Czy powinniśmy bać się komarów? Wywiad z dr Aleksandrą Gliniewicz
Kogo najczęściej gryzą komary? Jak zabezpieczyć przed tymi uciążliwymi owadami? Czy polskie komary są niebezpieczne? Na te i inne pytania opowiada dr Aleksandra Gliniewicz z Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny.
Joanna Szubierajska: Czy czeka nas plaga komarów?
Dr Aleksandra Gliniewicz: Na pewno komarów jest teraz więcej niż na początku maja, kiedy było dość chłodno. Ma to związek z przechodzeniem w ostatnich tygodniach fali powodziowej. Zalane zostały tereny nadrzeczne, powstały oczka wodne i zalewiska, w których komary mają idealne warunki, by się rozwijać.
Czy powinniśmy bać się komarów? W niektórych doniesieniach prasowych możemy przeczytać, że w Polsce pojawił się bardzo niebezpieczny komar tygrysi.
Komarów tygrysich w Polsce nie stwierdzono. W naszej faunie, wśród 47 gatunków komarów, mamy kilka, około 9 gatunków, które mogą stanowić potencjalne wektory chorób. Aby tak się stało, musi jednak wystąpić szereg dodatkowych warunków w środowisku, jak np. masowy rozwój komarów z tych gatunków, jednoczesna obecność zakażonego patogenem organizmu rezerwuarowego oraz osób podatnych na zakażenie. W tej chwili zagrożenia nie widzę. Trzeba także pamiętać, że w latach 60. zlikwidowano w Polsce ogniska przenoszonej przez komary malarii.
Mimo iż nie są niebezpieczne, to potrafią być mocno uciążliwe. Co najlepiej odstrasza komary?
Każdy sposób jest dobry − stosowanie olejków eterycznych i stosowanie roślin, a także zaangażowanie jerzyków czy nietoperzy, które żywią się komarami. Jednak należy zdać sobie sprawę, że stosowanie jednego sposobu nie wystarczy. Najlepiej wykorzystywać kombinacje tych metod. Można posmarować ciało repelentami, jeżeli często przebywamy na działce, posadzić rośliny – lawendę, geranium − które odstraszają komary, stosować spirale przeciw komarom na tarasach, a dom zabezpieczyć siatkami w oknach. Kombinacja kilku sposobów sprawi, że znacząco zmniejszymy uciążliwości związane z obecnością komarów.
Wiele miast organizuje akcje zwalczania komarów za pomocą oprysków chemicznych. Czy to ma sens?
Jest to metoda mało skuteczna. Daje dobre rezultaty na niewielkich obszarach i na krótko, na przykład przy zabezpieczaniu imprez masowych. Natomiast nie jest to metoda polecana na dużych obszarach – trzeba pamiętać o niekorzystnym wpływie chemicznych środków owadobójczych na środowisko. Także o tym, że najbliższy deszcz zmyje z opryskanych powierzchni depozyt preparatu, a komary przylecą z sąsiednich terenów, gdzie oprysków nie było.
Na kogo lecą komary?
Można powiedzieć, że na wszystkie kręgowce, a w przypadku ludzi widoczne są różnice osobnicze: jedne osoby są bardziej kłute przez komary, inne – mniej. Komary przyciąga dwutlenek węgla oraz substancje, które powstają w wyniku przemiany materii w naszym ciele. Są osoby, które mają przemianę materii bardziej intensywną i do takich osób komary częściej przylatują. Zatem bardziej narażone na ukłucia komarów będą osoby, które chorują na choroby metaboliczne np. na cukrzycę, dzieci i sportowcy, którzy wydzielają więcej potu.
A co z zapachem brudnych skarpet? Czy rzeczywiście może pomóc w walce z komarami?
Zapach brudnych skarpet to konglomerat różnie pachnących związków chemicznych prowadzone są badania nad wyizolowaniem tego komponentu, który najbardziej odstrasza komary. Może będzie on przełomem w walce z komarami. Póki co – w aptekach i drogeriach mamy szeroką gamę repelentów do stosowania na skórę i ubranie.
Dziękuję za rozmowę
