Trznadel (Emberiza citrinella)

Wstęp

Mały ptak, wielkości wróbla. Naziemny. Głównie osiadły, koczujący stadnie (w zimie stada potrafią dochodzić do kilkuset osobników). Lot jego jest nierówny. W Polsce pospolity, lęgowy.

Wygląd

Mały, trójkątny dziób, z jaśniejszą żuchwą. Ogon dłuższy. Żółtobrązowe upierzenie. Płaszcz zielonkawobrązowy, z intensywnym ciemnym kreskowaniem. Rdzawobrązowy kuper i rozjaśnienie na karku odróżniają go od innych, podobnych gatunków. Dymorfizm płciowy słabo zaznaczony. W lecie u samca głowa intensywnie żółta, spód ciała jaskrawy z rudawobrązową piersią i bokami (dodatkowo kreskowanymi), po za tym okresem jest on trochę jaśniejszy od samicy. Charakterystyczny, delikatny, ciemny rysunek (na boku ciemienia i na policzkach), u samca na jaskrawo żółtej głowie, u samicy głowa nieco ciemniejsza. Tym rysunkiem samice oraz samce w szacie zimowej, są podobne do cierlika, choć u niego wzór jest wyraźniejszy. Samice w lecie mają ubarwienie szarozielonkawe, na ciemieniu kreskowanie (czasem na nim żółtą plamkę), policzki są szarozielone, spód ciała jasnożółty, ciemno kreskowany. Podczas pierwszej zimy głowa u samicy brązowa, kreskowana, spód ciała delikatnie żółtawy. Młode podobne do samic.

Występowanie

Zamieszkuje prawie całą Europę, oraz stepy w Azji Środkowej. Zimę spędza maksymalnie do tysiąca kilometrów na południe od terenów lęgowych. Sztucznie introdukowany na Nową Zelandię.

Biotop

Spotykany na terenach rolniczych, łąkach, zadrzewionych pastwiskach, na brzegach lasów i w zaroślach nadbrzeżnych.

Lęgi

Samica buduje gniazdo na ziemi, osłonięte roślinnością lub na wysokości do 2 metrów w krzewach (z traw, łodyg, mchu, wyścielone sierścią i trawą). Podczas pierwszego lęgu (przypadającego w kwietniu) składa 3-5 jasnych jaj w ciemny nitkowaty wzorek. W kolejnych lęgach mniejsza ilość jaj. Wysiaduje je przez okres ok. 2 tygodni. Przez kolejne 12-14 dni młode są karmione przez oboje rodziców ziarnem.

Pokarm

Są to głównie ziarnojady. Żywią się nasionami traw, chwastów, jak też owadami, ich larwami, pajęczakami.