Co zdziesiątkowało polskie pszczoły? Malutki pajęczak, który wywołuje popularną chorobę zwaną warrozą − powiedział PAP prof. Jerzy Wilde z katedry pszczelnictwa olsztyńskiego uniwersytetu.
Warroza to choroba wywołana przez drobne pajęczaki – roztocza (Varroa destructor), które rozwijają się na czerwiu i dorosłych osobnikach pszczół. Varroa destructor pasożytuje głównie na pszczole miodnej i pszczole wschodniej. Samice roztoczy żywią się hemolimfą zaatakowanych owadów. Dorosłe pszczoły porażone przez Varroa destructor stają się ospałe, mniej wydajne, tracą też zdolność do nawigacji podczas lotu. Roztocza zaburzają system odpornościowy pszczół, przez co nie mogą one bronić się przed infekcjami. Owady stają się słabe i giną, nadwyrężając kondycję pszczelej rodziny.
Ten azjatycki roztocz rozprzestrzenił się na całym świece za sprawą masowego handlu. W Polsce po raz pierwszy Varroa został zdiagnozowany w 1981 r. w okolicach Kranika.
Z powodu tego mikroskopijnego roztocza padło wiele pszczelich rodzin. „Mamy sygnały, że w liczących ponad 100, czy 200 rodzin pasiekach padło więcej niż połowa rodzin. Zdarzyło się to nawet bardzo doświadczonym pszczelarzom, którzy zajmują się pszczelarstwem 30 czy 40 lat” – powiedział PAP prof. Wilde. Wielu pszczelarzy musi teraz osiedlać w ulach nowe pszczele rodziny.
Jak walczyć z warrozą? Przede wszystkim należy stosować odpowiednie leki. Amitraza, perytroidy, związki fosforoorganiczne, to substancje lipofilowe, które zwalczają warrozę, ale mogą zanieczyszczać produkty pszczele. Prof. Wilde zwraca uwagę, by leków nie podawać pszczelim rodzinom, które produkują miód przeznaczony do spożycia dla ludzi (by miód był wolny od leków). Najlepszy okres na kurację, to wczesna wiosna lub późna jesień. Drugą grupę stanowią preparaty mniej inwazyjne: kwasy organiczne (kwas mrówkowy, kwas szczawiowy oraz kwas mlekowy) tymol i olejki eteryczne.
Eksperci zwracają uwagę, że nie należy się skupiać na jednej metodzie. By walka z warrozą była efektywna, najlepiej łączyć metody i stosować leki naprzemiennie.
Ale z kondycją polskiego pszczelarstwa nie jest aż tak źle. Liczba osób, które zajmują się pszczelarstwem w ciągu ostatnich 10 lat wzrosła o 10 tysięcy.„Pszczoły stały się trendy i to dobrze” – podsumował prof. Wilde.
Źródło:
GRZEGORZ BORSUK, KATARZYNA CZERSKA, KRZYSZTOF OLSZEWSKI, ANETA STRACHECKA, JERZY PALEOLOG, JACEK CHOBOTOW, Aktualny stan wiedzy o Varroa destructor, 2012
https://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,404781,prof-wilde-warroza-zdziesiatkowala-wiele-pasiek-powodem-lagodna-zima.html
