Bernardyn – pies stworzony do ratowania życia
W ciągu ponad 300 lat służby bernardyny uratowały od śmierci ponad 2 tysiące osób przemierzając szwajcarsko-włoskie Alpy w poszukiwaniu ofiar lawin i wypadków. W międzyczasie te ogromne psy zyskały sobie popularność wśród rodzin na całym świecie. Czy bernardyn to jednak faktycznie dobry materiał na pupila? Co warto wiedzieć o tej dzielnej alpejskiej rasie?

Rasa bernardyna wyhodowana została ściśle w jednym celu – psy miały służyć jako ratownicy górskiego schroniska położonego na Wielkiej Przełęczy Św. Bernarda w Alpach Penińskich, na granicy Włoch i Szwajcarii. Z czasem zaczęto wykorzystywać je również jako psy pasterskie, pociągowe i stróżujące.
Jak wygląda bernardyn?
Bernardyny to naprawdę duże psy. W kłębie, czyli najwyżej położonym punkcie ramienia, mierzą 66-76 cm, a ważyć mogą od 54 kg (samice) po nawet 82 kg (samce). Najcięższy bernardyn na świecie ważył aż 167 kg, ustanawiając tym samym niepobity dotychczas rekord dla wszystkich psów.
Rasa odznacza się muskularną postawą, długim, ciężkim ogonem i masywną głową z opadającymi uszami. Ogromna większość ma krótką, gęstą sierść, czerwonobrązową na grzbiecie i wokół oczu, a białą na piersi, przodach łap, wokół pyska i na czole. Na początku XIX w. bernardyny zaczęto krzyżować z rasą Newfoundland, co dało początek bernardynom długowłosym, które dziś tworzą ok. 25 proc. światowej populacji.

Szczenię bernardyna, fot. Rita_Kochmarjova/Shutterstock
Czy bernardyn jest agresywny? Usposobienie psa
Mimo że ich gigantyczna sylwetka może przerażać, bernardyny to tak naprawdę łagodne olbrzymy. Znane ze swojej empatii i inteligencji, doskonale wyczuwają ludzkie emocje i są wspaniałymi towarzyszami. Od lat stosuje się je w psychoterapii. Bernardyn chętnie bierze udział we wszystkich rodzinnych aktywnościach i bywa widocznie smutny, gdy się o nim zapomina.
Wobec ludzi są ogólnie przyjacielskie, a do tych najbliższych przywiązują się prawdziwą miłością. Nawet wobec nieznajomych nie wykazują znamion agresji – niektóre osoby może co najwyżej przestraszyć ich nachalna czasem sympatia. Jedyna sytuacja, w której bywają skłonne do ataku, to gdy członkom rodziny coś ewidentnie zagraża.
Bernardyny są również niezwykle cierpliwe i wyrozumiałe i nie skrzywdzą dziecka nawet przy bardziej intensywnych pieszczotach. Poza tym rasa znana jest z tego, że uwielbia spełniać przydzielone zadania, więc dość łatwo się ją tresuje. Trzeba jednak zacząć od jak najwcześniejszego wieku, bowiem w naturze tych wielkich psów jest również spora dawka upartości.

