Czysty diesel, czyli zalety technologii AdBlue
Coraz surowsze europejskie normy emisyjne zmusiły producentów samochodów do rozwoju innowacyjnych technologii ograniczających ilość produkowanych spalin. Auta z silnikiem diesla wyposażono w system AdBlue, który ma zmniejszać balast środowiskowy transportu drogowego. Na czym to polega i czy AdBlue jest faktycznie szansą na czystsze powietrze w Europie?
Co to jest AdBlue?
Wbrew powszechnemu mniemaniu AdBlue nie jest ani paliwem, ani dodatkiem do paliwa. To płyn oczyszczający spaliny stosowany wyłącznie w samochodach z silnikiem diesela wyprodukowanych po 2015 r., które spełniać mają standardy emisyjne Euro 6. Przypomnijmy, że owe normy narzucają górny limit emisji tlenków azotu na poziomie 0,08 g/km, tlenku węgla na poziomie 0,5 g/km zaś pyłów zawieszonych – 0,005 g/km.
AdBlue ma za zadanie oczyszczać spaliny z tlenków azotu, które szkodzą naszemu układowi oddechowemu, ograniczają wydajność płuc oraz zwiększają ryzyko rozwoju chorób oddechowych. Obecność NOx w powietrzu sprzyja też formowaniu cząstek pyłu zawieszonego oraz ozonu przygruntowego, co szkodzi wszystkim organizmom żywym, w tym również roślinom.
Z czego składa się AdBlue?
AdBlue jest bezbarwną, nietoksyczną i biodegradowalną cieczą złożoną w 32,5% z mocznika o najwyższym poziomie czystości oraz dejonizowanej wody. Jakość mocznika jest znacznie wyższa niż w przypadku związków stosowanych do produkcji nawozów czy kosmetyków. Mocznik zawiera amoniak, który jest substancją aktywną w AdBlue i wchodzi w reakcje z produkowanymi przez silnik tlenkami azotu. Warto dodać, że jakość składników wykorzystanych do produkcji AdBlue jest bardzo istotna dla bezusterkowego działania auta – reguluje ją norma ISO 22241.
Wlew na AdBlue w samochodzie, fot. Kinek00/envato
Jak działa AdBlue?
Wprowadzenie AdBlue do aut zasilanych olejem napędowym było możliwe dzięki innej technologii – selektywnej redukcji katalitycznej (SCR). To właśnie ów system umożliwia wstrzykiwanie AdBlue do katalizatora, gdzie pod wpływem wysokiej temperatury dochodzi do rozpadu mocznika na amoniak oraz dwutlenek węgla. Sam katalizator umożliwia reakcje amoniaku z tlenkami azotu powstałymi w procesie spalania oleju napędowego, w rezultacie czego powstaje lotny azot oraz para wodna.
AdBlue wymaga regularnego uzupełniania, a system sterujący w aucie powiadamia kierowcę, gdy poziom płynu spada. „Tankowanie” można wykonać samodzielnie korzystając ze specjalnego otworu na AdBlue, umieszczonego obok wlewu paliwa.
Reasumując, nie można stosować AdBlue w autach benzynowych ani starszych dieslach, niewyposażonych w system SCR. Jeśli dany model ma jednak wlew na AdBlue, będzie wymagać jego regularnego uzupełniania (zazwyczaj w nazwie modelu widnieje fraza „SCR” lub „Blue”). Niedopełnienie obowiązku spowoduje, że po całkowitym wyczerpaniu płynu samochodu nie można będzie uruchomić.
Tabela przedstawiająca zalety AdBlue; opracowanie własne
Zalety korzystania z AdBlue
System AdBlue wyraźnie, bo aż o 90%, zmniejsza emisję szkodliwych tlenków azotu w czasie spalania oleju napędowego. Korzyść dla środowiska naturalnego jest olbrzymia, gdyż tlenki azotu wypuszczone do atmosfery reagują z wodą i tlenem, dając w rezultacie kwaśne deszcze. Dodatkowo zwiększają one ilość związków odżywczych (azotu) w strefach przybrzeżnych, co prowadzi do przerostu glonów i w rezultacie ogranicza dostępność tlenu dla wielu organizmów wodnych. Niektóre z tych glonów produkują toksyny szkodliwe dla człowieka oraz całych ekosystemów.
Ograniczenie ilości tlenków azotu w powietrzu ratuje też ludzkie życia. Według Międzynarodowej Rady ds. Czystego Transportu (ICCT) w 2015 r. emisje NOx z silników diesla były przyczyną przedwczesnej śmierci 38 tys. osób na całym świecie. Na największe ryzyko narażeni są ludzie mieszkający w pobliżu głównych tras transportowych o dużym nasileniu ruchu.
