Jarzębina owoc (Sorbi Fructus)
Występowanie
Roślina ta rośnie w Europie, Azji oraz Afryce północno-zachodniej. W Polsce jest rośliną bardzo pospolitą, można ją spotkać wszędzie.
Wygląd
Jarzębina może występować w formie drzewa lub krzewu. Osiąga do 15 m wysokości. Kora jest jasna i gładka. Korona drzewa ma kształt owalny lub kulisty. Liście ułożone są skrętolegle, są nieparzystopierzaste, jesienią przybierają barwę od złotożółtej do pięknej złotoczerwonej. Kwiaty są małe, zebrane w podbaldachy. Owoce mają gorzki i cierpki smak, są koloru czerwonego lub pomarańczowego.
Zbiór
Owoce rośliny zbiera się, gdy są dojrzałe i czerwone. Suszenie najlepiej przeprowadzić w temperaturze około 40 stopni Celsjusza.
Właściwości lecznicze
Owoce mają działanie lekko moczopędne, a także oczyszczające. Stosuje się je w stanach zapalnych nerek oraz kamicy nerkowej. Jarzębina posiada wysoką dawkę witaminy C, dlatego poleca się ją stosować w czasie przeziębień, a także w okresie jesienno-zimowym, by przeciwdziałać infekcjom. Owoce wykorzystuje się również do innych profilaktycznych działań, spożywane regularnie pomagają przeciwdziałać miażdżycy, a także obniżać zbyt wysokie ciśnienie krwi. Jarzębina wykorzystywana jest również do leczenia schorzeń układu pokarmowego, działa korzystnie na jelita, ponieważ hamuje rozwój bakterii, a także na błonę śluzową żołądka i jelit. Stosuję się ją również pomocniczo w różnego rodzaju podrażnieniach wątroby oraz schorzeniach pęcherzyka żółciowego. Jarzębina działa również rozluźniająco na stolec, niemniej jednak dopiero podana w dużych dawkach działa w sposób przeczyszczający. Mniejsze dawki jarzębiny podawane w celu przeczyszczenia podaje się przede wszystkim dzieciom, które mają problemy z zaparciami. Owoce doskonale sprawdzają się w leczeniu reumatyzmu oraz dny moczanowej. Poleca się je także tym, którzy cierpią na różne choroby skórne, ponieważ jarzębina może być również stosowana w sposób zewnętrzny, na przykład w charakterze okładów na skórę czy oczy.
Praktyczne zastosowanie
Odwar z owoców do stosowania zewnętrznego
Składniki:
2 łyżki rozdrobnionych owoców jarzębiny
Woda
Owoce zalać szklanką wody i gotować przez około 5 minut. Zdjąć z ognia i zostawić na około pół godziny. Przecedzić. Tak powstały odwar należy pić w ilości od 1 do 4 szklanek na dzień. Aby poprawić smak odwaru można dodać do niego miód lub sok owocowy.
Mamy:
Jarząb brekinia Sorbus torminalis gęsta, szeroka korona, oliwkowy pień, najpierw omszony, potem nagi. Zielone, nagie paki, szczytowe są większe. Liście dłoniastodzielne, wydłużone, piłkowane, jaśniejsze od spodu, ogonkowe, o sercowatych lub okrągłych nasadach. białe kwiaty zebrane są w podbaldachy. Palowy system korzeniowy, owoce to eliptyczne owoce pozorne z dwoma nasionami. pokarm ptaków.
Jarząb grecki Sorbus graeca szara kora, jajowate, ząbkowane, ogonkowe, z wierzchu błyszczące liście, pięciopłatkowe, białe kwiaty zebrane są w wiechy, owoce pozorne są czerwone i okrągłe.
Jarząb mączny Sorbus aria wiele pni, szara, bruzdkowana kora, gałązki owłosione, jajowate, kutnerowate od spodu liście, cała blaszka pofałdowana, białe kwiaty o 5 długich płatkach zebrane są w wiechy. Płatki są od spodu owłosione. czerwony owoc pozorny-powstaje z innych części kwiatu niż ze ścian zalążni. Pokarm ptaków.
Jarząb karpacki Sorbus carpatica brązowa, gładka kora, eliptyczne, błyszczące, zaostrzone liście, ząbkowane liście, czerwone, owalne owoce pozorne, białe kwiaty zebrane w wiechy. Pokarm ptaków.
Jarząb nieszypułkowy Sorbus chamaemespilus młode pędy są owłosione, liście jajowate, zaostrzone, piłkowane, pięciopłatkowe kwiaty zebrane są w baldachogrona, czerwony owoc pozorny, po przemrożeniu jadalny dla ludzi. Pokarm ptaków.
Jarząb pospolity Sorbus aucuparia młode pędy są owłosione, pączki stożkowate, ulistnienie skrętoległe, liście nieparzystopierzaste, listki jajowate, pięciopłatkowe, pięciodziałkowe, trójsłupkowe, wielopręcikowe kwiaty zebrane są w podbaldachy. Czerwone owoce pozorne. Roślina jadalna, owoce je się po, przemrożeniu, nadają się na przetwory i nalewki, pokarm ptaków, roślina ozdobna, lecznicza, owoce pomagają na biegunki, choroby wątroby i pęcherzyka żółciowego, dobrze działają na błony sluzowe i układ pokarmowy.
Jarząb sudecki Sorbus sudetica kora brązowa, pomarszczona, liście odwrotnie jajowate, drobne, białe, pięciopłatkowe kwiaty zebrane są w podbaldachy, czerwone, kuliste owoce pozorne.
Jarząb szwedzki Sorbus intermedia szeroka korona, młode pędy filcowato owłosione, zielone lub brązowe paki, liście odwrotnie jajowate, piłkowane, od spodu filcowato owłosione, owłosione wiechy z białych kwiatów, pomarańczowe, okrągłe owoce pozorne. Roślina ozdobna.