Lit (Li) – właściwości, działanie i występowanie
Lit (Li) jest najlżejszym spośród metali. Ale to nie jedyna wyróżniająca lit właściwość. Choć w praktyce wszystkie procesy życiowe odbywają się bez niego, lit może znacząco wpłynąć na jakość naszego życia. W jaki sposób?
Właściwości litu
W czystej postaci lit jest miękkim metalem o srebrzystobiałej barwie. To pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 3, będący przedstawicielem grupy metali alkalicznych. Poza tym, że jest najlżejszym metalem ze wszystkich, charakteryzuje się też najmniejszą gęstością w fazie stałej. W naturze lit nie występuje w postaci wolnej, a jedynie w formie związków, ze względu na bardzo wysoką palność i reaktywność z innymi pierwiastkami. Lit z łatwością można przeciąć za pomocą zwykłego noża. Wówczas ukazuje się naszym oczom srebrzysty, połyskujący przekrój, który jednak bardzo szybko szarzeje i pokrywa się ciemnymi plamami – to jeden z dowodów na wysoką reaktywność litu (w tym przypadku z tlenem). Lit bez trudu unosi się na wodzie ze względu na swoją lekkość, ale jednocześnie bardzo gwałtownie z nią reaguje (tworzy się wówczas wodny roztwór wodorotlenku litu). Metal ten ma ponadto jedną z najniższych temperatur topnienia spośród wszystkich pierwiastków, ale też najwyższą spośród pozostałych litowców (oprócz litu do tej grupy zaliczamy potas, sód, cez, rubid i frans).
Lit (Li) wykorzystywany jest na szeroką skalę w przemyśle lotniczym, do produkcji akumulatorów litowo-jonowych oraz szkła i ceramiki o właściwościach żaroodpornych (tlenek litu to podstawowy składnik szkła żaroodpornego). Aby uzyskać lit, przeprowadza się elektrolizę chlorku litu i chlorku potasu. Lit można pozyskać również z wód mineralnych, stawów solankowych i solanek. Prawdopodobnie kolejnym źródłem litu może być woda termalna.
Znaczenie biologiczne litu
Minimalne ilości litu obecne są we wszystkich organizmach ziemskich. Znajduje się on w tkankach roślin i bezkręgowców, wśród organizmów lądowych i wodnych. Rola fizjologiczna litu nie została jednak skonkretyzowana – możliwe, że nie ma on większego wpływu na prawidłowe funkcjonowanie i życie.
Niemniej zaleca się, aby człowiek dostarczał sobie około 1 mg litu na dobę, gdyż taka dawka wpływa pozytywnie i regulująco na samopoczucie. Choć lit pozostaje nieco ignorowany, jest coraz więcej głosów, które domagają się zaklasyfikowania go do grupy mikroelementów niezbędnych do życia. Czy takie sugestie są uzasadnione? Przyjrzyjmy się wpływowi litu na funkcjonowanie człowieka. Czy ten zapomniany pierwiastek naprawdę może mieć wpływ na polepszenie relacji społecznych?
Lit jako środek poprawiający i stabilizujący nastrój
Lit wykorzystuje się w psychiatrii i medycynie. Jego sole są klasyfikowane jako normotymiki, czyli stabilizatory nastroju. Służą w leczeniu poważnych chorób, przede wszystkim choroby afektywnej dwubiegunowej, manii czy psychozy. Pomogą również osobom w łagodnych stanach depresyjnych, walczącym z napadami agresji i rzucającym nałogi. Leki z solami litu pozwalają się wyciszyć i normują nastrój, sprawiając, że pacjent nie popada w skrajne emocje – nie powodują bowiem ani obniżenia nastroju, ani jego gwałtownych skoków.
Niedobór i nadmiar litu
Jak dotąd nie poznano żadnego procesu fizjologicznego, do przeprowadzenia którego lit byłby niezbędny. Wiadomo jednak, że ma znaczenie w utrzymaniu dobrego nastroju i chroni przed stanami depresyjnymi. Poza tym lit bierze udział w transporcie witaminy B12 (kobalaminy) i uczestniczy w syntezie substancji normujących krzepliwość krwi.
