Rekiny potrafią mówić? Naukowcy dokonali szokującego odkrycia
Od lat uważano, że rekiny to milczący drapieżnicy, którzy nie wydają żadnych dźwięków, by skutecznie polować i unikać zagrożeń. Jednak najnowsze odkrycie naukowców wywraca tę teorię do góry nogami. Po raz pierwszy w historii udało się nagrać dźwięki wydawane przez rekiny, co może zmienić nasze rozumienie tych tajemniczych stworzeń.
Zaskakujące odkrycie w nowozelandzkim laboratorium
Podczas rutynowych eksperymentów behawioralnych w Leigh Marine Laboratory na Uniwersytecie w Auckland badacze zaobserwowali coś niezwykłego. Kiedy naukowcy dotykali rekinów (Mustelus lenticulatus), te reagowały, wydając charakterystyczne kliknięcia. Co więcej, dźwięki te były spójne i powtarzalne u różnych osobników, co sugeruje, że mogą pełnić określoną funkcję, np. obronną.
Zjawisko to zostało szczegółowo opisane w badaniu opublikowanym w czasopiśmie Royal Society Open Science. Jest to pierwszy udokumentowany przypadek aktywnego wydawania dźwięków przez rekiny.
Jak i dlaczego rekiny klikają?
Zespół badawczy postawił hipotezę, że źródłem dźwięku może być trzaskanie zębami. Rekiny Mustelus lenticulatus posiadają specyficzne uzębienie – ich szerokie, tępe zęby ułożone są w ciasno upakowanych formacjach, co pozwala im miażdżyć twarde skorupy krabów i innych bezkręgowców. Możliwe, że ten unikalny układ pełni również dodatkową funkcję, generując dźwięki w odpowiedzi na zagrożenie.
Każde kliknięcie trwało około 48 milisekund, a jego głośność osiągała nawet 155 decybeli, co można porównać do wystrzału z broni śrutowej. Co ciekawe, w miarę kontynuowania eksperymentów liczba kliknięć malała, co sugeruje, że rekiny stopniowo oswajały się z obecnością ludzi i nie odczuwały już zagrożenia.
Czy to komunikacja, czy odruch obronny?
Zakres słyszalności rekinów jest ograniczony do niskich częstotliwości, znacznie poniżej poziomu tych kliknięć. Oznacza to, że dźwięki te prawdopodobnie nie są formą komunikacji między osobnikami. Istnieje jednak możliwość, że mogą służyć do odstraszania drapieżników. Jednym z naturalnych wrogów rekinów są nowozelandzkie uchatki (Arctocephalus forsteri), które odbierają wyższe częstotliwości dźwięków. Kliknięcia mogłyby więc dezorientować lub odstraszać te ssaki.
Podobne zjawisko obserwowano już u niektórych gatunków płaszczek, które również wydają dźwięki w sytuacjach stresowych, np. podczas kontaktu z nurkami.
Odkrycie to otwiera drzwi do nowych badań nad zdolnościami dźwiękowymi rekinów. Naukowcy planują sprawdzić, czy inne blisko spokrewnione gatunki również mogą wydawać dźwięki oraz czy klikanie faktycznie pełni funkcję obronną.
Adrian Gutteridge, biolog morski z IUCN Shark Specialist Group, podkreśla, że potrzeba dalszych badań, aby rozwikłać zagadkę dźwięków wydawanych przez rekiny. „Za wcześnie, by stwierdzić, czy to celowa reakcja, czy jedynie mimowolny efekt działania układu nerwowego” – mówi ekspert.
Jedno jest pewne: rekiny wciąż mają przed nami wiele tajemnic, a ich zdolności mogą być znacznie bardziej złożone, niż dotąd sądziliśmy.
- Jacklin Kwan ; "Scientists thought sharks didn't make sounds — until this accidental discovery"; https://www.livescience.com/animals/sharks/scientists-thought-sharks-didnt-make-sounds-until-this-accidental-discovery; 26-03-2025;
