciwwskazaniem będą wszelkie uczulenia na produkty pszczele oraz astma. Jeżeli w trakcie kuracji zaobserwujemy: swędzenie w jamie ustnej, zaburzenia trawienne, wysypka, katar czy trudności w oddychaniu, to natychmiast należy odstawić produkty z pszczelim mleczkiem. Mleczko pszczele nie zawiera hormonów, dlatego jego zażywanie przez dłuższy okres czasu nie powinno wywoływać skutków ubocznych. Mleczko pszczele mogą także stosować osoby chore na cukrzycę.

Dawkowanie mleczka pszczelego

Osoby dorosłe powinny przyjmować 1-2 łyżeczki, czyli 0,5-1 g dziennie w zależności od masy ciała, natomiast dzieci 1 łyżeczka (0,5 g). W zależności od choroby można zwiększyć dawkę. Zaleca się spożywanie mleczka poprzez umieszczenie go pod językiem, aż do całkowitego rozpuszczenia i wchłonięcia (ok. 5 min). Przy takim stosowaniu szybko przedostanie się do krwiobiegu. W przypadku zażywania doustnego mleczko będzie się przyswajało w wolniejszym tempie, a co się z tym wiąże, działanie również będzie opóźnione. Zaleca się przyjmowanie mleczka 20-30 min przed pierwszym posiłkiem. Kuracja powinna trwać minimum 6 tygodni, najlepiej wiosną lub jesienią.

Przechowywanie

Świeże mleczko jest wrażliwe na światło i wysokie temperatury, dlatego powinniśmy je przechowywać w zacienionym pomieszczeniu, w temp. około 2 stopni. Zamknięte w szczelnych pojemnikach, w temperaturze pokojowej zachowuje swoje właściwości przez kilka dni. Przechowywane w lodówce w temp. 0-5 °C może być przechowywane przez okres roku. Należy również pamiętać, że największym zagrożeniem dla mleczka pszczelego jest wilgotne środowisko. Jako substancja silnie wchłaniająca wodę, stanowi idealny grunt do rozprzestrzeniania się pleśni i zarazków. Mleczka nie powinno przechowywać się dłużej niż półtora roku, ponieważ po tym okresie traci większość swoich właściwości.
Magda Mioduszewska

Paciorek A.: Mleczko pszczele, Żyjmy dłużej, 11/1999 Kędzia B., Hoderna-Kędzia E.: Skład oraz właściwości biologiczne i lecznicze mleczka pszczelego, Pasieka, Nr 4/2006 mleczkopszczele.pl
Ocena (3.0) Oceń: