Albatros ciemnolicy (Phoebastria immutabilis)

Występowanie

Albatros ciemnolicy występuje w północnym rejonie Oceanu Spokojnego. Główne kolonie lęgowe znajdują się na wyspach północno-zachodnich Hawajów (Midway, Laysan, Lisianski, Kure) oraz na niektórych wyspach Japonii i Meksyku. Po okresie lęgowym ptaki te przemierzają rozległe obszary Pacyfiku, docierając aż w okolice Alaski, Kalifornii i wód w pobliżu Japonii.

Gatunek ten zasiedla otwarte oceany, rzadko zbliżając się do lądu. Najchętniej przebywa nad chłodniejszymi wodami, gdzie występuje obfitość ryb i kałamarnic.

Wygląd

Albatros ciemnolicy to duży ptak morski, o długości ciała 68–74 cm i rozpiętości skrzydeł sięgającej 195–203 cm. Masa ciała wynosi od 2,3 do 3,4 kg.

Upierzenie dorosłych osobników jest kontrastowe – głowa, kark i górna część ciała mają kolor ciemnobrązowy lub sadzisty, natomiast pierś, brzuch i podskrzydła są jaśniejsze, często białawe. Dziób jest czarny, smukły i lekko zakrzywiony, a nogi i błony pławne mają różowawe zabarwienie. Oczy otacza charakterystyczna ciemna maska, dzięki której gatunek ten zyskał swoją nazwę.

Młode ptaki są ciemniejsze, niemal jednolicie brązowe, i dopiero z wiekiem uzyskują jaśniejsze partie upierzenia.

Tryb życia i zachowanie

Albatrosy ciemnolice prowadzą silnie pelagiczny tryb życia – większość czasu spędzają nad oceanem, szybując z wiatrem w poszukiwaniu pożywienia. Ich lot jest niezwykle ekonomiczny: wykorzystują prądy powietrzne nad powierzchnią fal, co pozwala im przebywać tysiące kilometrów bez znacznego zużycia energii.

Żywią się głównie kałamarnicami, rybami, skorupiakami i planktonem, a także odpadkami organicznymi wyrzucanymi za burtę statków. Pożywienie chwytają z powierzchni wody lub tuż pod nią, rzadko nurkując głębiej niż na kilka metrów.

Ptaki te są monogamiczne i tworzą długotrwałe pary. Gniazdują w koloniach liczących dziesiątki tysięcy osobników. Gniazdo ma formę niewielkiego dołka w piasku lub na trawie. Samica składa jedno jajo co dwa lata; oboje rodzice wysiadują je przez około 65 dni, a pisklę przebywa w gnieździe do pięciu miesięcy. Dojrzałość płciową ptaki osiągają w wieku 5–9 lat.

Znaczenie ekologiczne

Jako drapieżniki pelagiczne albatrosy ciemnolice odgrywają istotną rolę w równowadze oceanicznego łańcucha pokarmowego. Ich obecność i sukces lęgowy są wykorzystywane przez ekologów jako wskaźniki stanu ekosystemów morskich oraz zmian klimatycznych w regionie Pacyfiku.

Zagrożenia i ochrona

Mimo że populacja albatrosa ciemnolicego jest stosunkowo liczna (ponad milion dorosłych osobników), gatunek ten uznawany jest przez IUCN za Near Threatened – bliski zagrożenia.

Do głównych zagrożeń należą:

• przypadkowy przyłów w rybołówstwie dalekomorskim (na długie linki i sieci dryfujące),
• zanieczyszczenie oceanów plastikiem, który ptaki połykają, myląc z pokarmem,
• drapieżnictwo gatunków inwazyjnych (szczury, koty) na wyspach lęgowych,
• podnoszenie się poziomu mórz i ekstremalne zjawiska pogodowe zagrażające koloniom lęgowym.

Dzięki programom ochronnym, m.in. w ramach porozumienia ACAP i ochrony rezerwatowej na Hawajach, liczebność gatunku utrzymuje się na stabilnym poziomie. Kolonie na Midway są obecnie jednymi z najlepiej monitorowanych siedlisk ptaków morskich na świecie.

Ciekawostki

• Albatros ciemnolicy potrafi żyć ponad 60 lat – to jeden z najdłużej żyjących ptaków na Ziemi. Samica o imieniu Wisdom, zaobrączkowana w 1956 roku na Midway, wciąż żyje i regularnie składa jaja.
• Gatunek ten może przebywać tysiące kilometrów bez lądowania, śpiąc krótko w locie.
• Młode albatrosy po opuszczeniu gniazda potrafią spędzić od 3 do 5 lat na oceanie, zanim powrócą do miejsca narodzin.

Albatros ciemnolicy – pytania i odpowiedzi

Gdzie występuje albatros ciemnolicy?

Gatunek ten gniazduje głównie na północno-zachodnich wyspach Hawajów, ale żeruje w całym północnym Pacyfiku, od Japonii po Kalifornię.

Czym żywi się albatros ciemnolicy?

Jego dieta składa się głównie z kałamarnic, ryb i planktonu, a także odpadków pochodzenia zwierzęcego.

Jak długo żyje albatros ciemnolicy?

Przeciętnie 40–50 lat, choć znane są osobniki przekraczające 60 lat.

Dlaczego gatunek ten jest zagrożony?

Z powodu połowów przemysłowych, zanieczyszczeń plastikiem oraz zmian klimatycznych zagrażających siedliskom lęgowym.

Czy albatros ciemnolicy jest chroniony?

Tak, wszystkie kolonie lęgowe na Hawajach znajdują się w rezerwatach przyrody, a gatunek objęty jest międzynarodowymi porozumieniami ochronnymi.