Tabela przedstawiająca fakty o bernardynie; opracowanie własne
Jak karmić psa rasy bernardyn? Opieka i pielęgnacja
Bernardyny to duże psy, które potrzebują odpowiednio dużo strawy – nie za wiele jednak, gdyż otyłość jest poważnym zagrożeniem dla ich zdrowia. Ile powinien jeść bernardyn? Standardowa dieta dorosłego psa obejmuje 5-6 filiżanek wysokiej jakości suchej karmy, podzielone na dwie dzienne porcje. Niektóre źródła polecają trzymać się proporcji 90 proc. suchej i mokrej karmy oraz 10 proc. smakołyków.
Ilość tą należy skorygować o poziom aktywności – bernardyny, które pracują fizycznie mają nawet o 50 proc. większe zapotrzebowanie na kalorie, podczas gdy osobnikom ruszającym się mało, można z czystym sumieniem zmniejszyć porcje. Dotyczy to zwłaszcza starszych psów, którym poleca się specjalną karmę, uboższą w energię, ale bogatszą w błonnik.
Bernardyn linieje dwa razy do roku, a w tym czasie zrzuca duże ilości sierści. Aby ograniczyć uciążliwość tego zjawiska, psa należy co najmniej dwa razy w tygodniu wyczesywać.
Jak długo żyje bernardyn? Problemy zdrowotne
To, ile żyje bernardyn, zależy oczywiście od genetycznych uwarunkowań i trybu życia. Za średnią oczekiwaną długość życia uważa się 8-10 lat. Skrócić ją mogą dość częste dla tej rasy problemy trawienne – skręt żołądka odpowiada za nawet 15 proc. przedwczesnych zgonów. Podstawowe objawy obejmują wyraźny dyskomfort, rozdęcie brzucha, osłabienie, problemy z oddychaniem oraz odruch wymiotny bez faktycznego zwracania.
Poza tym bernardyny ze względu na swoją masywność nadzwyczaj często cierpią też na dysplazję stawów biodrowych – są pod tym względem drugą najbardziej narażoną rasą psów na świecie. Kolejnym genetycznym problemem jest podatność na raka kości, który manifestuje się przede wszystkim bólem kończyn i utykaniem. Stosunkowo często diagnozuje się u bernardynów również zespół Wobblera, czyli chorobę neurologiczną polegającą na ucisku na kręgosłup szyjny, której objawem jest słabość i niedowład wszystkich czterech łap.
Podczas pielęgnacji psa szczególną uwagę należy zwracać na stan jego oczu. Typowa dla bernardynów opadająca powieka ma tendencję do drażnienia rogówki, co powoduje nie tylko ból, ale także sprzyja rozwojowi owrzodzeń. Jedynym racjonalnym leczeniem jest operacja.

Bernardyn doskonale sprawdza się jako pies rodzinny, fot. PeopleImages.com – Yuri A/Shutterstock
Opinie o psie bernardyn
Bernardyn to rasa, której trudno się nachwalić i która oddała już człowiekowi wielkie zasługi. Doskonale sprawdza się także jako pies rodzinny i bliski kompan osób samotnych. Nie każdemu taki wybór pupila będzie jednak odpowiadać.
Bernardyny nie są na pewno odpowiednim psem dla pedantów. Linienie oraz obfite ślinienie pozostawiają w każdym domu wyraźne ślady. Poza tym warto mieć na uwadze, że choć psy te nie są przesadnie energetyczne, naprawdę potrzebują ruchu w wymiarze jednej godziny dziennie, idealnie podzielonej na dwa spacery i nie podczas największych upałów. Będą się źle czuły w małym mieszkaniu, a dom z ogrodem to zdecydowane optimum.
Bernardyn – pytania i odpowiedzi
Czy bernardyn może spać na dworze?
Bernardyn może spać poza domem, ale tylko jeśli jest do tego przyzwyczajony, ma suche i zaciszne schronienie, a temperatury nie są przesadnie niskie.
Ile kosztuje bernardyn?
Rasowe szczenię bernardyna to koszt rzędu 2,5-4,5 tys. złotych.
Co bernardyn nosi na szyi?
Ratownicze bernardyny przedstawiane są zwykle z beczułką zawieszoną na szyi. Miała ona zawierać brandy lub inny alkohol dla ofiar lawin.
- „Saint Bernard” American Kennel Club, https://www.akc.org/dog-breeds/st-bernard/, 21/06/2024;
- “Saint Bernard” Britannica, https://www.britannica.com/animal/Saint-Bernard-breed-of-dog, 21/06/2024 ;
- “Saint Bernard” DogTime, https://dogtime.com/dog-breeds/saint-bernard, 21/06/2024;
- “The St Bernard: the making of an Alpine legend” House of Switzerland, https://houseofswitzerland.org/swissstories/history/st-bernard-making-alpine-legend, 21/06/2024;
- “6 amazing facts about Saint Bernard dogs” Ellis Cochrane, https://www.countryliving.com/uk/wildlife/dog-breeds/a42684030/saint-bernard-dog/, 21/06/2024;
- “Saint Bernard” Michelle Diener, https://www.petmd.com/dog/breeds/saint-bernard, 21/06/2024;