Skąd się wzięły piramidy na Antarktydzie? Czy są dziełem obcej cywilizacji?
Czy wokół Bieguna Południowego istniała kiedyś cywilizacja? A może to właśnie tam wylądowali przybysze z innych galaktyk, aby obserwować ziemian? Odkrycie piramid na Antarktydzie wywołało lawinę przypuszczeń i teorii, które podbiły media społecznościowe na całym świecie. Co nauka mówi o tym fenomenie?
Antarktyda jako kontynent najdłużej opierała się ludzkiej ciekawości. Dopiero w 1820 r. pierwsi żeglarze zapuścili się tak daleko na południe, że udało im się dostrzec ląd, a w 1899 r. brytyjska ekspedycja jako pierwsza spędziła zimę na nieprzyjaznej człowiekowi ziemi. Zaledwie przez ponad stuleciem, w 1911 r., pierwszy człowiek, Roald Amundsen, dotarł na Biegun Południowy, spędzając 99 dni w nieludzkich warunkach mrozu, wiatru i zdradliwej rzeźby terenu.
Obecnie ok. 1200 osób co roku zimuje na Antarktydzie, ale jest to oczywiście garstka w porównaniu z olbrzymią powierzchnią 13,66 mln km². Nic też dziwnego, że Antarktyda jawi się większości świata jako kontynent pełen tajemnic, a wszelkie teorie spiskowe na jej temat są bardzo łatwo podchwytywane przed media.
Piramidy na Antarktydzie – historia odkryć
W latach 1910-1913 Antarktyda była miejscem wyjątkowego spektaklu. O pierwszeństwo wbicia flagi na biegunie rywalizowały wyprawy z Wielkiej Brytanii, pod wodzą Roberta F. Scotta, oraz z Norwegii, pod kierownictwem Amundsena. Mimo że Norweg wyścig wygrał, Brytyjczycy w czasie swojej ekspedycji dokonali wielu przełomowych odkryć dotyczących topografii południowego kontynentu. Jedną z nich było objawienie „Piramidy” – niewielkiego, ale bardzo charakterystycznego wzniesienia usytuowanego na zachód od lodowca Koettlitz (współrzędne GPS: 78°21′S 163°30′E).
Oliwy od ognia dolało odkrycie w 2016 r. drugiej piramidy, zlokalizowanej we współrzędnych 79°58’39.3″S 81°57’32.2″W. Tym razem zasługa przypadła w udziale nie odważnym zdobywcom, ale nowym technologiom – piramidalny kształt odkryto dzięki Google Earth, zasilanego zdjęciami z ziemskich satelitów. Widok z góry jest faktycznie imponujący i przedstawia skalny ostrosłup o dość regularnych czterech ścianach, do złudzenia przypominający budowle w egipskiej Gizie.
Zdjęcie satelitarne z Google Earth dla współrzędnych 79°58’39.3″S 81°57’32.2″W
Teorie na temat piramid na Antarktydzie
Piramidy na Antarktydzie okazały się doskonałą pożywką dla wyobraźni. Nie trzeba było długo czekać, aby powstały intrygujące hipotezy na temat ich pochodzenia. Jedna z popularniejszych łączy zaskakujące kształty z mapą sporządzoną w 1513 r. przez otomańskiego kartografia Piri Reisa. Odkryta w 1929 r. przedstawia ona przede wszystkim Tureckie Imperium, ale próbuje również zobrazować inne części świata. Ameryka Południowa jest na przykład przedstawiona z podziwu godnym podobieństwem.
Według historyków mapa Piri Reisa jest kompilacją wcześniejszych map i wyobrażeń o świecie. Co ciekawe, znajduje się na niej również fragment wybrzeża Antarktydy… całkowicie pozbawiony śniegu. Korzystając z niebywałej okazji na zdobycie sławy, amerykański profesor Charles Hapgood wysunął teorię, że przed 10 tysiącami lat najbardziej południowy kontynent nie był zlodowaciały. Niemal automatycznie posypały się dalsze teorie na temat antycznej cywilizacji, która mogła zbudować piramidy na Antarktydzie, łącznie z odwołaniem do legendarnej Atlantydy.
Przypuszczeń jest oczywiście więcej, a niektóre zaskakują pomysłowością. Miłośnicy teorii spiskowych zasugerowali nawet, że Hitler wcale nie zginął, ale udał się łodzią podwodną właśnie na Antarktydę, gdzie zajął się przygotowaniem arsenału broni z wykorzystaniem technologii pozaziemskich.
Tabela przedstawiająca słynne góry o kształcie piramidy; opracowanie własne
Piramidalne bzdury? Geolodzy wyjaśniają
Jakkolwiek ekscytująco brzmią soczyste teorie spiskowców, nauka nie pozostawia na nich suchej nitki. Nowoczesne badania pokrywy lodowej na Antarktydzie dowodzą ponad wszelką wątpliwość, że co najmniej przez ostatnie 10 mln lat, a więc na długo przed pojawieniem się człowieka na Ziemi, lat kontynent pozostaje skuty lodem. Niemiecka obecność na Antarktydzie jest zaś udokumentowana, ale w całkiem inny, pokojowy sposób.
Skąd więc wzięły się piramidy na Antarktydzie? Zdaniem geologów są to po prostu góry ukształtowane przez proces wyjątkowej erozji związanej z ciągłym topnieniem i zamarzaniem wody. W ciągu dnia woda i śnieg wypełniają szczeliny skalne, a gdy zapada noc i temperatury spadają – często bardzo gwałtownie – wypełnienia owe zamarzają, zwiększając swoją objętość i powodując, że całe odłamki skał odpadają. Proces ten można porównać do gigantycznego dłuta ociosującego zbocza góry. Jeśli jej struktura jest wystarczająco jednolita pod względem geologicznym, efektem długotrwałej erozji może być właśnie niemal idealna piramida.
Góra odkryta w 2016 r. dzięki Google Earth ma wyraźnie wyższą krawędź wschodnią, którą łączy się z resztą pasma górskiego nazwanego Górami Ellsworth. Wskazuje to zdaniem ekspertów na nierównomierny proces erozji.
Matterhorn w Szwajcarii również ma kształt piramidy, fot. Jakl Lubos/Shutterstock
Zaskakujące formacje geologiczne na świecie
Górskie piramidy na Antarktydzie nie są jedynymi takimi formacjami skalnymi na świecie. Matka Natura wyrzeźbiła podobne twory również w Himalajach (np. Pumori, 7161 m n.p.m.) oraz w europejskich Alpach. Najlepszym przykładem może być choćby najwyższych szczyt Szwajcarii, Matterhorn, 4478 m n.p.m. Dla porównania antarktyczna piramida liczy sobie zaledwie niewiele ponad 1200 m n.p.m.
Nie pierwszy i nie ostatni też raz dzieła przyrody są tak zachwycające, że człowiek potrzebuje je jakoś logicznie wytłumaczyć. Wystarczy spojrzeć na Groblę Olbrzyma w Północnej Irlandii (ang. Giant’s Causeway), którą miał wybudować legendarny szkocki gigant, aby suchą nogą podbić Irlandię. W rzeczywistości zaskakująca formacja z bazaltowych kolumn jest wynikiem erupcji wulkanicznej, która miała miejsce przed 50-60 mln lat.
Piramidy na Antarktydzie – najczęściej zadawane pytania
Co to są piramidy na Antarktydzie?
W 1910 i w 2016 r. na Antarktydzie odkryto nietypowe formacje skalne o piramidalnym kształcie.
Skąd się wzięły piramidy na Antarktydzie?
Wbrew teoriom spiskowym piramidy są skutkiem erozji skalnej w ciągłym procesie zamarzania i tajania śniegu oraz wody.
Czy na Antarktydzie była kiedyś cywilizacja?
Nie, dowody naukowe wskazują, że Antarktyda jest zamarznięta od co najmniej 10 milionów lat.
Absolwentka Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, która oddała się pasji zgłębiania zagadek świata i pisania o nich. Specjalizuje się w ekologii, klimatologii i naukach przyrodniczo-naukowych. Żyje ponad granicami, dużo podróżuje, a w wolnym czasie pływa.
Opublikowany: 23 marca, 2025 | Zaktualizowany: 29 lipca, 2025
- „New pyramid in Antarctica? Not quite, say geologists” Laura Geggel, https://www.cbsnews.com/news/antarctica-pyramid-not-quite-geologists-say/, 19/03/2024;
- “The Truth About The Mysterious "Pyramid" Discovered In Antarctica” Alfredo Carpineti, https://www.iflscience.com/the-truth-about-the-mysterious-pyramid-discovered-in-antarctica-39167, 19/03/2024;
- “Antarctic Exploration” American Museum of Natural History, https://www.amnh.org/learn-teach/curriculum-collections/antarctica/exploration/antarctic-exploration, 19/03/2024;
- “Exploring Antarctica - a timeline” Royal Museum Greenwich, https://www.rmg.co.uk/stories/topics/history-antarctic-explorers, 19/03/2024;
- “DEBUNKING THE BIGGEST ANTARCTICA CONSPIRACY THEORIES” Angie Angostino, https://www.history.co.uk/articles/debunking-the-biggest-antarctica-conspiracy-theories, 19/03/2024;
