Dylemat pułapki, czyli jak pozbyć się kreta w ogrodzie?
Kopiec świeżej gliny pośrodku trawnika to widok, który podniesie ciśnienie każdego ogrodnika. Kiedy kret ryje, ofiarą padają również ozdobne byliny i warzywa, mimo że sam nie jest roślinożercą. Pozostawione korytarze to również zaproszenie dla innych szkodników, np. norników. Nic dziwnego, że pytanie jak pozbyć się kreta z ogrodu, należy do stosunkowo popularnych.
Krety ze względu na swoją niszczycielską działalność nie cieszą się dobrą reputacją. Nie wszyscy jednak wiedzą, że ich obecność w ogrodzie niesie ze sobą pewne korzyści. Najważniejszą z nich jest kontrola populacji szkodników zamieszkujących glebę, w tym pędraków i drutowców, które mogą wyrządzić trawnikowi znacznie większą szkodę niż kilka kopców. Jeden kret dziennie pochłania 60-100% masy swego ciała w owadach.
Sam fakt, że w Twoim ogrodzie pojawił się kret, znaczy też, że możesz pochwalić się dobrą ziemią!
Zrozumieć kreta
Kret europejski (Talpa europaea) to samotnik spędzający całe życie w swoich podziemnych tunelach. Chętnie przemieszcza się w kierunku ziemi luźnej, żyznej i wilgotnej, piaszczysto-gliniastej oraz obfitującej w dżdżownice, larwy chrząszczy oraz drobne bezkręgowce. Gdy w jednej lokalizacji zacznie brakować pożywienia, przeniesie się w inną. W ciągu jednej nocy jest w stanie przekopać dziesiątki metrów.
W jednym miejscu, które może oczywiście znajdować się w ogrodzie, kret zakłada swoje gniazdo. Jest ono wymoszczone trawą oraz mchem i stanowi rodzaj spiżarni, w której podziemny gryzoń przechowuje unieruchomione ofiary. W takim gnieździe samice przywodzą na świat potomstwo i to jedyny okres, w którym jednorazowo znajduje się na jednym terytorium więcej osobników. Najczęściej za kopce w trawniku odpowiada pojedynczy kret.
Trawnik zniszczony przez kreta, fot. Kamil Macniak/Shutterstock
Kret pod ochroną!
Jak pozbyć się kreta raz na zawsze? W wielu kręgach popularna odpowiedź brzmi: zastawić pułapkę i uśmiercić gryzonia. Nie jest to jednak odpowiedź poprawna, a tym bardziej etyczna. Moralne prawo do zabijania żyjących istot to temat, który od lat dzieli społeczeństwo, antagonizując myśliwych czy wędkarzy. Z humanitarnego punktu widzenia trudno jest jednak obronić fakt unicestwiania ssaków, których jedyną winą jest realizacja podstawowych potrzeb życiowych, bez faktycznego zagrożenia dla życia i zdrowia człowieka.
Druga sprawa to kwestia prawna. Kret europejski jest w Polsce objęty ochroną częściową. Nie obejmuje ona sadów i ogrodów, ale nie oznacza to, że pozostawia ich właścicielom prawo do pozbawiania gryzoni życia. Wręcz przeciwnie, zgodnie z prawem kreta można z ogrodu wywieźć lub wypłoszyć – zabicie grozi wysoką grzywną!
Uwaga: Gazy trujące uwalniane do krecich tuneli również mają charakter uśmiercający, choć często nie przynoszą spodziewanych efektów, jeśli korytarze są odpowiednio długie. Nieodpowiednio użyte zagrażają również domowym zwierzętom przebywającym w ogrodzie.
Czy kreta da się złapać na żywo?
Z punktu widzenia ekologii i dobra sąsiadów, najlepszą opcją jak pozbyć się kreta z trawnika lub warzywniaka, jest złapać go i wywieźć do lasu. W naturalnym środowisku kopiący tunele gryzoń jest cennym elementem ekosystemu i strażnikiem zdrowej ziemi.
Pozostaje pytanie, jak to zrobić. Niektórym szczęśliwcom udało się już pochwycić futrzanego szkodnika do wiadra, gdy akurat ukazał się światu ze swojego kopca. Widok ten jest jednak rzadki i najczęściej dotyczy bardzo wczesnych godzinnych rannych. Poza tym w sieci można znaleźć dobre rady na temat kupna i samodzielnej konstrukcji pułapek, które mają pochwycić żywe zwierzę. W rzeczywistości prawdopodobieństwo sukcesu jest bardzo niskie – kret albo nie da się złapać, albo mimo wszystko ulegnie poważnemu zranieniu lub uwięziony zginie z głodu, jeśli nie wyswobodzimy go odpowiednio wcześnie.
Warto wiedzieć, że krety są bardzo wrażliwe na ludzki zapach i pułapki umieszczone w tunelach są dość łatwo w stanie zidentyfikować jako wrogą i podstępną działalność gospodarza.
Tabela przedstawiająca najbardziej skuteczne metody pozbycia się kreta; opracowanie własne
Odstraszanie kreta
Najbardziej humanitarne sposoby jak pozbyć się kreta z ogrodu, obejmują zniechęcanie gryzonia do danej lokalizacji. Cel ten zrealizować można na dwa sposoby – posługując się zapachem lub dźwiękiem.
