Unia Europejska i GMO. Komisja publikuje sprawozdanie dotyczące społeczno-gospodarczych aspektów uprawy GMO w Europie
Komisja Europejska zauważa, że rolnicy uprawiający GMO odporne na pestycydy i szkodniki uzyskują wyższe plony. Z danych z 2008 roku zebranych przez KE wynika, że poza Hiszpanią uprawy GMO w UE znajdują się w Czechach (8,4 tys. ha), Niemczech (3,4 tys. ha), Rumunii (7,1 tys. ha), Portugalii (4,8 tys. ha) i na Słowacji (1,9 tys. ha). W Polsce nie odnotowano upraw GMO.
W piątek 15 kwietnia KE opublikowała sprawozdania dotyczące społeczno-gospodarczych aspektów uprawy GMO. Jak sam rzecznik przyznał, że jakość raportu nie jest zadowalająca, ponieważ ze względu na „marginalną uprawę GMO w UE”, nie ma jeszcze wystarczających danych, by ocenić jej skutki.
Najważniejsze wnioski
Ponieważ UE reprezentuje tylko ułamek powierzchni na świecie przeznaczonej pod uprawy GMO, bez wątpienia doświadczenia płynące z upraw tych roślin w Europie są ograniczone. Nie jest więc zaskakujące, że ilość statystycznie istotnych informacji na temat społeczno-gospodarczych konsekwencji uprawy GMO jest raczej ograniczona – czytamy w komunikacie prasowym Komisji Europejskiej.
Jak podaje KE, dane gospodarcze dotyczące modelu europejskiego odnosiły się do badań w państwach członkowskich mających doświadczenia w uprawie GMO odpornych na herbicydy (HT) lub szkodniki (Bt). Badania te wykazały, że przy dużym zagrożeniu ze strony chwastów lub szkodników, rolnicy uprawiający GMO odporne na herbicydy lub szkodniki uzyskują wyższe plony.
W sprawozdaniu dużo miejsca poświęcono społecznym konsekwencjom i gospodarczym implikacjom uprawy GMO w kontekście pozostałych ogniw łańcucha żywnościowego. Wykazano, że analiza ekonomiczna pozwala uzyskać dokładny obraz ekonomicznego oddziaływania na poziomie gospodarstw rolnych na całym świecie, szczególnie w przypadku upraw GMO odpornych na herbicydy lub szkodniki. Jednak raz jeszcze okazało się, że dostępne informacje na temat społecznego oddziaływania w całym łańcuchu żywnościowym są raczej ograniczone lub w ogóle ich brak.
Wreszcie, sprawozdanie zawiera przegląd rezultatów finansowanych przez UE projektów badawczych dotyczących społeczno-gospodarczych perspektyw uprawy GMO.
Dalsze kroki
Sprawozdanie jest punktem wyjścia dla państw członkowskich, Komisji, Parlamentu Europejskiego i wszystkich zainteresowanych stron do pogłębienia dyskusji na ten delikatny temat. Aby jednak umożliwić sensowny postęp, Komisja uważa, że dyskusje te powinny przejść do bardziej konkretnych i obiektywnych podstaw.
Dlatego Komisja zaleca zdefiniowanie bogatego zestawu czynników i wskaźników, aby uzyskać jednolity obraz społeczno-gospodarczych konsekwencji upraw GMO w całej Europie i w całym łańcuchu żywnościowym.
Komisja proponuje także rozważyć potencjalne wykorzystanie lepszego zrozumienia wymiaru społeczno-gospodarczego w zarządzaniu uprawami GMO.
Podstawowe informacje
W dniu 4 grudnia 2008 r. Rada ds. Środowiska Naturalnego zwróciła się do państw członkowskich o zebranie i przekazanie odpowiednich informacji na temat społeczno-gospodarczych konsekwencji upraw GMO w całym łańcuchu żywnościowym. Zwróciła się ona także do Komisji o przygotowanie, na podstawie tych informacji, sprawozdania do odpowiedniego rozważenia i dalszej dyskusji.
Komisja otrzymała informacje w formie kwestionariusza, który dotyczył:
- odnotowanych społeczno-gospodarczych konsekwencji (ex-post) upraw GMO w przypadku tych państw członkowskich, które mają lub miały doświadczenia w komercyjnej uprawie GMO (tj. w przypadku Czech, Niemiec, Hiszpanii, Francji, Portugalii, Rumunii, Słowacji i Szwecji);
- przewidywanego oddziaływania (ex-ante), jeśli na ich terytorium miałyby być uprawiane dotychczasowe lub nowe rośliny zmodyfikowane genetycznie.
Kwestionariusze zostały wysłane także do państw członkowskich Europejskiego Obszaru Gospodarczego (Islandii, Norwegii i Liechtensteinu) i podane zostały do publicznej wiadomości. Kwestionariusz wypełniło dwadzieścia pięć (25) państw członkowskich, Norwegia i szereg zainteresowanych stron. Ostatnie odpowiedzi Komisja otrzymała w styczniu 2011 r.