Dodatkowo połączenie systemów SCR i AdBlue ogranicza emisję węglowodorów oraz tlenku węgla o 50-90% oraz pyłów zawieszonych o 30-50%. O ok. 2-6 % spada też ogólne zużycie paliwa w aucie.
Wady AdBlue
AdBlue wydaje się być odpowiedzią na dzisiejsze problemy z autami z silnikami diesla. Mimo wszystkich korzyści jakie gwarantuje – przy relatywnie niskiej cenie i wysokim bezpieczeństwie użytkowania – system ma jednak pewne niedoskonałości, które ochoczo podnoszone są przez przeciwników.
W praktyce zdarza się, że system informowania o poziomie AdBlue nie działa jak należy – kierowca może wówczas pozostać z niefunkcjonalnym autem w nieprzewidywanych okolicznościach. Jedynie regularne kontrole poziomu płynu w warsztacie samochodowym mogą zapobiec takiej przykrej niespodziance.
Dodatkowo system SCR/AdBlue podlega usterkom wskutek nieodpowiedniego poziomu czystości składników. Problem może stwarzać nawet przechowywanie AdBlue w niewłaściwych warunkach termicznych. W skrajnych przypadkach konieczna może być nawet wymiana całego silnika, co nie jest ani tanie, ani ekologiczne. Choć sam płyn jest dość tani, koszty związane z naprawą tego dość skomplikowanego systemu są bardzo wysokie. Warto podkreślić, że AdBlue zamarza w temperaturze -11°C, więc przy wyjątkowo srogich zimach może dojść do zatkania przewodów, co stwarza kolejne zagrożenie dla pracy całego układu.
Nieodpowiednia jakość AdBlue może doprowadzić do uszkodzenia silnika, fot. serhiibobyk/envato
Czy AdBlue ma przyszłość?
Analitycy przewidują, że rynek AdBlue będzie konsekwentnie rosnąć przez co najmniej najbliższą dekadę. Decydujące są tutaj europejskie standardy, które nie zezwalają już na produkcję nowych samochodów z silnikami diesla bez systemu oczyszczania paliwa. Z drugiej strony, rośnie jednak potencjalna konkurencja w postaci roślinnego paliwa HVO, a okresowo pojawiają się problemy z dostępnością mocznika, którego Europa importuje ogromne ilości z różnych stron świata.
Docelowo zakazane mają być wszystkie auta napędzane paliwami kopalnymi, więc AdBlue w końcu na pewno wyjdzie z użycia. Na dziś jest jednak najbardziej efektywną i odpowiedzialną środowiskowo opcją dla zwolenników diesla.
AdBlue – pytania i odpowiedzi
Gdzie można kupić AdBlue?
AdBlue sprzedawany jest na stacjach benzynowych w postaci kanistrów bądź bezpośrednio z dystrybutora.
Jak dużo AdBlue zużywają auta?
W zależności od pojemności silnika i stylu jazdy 1 litr AdBlue starcza na ok. 560 – 960 km.
Co można stosować zamiast AdBlue?
AdBlue jest nazwą zastrzeżoną dla produktu niemieckiej marki Tetrosyl. Również inne firmy produkują analogiczne płyny do stosowania w autach diesla – można je stosować pod warunkiem, że zawierają pożądaną proporcję 32,5% czystego mocznika oraz 67,5% dejonizowanej wody.”
Absolwentka Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, która oddała się pasji zgłębiania zagadek świata i pisania o nich. Specjalizuje się w ekologii, klimatologii i naukach przyrodniczo-naukowych. Żyje ponad granicami, dużo podróżuje, a w wolnym czasie pływa.
Opublikowany: 25 listopada, 2024 | Zaktualizowany: 29 lipca, 2025
- „AdBlue Explained” Linzi Rockett, https://www.tetrosyl.com/adblue-explained/, 21/10/2024;
- “What is adblue? What’s it made of, how does it work, and more” Total Energies, https://totalenergies.co.uk/adbluer-what-it-whats-it-made-how-does-it-work-and-more, 21/10/2024;
- “A technical summary of Euro 6/VI vehicle emission standards” ICCT, https://theicct.org/sites/default/files/publications/ICCT_Euro6-VI_briefing_jun2016.pdf, 21/10/2024 ;
- “Availability of AdBlue and exception to current legislation” European Parliament, https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/E-9-2022-001124_EN.html, 21/10/2024;
- “Expert guide to AdBlue®” Tuffa, https://www.tuffa.co.uk/buyer-guides/guide-to-adblue/, 21/10/2024;