Praktycznie ślepy kret ma bardzo silnie rozwinięty zmysł węchu, który chroni go przed niebezpieczeństwem. Podświadomie krety próbują też pewnych woni unikać. Wykorzystując kretowiska jako punkt dostępu do tuneli można więc podsuwać nieproszonemu gościowi takie „rarytasy”, jak kłębki ludzki włosów, marynowaną cebulę, czosnek, fusy z kawy, olejek miętowy lub eukaliptusowy, a nawet kijek zanurzony w asfalcie.
Jeśli chodzi o słuch, krety są w stanie słyszeć dźwięki o bardzo niskiej częstotliwości. Tym samym są szczególnie wrażliwe na wyższe częstotliwości. W odstraszaczach wykorzystuje się więc ultradźwięki, których nie lubią nie tylko krety, ale i kuny oraz inne gryzonie. Nieco prostszą, choć mniej przyjazną dla sąsiadów metodą odstraszania kreta jest puszczanie głośno radia w pobliżu jego kopców.
Mimo podziemnego trybu życia krety są dość świadome tego co się dzieje wokół. Biegający po ogrodzie, szczekający pies lub cierpliwie czyhający nad kopcem kot to również dość skuteczne odstraszacze.
Zalewanie krecich tuneli wodą niestety nie przynosi spodziewanych rezultatów, ale powoduje frustrację i błoto w ogrodzie. Krety umieją bowiem doskonale pływać, a zapadnięte tunele potrafią w mig odbudować lub wydrążyć obok nowe. Zwiększanie poziomu wilgoci w ziemi to raczej czynnik zachęcający!
Jak pozbyć się kreta ze szklarni?
W tunelu foliowym lub szklarni, kret, mimo, że sam nie lubuje się w warzywach, może wyrządzić spore szkody wywracając cenne sadzonki pomidorów czy papryki. Jako skuteczną i bezpieczną dla plonów metodę zaradczą poleca się olej rycynowy. Aplikowany do tunelów w formie sprayu lub specjalnych granulek dostępnych w sklepach ogrodniczych, pokrywa on podziemne owady warstwą, która całkowicie odbiera kretowi apetyt.
Nagietki to kwiaty, których zapach skutecznie zniechęca krety, fot. Svetlyachock/Shutterstock
Czy można jakoś uchronić się przed kretem?
Łakomy i pracowity kret może pojawić się w ogrodzie w każdej chwili. Przezorni ogrodnicy preferują więc aktywnie przeciwdziałać jego przeprowadzce. Oprócz wspomnianych wyżej ultradźwiękowych odstraszaczy ryzyko pojawienia się kretowisk na trawniku ograniczają również:
- Kwiaty – nagietki, żonkile, przebiśniegi, wilczomlecz groszkowy oraz ozdobny czosnek wydzielają z siebie aromaty, które zniechęcają krety.
- Walka ze szkodnikami – aktywne zwalczanie pędraków w glebie, to sposób jak zniechęcić kreta i ochronić trawnik przed żółknięciem; pożądany skutek można uzyskać za pomocą ekologicznych preparatów na bazie wrotyczu lub pożytecznych nicieni.
- Drenaż – krety lubią wilgotną ziemię, więc poprawa odwodnienia działki może je dodatkowo zniechęcić.
- Bariera podziemna – w lokalizacjach, gdzie krety wydają się być często i aktywne, warzywniak lub szklarnię można ochronić umieszczając w ziemi metalowe bariery. Muszą one sięgać głębokości minimum 60 cm!
Na koniec warto dodać, że są na świecie ogrodnicy, którzy zdołali pogodzić się z towarzystwem kreta. Kopce w trawie dają się stosunkowo łatwo zniwelować, a kilka uszkodzonych zagonów nie musi być dostatecznym powodem, aby psuć sobie krew nerwami i walką z całkiem sympatycznym przecież zwierzątkiem.
Jak pozbyć się kreta? Pytania i odpowiedzi
Czy krety można łapać w pułapki?
Zgodnie z polskim prawem zabijanie kretów jest niedozwolone i podlega karze.
Jak pozbyć się kreta bez zabijania go?
Krety można próbować odstraszać zapachami, ultradźwiękami, hałasem – żadna z tych metod nie jest jednak w 100% skuteczna.
Czy kret sam w końcu odejdzie?
To zależy od podaży pożywienia. W dużych ogrodach, gdzie nie brakuje dżdżownic, kret może śmiało dożyć swoich 3-5 lat.
Absolwentka Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, która oddała się pasji zgłębiania zagadek świata i pisania o nich. Specjalizuje się w ekologii, klimatologii i naukach przyrodniczo-naukowych. Żyje ponad granicami, dużo podróżuje, a w wolnym czasie pływa.
Opublikowany: 24 marca, 2025 | Zaktualizowany: 29 lipca, 2025
- „How to Get Rid of Moles in Your Yard (and Keep Them Away)” Viveka Neveln, https://www.bhg.com/gardening/pests/animal/get-rid-of-moles/, 14/03/2024;
- “5 Simple Ways to Get Rid of Moles in Your Garden” Lauren Wellbank, https://www.marthastewart.com/8248181/how-get-rid-moles-garden, 14/03/2024;
- “How to get rid of moles in the garden” Lisa Joyner, https://www.countryliving.com/uk/homes-interiors/gardens/a36184326/how-get-rid-of-moles/, 14/03/2024;
- “Moles” Catherine Boeckman, https://www.almanac.com/pest/moles, 14/03/2024;
- “Moles: Habitat, habits and conservation” Alina Bradford, https://www.livescience.com/52297-moles.html, 14/03/2024;
