Ta żywność zabija! Eksperci ostrzegają: zagrożenie większe niż sądzisz
Spożywanie dużych ilości ultraprzetworzonej żywności (UPF) wyraźnie zwiększa ryzyko przedwczesnej śmierci – alarmują naukowcy w najnowszym, międzynarodowym badaniu. Wyniki są niepokojące: w niektórych krajach, w tym w Anglii, aż 14% wszystkich przedwczesnych zgonów można przypisać właśnie nadmiernemu spożyciu tej kategorii produktów.
Chleb, ciasta, gotowe posiłki – groźne na talerzu
Ultraprzetworzona żywność to kategoria produktów, która obejmuje m.in. gotowe dania, przetworzone mięsa, kolorowe płatki śniadaniowe, słodzone napoje, a nawet popularne pieczywo pakowane. Badanie opublikowane w American Journal of Preventive Medicine wykazało, że każde dodatkowe 10% kalorii pochodzących z UPF zwiększa ryzyko przedwczesnej śmierci o 3%.
Według danych, w samych Stanach Zjednoczonych żywność ultraprzetworzona przyczynia się do ponad 124 tysięcy przedwczesnych zgonów rocznie, a w Anglii – do niemal 18 tysięcy.
Dlaczego UPF jest tak niebezpieczne?
Zdaniem Eduardo Augusto Fernandesa Nilsona z brazylijskiej Oswaldo Cruz Foundation, nie chodzi tylko o wysoką zawartość soli, tłuszczu czy cukru. Problemem są również dodatki, takie jak sztuczne aromaty, barwniki, słodziki i emulgatory, które zmieniają sposób funkcjonowania organizmu na poziomie biologicznym.
„Ultraprzetworzone produkty szkodzą zdrowiu nie tylko przez składniki odżywcze, ale również przez przemysłowe procesy ich wytwarzania” – podkreśla Nilson.
Gdzie sytuacja jest najgorsza?
Analiza danych z ośmiu krajów (w tym USA, Anglii, Kanady i Brazylii) wykazała, że największy odsetek energii z UPF pochodzi z diety mieszkańców USA i Anglii – odpowiednio 54,5% i 53,4% dziennego spożycia kalorii. W tych krajach odsetek przedwczesnych zgonów przypisywanych UPF przekracza 13%.
Dla porównania, w Kolumbii, Brazylii i Chile odsetki te są niższe, wynosząc odpowiednio 4%, 5% i 6%.
Czas na odważne decyzje
Autorzy badania apelują do rządów na całym świecie o ostrzejsze regulacje dotyczące sprzedaży i promocji ultraprzetworzonej żywności. Proponują m.in. zakaz reklamowania UPF skierowanych do dzieci, wyższe podatki na produkty ultraprzetworzone oraz regulacje sprzedaży w szkołach i miejscach pracy.
Brytyjski Departament Zdrowia już wdrożył pewne zmiany – ograniczono reklamy niezdrowego jedzenia w mediach oraz wzmocniono kontrolę nad lokalizacją punktów gastronomicznych w pobliżu szkół. Jednak eksperci wskazują, że to dopiero początek drogi do skutecznego ograniczenia problemu.
