Jasnota kwiat, ziele (Lamii albi Flores, Herba)
Występowanie
Jasnota to roślina, która liczy sobie około 50 gatunków. Występuje w Ameryce Północnej, Azji oraz Europie. W Polsce najbardziej popularnym gatunkiem jest jasnota biała, która występuje na terenach Europy oraz Azji.
Wygląd
Łodyga rośliny może osiągać do 60 cm wysokości, jest nierozgałęziona i wznosi się ku górze. Liście są naprzeciwległe, mają kształt jajowaty lub sercowaty. Cechują się bardzo charakterystycznym zapachem. Roślina przypomina z wyglądu pokrzywę, jednak w przeciwieństwie do niej nie posiada parzących włosków. Kwiaty mają barwę białą lub kremowobiałą, są duże. Owoc to rozłupnia.
Zbiór
Kwiaty rośliny należy zbierać podczas słonecznej pogody. Suszenie zbiorów należy przeprowadzić w zacienionym i suchym miejscu.
Właściwości lecznicze
Kwiaty jasnoty działają przeciwzapalnie oraz ściągająco. Mają również działanie przeciwbakteryjne oraz przeciwkrwotoczne – wykorzystuje się je do hamowania krwawień w obrębie narządów rodnych oraz w przypadku zbyt obfitych krwawień miesięcznych. Stosowane są również pomocniczo w innych kobiecych dolegliwościach, takich jak zapalenie pochwy czy szyjki macicy, działają również na upławy. Jasnota sprawdza się w leczeniu nieżytów pokarmowych, ponieważ działa regenerująco na uszkodzoną błonę śluzową, działa rozkurczowo, a do tego posiada właściwości powlekające (śluzy). Leczy również nieżyty oddechowe takie jak zapalenie oskrzeli czy kaszel, działa przy tym wykrztuśnie. Wykorzystywana jest także do leczenia zapaleń w jamie ustnej. Kwiaty działają również oczyszczająco na skórę, dlatego stosuje się je do leczenia wyprysków skórnych i trądziku. Wykorzystywane są również w przypadku nadmiernej kruchości naczyń krwionośnych, w tym do leczenia żylaków odbytu. Jasnota działa ochronnie na wątrobę a także żółciopędnie, dlatego zaleca się ją stosować w uszkodzeniach oraz niewydolności wątroby. Kwiaty jasnoty mają również bogaty skład, dlatego stosuje się je do kuracji wzmacniających organizm.
Praktyczne zastosowanie
Odwar na nieżyty pokarmowe, oraz do zewnętrznego stosowania na skórę
Składniki:
2 łyżki kwiatów jasnoty
1 I 1/2 szklanki wody
Kwiaty zalać wodą i gotować pod przykryciem przez około 3 minuty. Przecedzić. Odwar należy spożywać w ilości od 1/2 do 2/3 szklanki.
Jasnota biała Lamium album prosta, wzniesiona, nierozgałęziona, czterokanciasta łodyga, ma podziemne kłącze z wieloma rozłogami. ulistnienie naprzeciwległe, liście są sercowate, owłosione, grubo piłkowane, białe kwiaty wyrastają pionowo w kątach liści, symetria grzbiecista, kwiaty wargowe z dwiema wargami, trwały, zrosłodziałkowy kielich, słupek jest pomiędzy 4 wypukłymi komorami, pylniki są owłosione, dolna warga ma 2 ząbki. Owoc to rozłupnia, rozpada się na 4 trójgraniaste, jajowate, ciemnoszare rozłupki, nasion maja elajosomy-myrmekochoria (rozsiewanie przez mrówki). Roślina miododajna zapylana przez błonkówki. Roślina lecznicza, kwiaty działają przeciwzapalnie, ściągająco, wyksztuśnie, napar leczy choroby dróg rodnych, obfite i bolesne miesiączki, stany zapalne dróg oddechowych, moczowych i układu pokarmowego, zewnętrznie nadaje się na okłady na rany, oparzenia, choroby skóry. Może pomóc w krwiopluciu, bólach zębów i reguluje metabolizm. Liście są jadalne. Rośnie na polach, przydrożach, podwórkach, łąkach, miedzach, ogródkach, w rowach.