Dziobak (Ornithorhynchus anatinus)

Wygląd

Długość ciała dziobaka wynosi 30 -45 cm, długość ogona 10 -15 cm, masa ciała waha się w granicach 0,5 -2 kg. Ciało jest spłaszczone grzbietowobrzusznie, ogon szeroki, płaski, kończyny są krótkie, skierowane na boki. Giętki, skórzasty pysk o rogowych krawędziach ma kształt kaczego dzioba, ale jest od niego proporcjonalnie zdecydowanie większy. Palce są spięte błoną pławną, która na lądzie może się częściowo cofać. Oprócz tego wyposażone są w ostre pazury. Dziobak ma małe oczy i nie posiada małżowin usznych. Jego futro jest gęste, barwy ciemnobrązowej ze srebrzystym nalotem, od strony brzusznej srebrnoszare.
 

Występowanie

Areał występowania dziobaka obejmuje wschodnią Australię, od Queenslandu po Tasmanię. Został on także wprowadzony na Wyspę Kangurzą. Gatunek ten był zagrożony na początku XX w., ale dzięki odpowiednim działaniom obecnie nie grozi mu wyginięcie i na niektórych obszarach swego występowania jest on liczny.
 

Tryb życia

Dziobak zamieszkuje brzegi jezior, rzek i strumieni. Kopie w nich nory składające się z komory gniazdowej i korytarzy. Na lądzie porusza się niezbyt szybko, natomiast świetnie czuje się w wodzie i potrafi doskonale nurkować. W czasie kiedy znajduje się pod wodą jego oczy, uszy i otwory nosowe są szczelnie zamknięte, a narządem zmysłu staje się wrażliwy dziób zaopatrzony w receptory dotyku oraz receptory prądów elektrycznych. Zwierzę to poza okresem godowym prowadzi samotny, osiadły tryb życia. Jest aktywne nocą.

Odżywianie

Dziobak wyrusza na żer o zmierzchu. Poluje wyłącznie w wodzie, ale zdobyty pokarm zjada na lądzie wynosząc go spod wody w torbach policzkowych. Nie odbywa wędrówek w poszukiwaniu pokarmu. Żywi się larwami owadów, słodkowodnymi krewetkami, ślimakami, małżami, pierścienicami. Muszle miażdży rogowymi krawędziami szczęk. Ofiary wyszukuje dotykiem i przy pomocy receptorów prądów elektrycznych,które odbierają sygnały elektryczne emitowane przez denne bezkręgowce. W jego szerokim ogonie gromadzą się zapasy tłuszczu.
 

Rozmnażanie i rozwój

Samica przed złożeniem jaj buduje specjalną norę, do której wejście położone jest poniżej lustra wody. Od wejścia stromy, ciasny korytarz prowadzi do suchej komory mieszkalnej. Tam w gnieździe wysłanym sierścią samica składa 2 -3 jaja, które następnie wysiaduje umieszczając je między ogonem,a brzuchem. Młode wylęgają się po ok. 10 dniach. Są ślepe i niedołężne. Samica karmi je mlekiem spływającym z gruczołów mlecznych na sierść. Młode nie ssą (brak sutek), lecz zlizują pokarm matki. Laktacja trwa 3 -4 miesiące, a w 4 miesiącu życia młode zaczynają opuszczać norę. Dziobak żyje ok. 15 lat.