Owczarek Podhalański

Przodkowie obecnych owczarków podhalańskich przywędrowały do polskich Karpat prawdopodobnie wraz z wołoskimi pasterzami w XV i XVI wieku. Bardzo blisko spokrewnione z owczarkiem podhalańskim psy to słowacki czuwacz i węgierski kuwasz. Jeszcze do niedawna psy, które zaliczamy do tych ras stanowiły jedną populację psów pasterskich. Głównym zadaniem tych owczarków była ochrona owiec i szałasów przed dużymi drapieżnikami i złodziejami. Polska kynologia zainteresowała się dużymi, białymi psami z Podhala i Tatr na początku XX wieku.

Pierwszy wzorzec owczarka podhalańskiego został wydany przez Miłośników Psa Służbowego w 1937 roku. Obecna wersja wzorca tej rasy pochodzi z 1985 roku i jest zarejestrowana przez Międzynarodową Federacje Kynologiczną (FCI) pod numerem 252b. Szczegółowy opis obowiązującego wzorca rasy oraz opis historii jej tworzenia można znaleźć w książce A. i R. Redlickich z roku 2003 pt. „Owczarek Podhalański”. Ja ograniczę się tylko do ogólnego opisu tej rasy.

Głównymi cechami zewnętrznymi owczarka podhalańskiego są dorodna, w ogólnym zarysie prostokątna sylwetka o proporcjonalnej budowie. Dorosłe owczarki podhalańskie mierzą w kłębie 60-70 cm i ważą 40-60 kg, przy czym psy są z reguły większe od suk. Owczarki są biało umaszczone, mają stosunkowo długą, prostą lub lekko falowaną sierść na szyi i tułowiu oraz po tylnej stronie kończyn przednich i tylnych. Na głowie, pysku oraz w dolnej partii kończyn sierść jest krótka.

Ogon tych psów jest nisko osadzony, puszysty i ruchliwy. Gdy swobodnie zwisa, sięga mniej więcej do stawu skokowego. Według oficjalnego wzorca pies w podnieceniu unosi ogon ponad grzbiet lecz go nie zakręca, jednak tak naprawdę przybiera on wtedy kształt niemal idealnego koła. W szacie zimowej sierść owczarka jest dwuwarstwowa z obfitym podszyciem. Głowa o proporcjonalnej wielkości ma zaznaczoną krawędź czołową. U psów głowa jest masywniejsza niż u suk. Pysk jest u nasady szeroki, zwężający się łagodnie ku nosowi. Nos jest średniej wielkości, czarny.

Należy zaznaczyć, że często nos w okresie zimowym ulega rozjaśnieniu. Zwykle 6-8 tygodniowe szczenięta posiadają już ciemną pigmentację nosa. Podobnie czarna lub ciemna pigmentacja występuje na wargach i wokół oczu, czasami na poduszkach palców. Słabsza pigmentacja nie jest wadą dyskwalifikującą psa z hodowli. Małżowiny uszne owczarka podhalańskiego są trójkątne, zwisające, średniej wielkości, osadzone na wysokości tylnego kąta oka, przylegające wewnętrzną krawędzią do głowy, ruchliwe. Oczy są średniej wielkości, nieco skośne, ciemnopiwne. Tułów jest dosyć długi i masywny z wyraźnie zaznaczonym szerokim kłębem i szerokim prostym grzbietem. Klatka piersiowa powinna być głęboka, brzuch nieco podciągnięty. Kończyny przednie są mocno zbudowane, widziane z przodu proste.

Łapa kończyn przednich jest duża i okrągła . Kończyny tylne są silne, widziane z tyłu- proste, umiarkowanie kątowane. Łapy kończyn tylnych są nieco mniejsze niż u kończyn przednich, owalne. Palce zwarte, pomiędzy palcami owłosienie. Wiele owczarków posiada ostrogi (dodatkowy piąty palec kończyny tylnej). Bacowie uważają, że jest to charakterystyczna cecha owczarków podhalańskich, jednak według oficjalnego wzorca rasy jest to wada

Wojciech Śmietana