Szczudłak czarny (Himantopus novaezelandiae)

Wygląd
Szczudłak czarny jest jednym z najbardziej charakterystycznych ptaków Nowej Zelandii. Dorasta do około 40 cm długości, a rozpiętość jego skrzydeł wynosi 70–80 cm. Jego ciało wyróżnia się całkowicie czarnym upierzeniem, które kontrastuje z długimi, różowymi nogami. Dziób jest cienki, prosty i czarny, idealnie przystosowany do chwytania drobnych zwierząt wodnych. Płeć jest trudna do odróżnienia – samce i samice wyglądają bardzo podobnie, choć samce bywają nieco większe.
Występowanie
Gatunek ten jest endemitem Nowej Zelandii. Występuje głównie na Wyspie Północnej i Wyspie Południowej, na mokradłach, przybrzeżnych lagunach, ujściach rzek i jeziorach. Preferuje płytkie wody o mulistym podłożu, bogate w bezkręgowce. Jeszcze w XIX wieku był liczny, jednak obecnie należy do najrzadszych ptaków wodnych na świecie.
Tryb życia
Szczudłak czarny prowadzi dzienny tryb życia. Jest ptakiem stadnym, często tworzącym grupy żerujące na płytkich wodach i błotnistych terenach. Lata sprawnie i lekko, z nogami wyciągniętymi daleko poza ogon.
Pożywienie
Podstawę diety szczudłaka czarnego stanowią wodne bezkręgowce, takie jak owady i ich larwy, skorupiaki oraz mięczaki. Sporadycznie zjada niewielkie ryby i inne organizmy wodne. Żeruje brodząc w płytkiej wodzie lub poszukując pokarmu na brzegach zbiorników.
Rozmnażanie
Okres lęgowy przypada na wiosnę i lato (od września do grudnia). Gniazdo budowane jest na ziemi, zazwyczaj na odsłoniętych, piaszczystych lub żwirowych brzegach. Samica składa 2–4 jaja, które wysiadywane są przez oboje rodziców przez około 25 dni. Pisklęta opuszczają gniazdo tuż po wykluciu i samodzielnie poszukują pokarmu, pozostając pod opieką dorosłych.
Ochrona
Szczudłak czarny to gatunek krytycznie zagrożony (CR) według Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN). Jego populacja liczy obecnie mniej niż 150 osobników, co czyni go jednym z najrzadszych ptaków na świecie. Główne zagrożenia to utrata siedlisk, presja ze strony introdukowanych drapieżników (kotów, psów, łasic) oraz konkurencja z pokrewnym szczudłakiem białoskrzydłym. Prowadzone są intensywne programy ochronne w Nowej Zelandii, obejmujące sztuczną inkubację jaj, ochronę siedlisk i kontrolę drapieżników.
Szczudłak czarny – pytania i odpowiedzi
Jak duży jest szczudłak czarny?
Długość ciała wynosi około 40 cm, a rozpiętość skrzydeł 70–80 cm.
Gdzie występuje szczudłak czarny?
Jest endemitem Nowej Zelandii, spotykanym na terenach podmokłych Wyspy Północnej i Południowej.
Dlaczego szczudłak czarny jest zagrożony?
Populacja gatunku zmniejszyła się wskutek utraty siedlisk, drapieżnictwa gatunków obcych i konkurencji z innymi ptakami wodnymi
Ile osobników szczudłaka czarnego żyje obecnie?
Według szacunków populacja liczy mniej niż 150 ptaków.