Pośrednio ma więc wpływ na prawidłową pracę układu krążenia. Można pokusić się o suplementację litu, np. pijąc lecznicze wody mineralne, co jednak zaleca się robić pod kontrolą lekarską. Przedawkowanie litu teoretycznie jest możliwe, np. wówczas, gdy zabraknie nam sodu lub będziemy odwodnieni. Lit kumuluje się wtedy w nerkach i w mózgu, co grozi uszkodzeniem tych narządów.
Zalecane dobowe spożycie litu to zaledwie 1 mg dla osoby dorosłej o wadze około 70 kg. Jeśli prowadzimy zdrową i urozmaiconą dietę, dostarczenie sobie tak niewielkiej ilości tego pierwiastka nie powinno stanowić problemu. Niestety, produkty uznawane za najlepsze źródła litu nie zawsze zawierają go w jednakowej ilości. Wszystko zależy od jakości gleby, na której wyrosły. Tym bardziej więc należy dbać o wysoki udział tych produktów w jadłospisie, co zapewni nam nie tylko wystarczającą dawkę litu, ale i innych makro i mikroelementów.
Źródła litu w pożywieniu:
- woda z ujęć głębinowych
- pomidory
- papryka
- ziemniaki
- zboża
- ryby
Uwaga!
Lit to pierwiastek silnie reaktywny i żrący, a co za tym idzie niebezpieczny przy bezpośrednim zetknięciu ze skórą. Wspomniany już wodorotlenek litu, który tworzy się w wyniku reakcji z wodą, powstaje również w sytuacji kontaktu litu z wilgocią w naskórku, powodując po parzenia. Również w przypadku wdychania związków litu w postaci pyłu, na obrażenia narażone są nasze drogi oddechowe, w tym płuca, w których może wytworzyć się obrzęk.
|
Lit to najlżejszy znany metal, należący do grupy metali alkalicznych. Jest bardzo reaktywny, dlatego w przyrodzie nie występuje w postaci czystej, ale w formie związków. Czysty lit otrzymuje się np. z wód solankowych. Ponadto w pierwiastek ten obfitują mineralne wody głębinowe. Znajdziemy go też w zbożach, papryce, pomidorach czy rybach. Lit nie jest nam niezbędny do życia, ale udowodniono, że poprawia jego jakość. Sole litu wykorzystuje się w psychiatrii, m.in. do leczenia choroby dwubiegunowej.
- Timothy M. Marshall, Ph.D.; “Lithium as a Nutrient”; 107Journal of American Physicians and Surgeons Volume 20 Number 4 Winter 2015;;
- Marion T. III Doig, Michael G. Heyl, and Dean F. Martin; “Lithium and mental health”; J. Chem. Educ., 1973, 50 (5), p 343;;
- “Działanie litu na ośrodkowy układ nerwowy, czyli jak sobie radzić z depresją”; data dostępu:;
- Agnieszka Kraszewska, Maria Abramowicz, Maria Chłopocka-Woźniak, Jerzy Sowiński, Janusz Rybakowski,; “Wpływ stosowania litu na czynność gruczołu tarczowego u pacjentów z chorobą afektywną dwubegonową”; Psychiatria Polska, 2014, 48(3), s. 417-428.;;
- Timothy M. Marshall, Ph. D. ; “Lithium: The Essential Brain Nutrient. Boost brain function and reduce stress naturally.”; data dostępu:;
Najlepsza na uzupęłnienie litu jest woda lecznicza, sama piję Szczawa I i widzę dużą poprawe mojej kondycji psychicznej.
A nie z Lichenia? ;P
dr. Nahls udowodnil prze swoja wieloletnia prace na Temat alzheimera ze Lit jest NIEZBEDNY dla popranego rozwojz hypokampus! Efektem zahamowanie tego rozwoju jest alzheimer wiec nie jest to horoba tylko efekt desinformacji i zlege, przemyslowego odrzywienia.