Marzanka wonna ziele (Asperulae Odor. Herba)
Występowanie
Miejsca naturalnego występowania rośliny to Europa, Azja oraz tereny o klimacie suboceanicznym. Roślina rozprzestrzeniła się na wielu innych terenach w wielu rejonach świata, w których panuje klimat umiarkowany. W Polsce jest rośliną pospolitą na terenach niżowych.
Wygląd
Roślina dorasta do 30 cm wysokości, wytwarza pędy, które pachną sianem. Zapach ten jest rezultatem ulatniania się kumaryny. Łodyga jest czterokanciasta i naga. Liście mają kształt lancetowaty i barwę ciemnozieloną. Kwiaty małe, mają barwę białą, zebrane są w podbaldachy. Owoc to rozłupnia, która rozpada się na dwie rozłupki pokryte haczykowatymi szczecinkami.
Zbiór
Surowiec zbiera się przed okresem kwitnienia rośliny. Zbiory należy przeprowadzić w pogodny dzień. Suszenie przeprowadza się w zacienionym i przewiewnym miejscu.
Właściwości lecznicze
Marzanka działa przeciwbakteryjnie i rozkurczająco na mięśnie gładkie układu moczowego oraz pokarmowego, działa więc przeciwbólowo. Polecana jest również w innych dolegliwościach układu pokarmowego, ponieważ pobudza trawienie oraz przemianę materii. Surowiec ten posiada również działanie uspokajające, dlatego często stosują się go przy nerwicach wegetatywnych oraz w zaburzeniach snu, a także do wyciszenia organizmu w stanach nadmiernego pobudzenia. Jest odpowiedzialny za poprawę krążenia krwi oraz obniżenie zbyt wysokiego ciśnienia krwi. Roślinę wykorzystuje się również do leczenia chorób układu moczowego, na przykład do leczenia kamicy żółciowej. Działa przeciwbólowo – pomaga w migrenach. Stosuje się ją również do leczenia chorób reumatycznych. Pomaga w walce z hemoroidami odbytu, likwiduje stany zapalane w okolicy odbytu. Leczy dolegliwości związane z wątrobą, niemniej jednak surowiec nie może być wykorzystywany w dużych dawkach w długim okresie leczenia, ponieważ może uszkodzić wątrobę. Długotrwałe stosowanie rośliny należy skonsultować z lekarzem. Marzankę wykorzystuje się również zewnętrznie do leczenia stanów zapalnych skóry oraz czyraków.
Praktyczne zastosowanie
Napar z marzanki na dolegliwości układu pokarmowego
Składniki:
1 łyżeczka ziela mrzanki
Woda
Ziele zalać szklanką wrzącej wody. Odstawić do naciągnięcia pod przykryciem na około 10 minut. Pić po 1 łyżeczce 2-3 razy dziennie.
Przytulia wonna Galium odoratum podnosząca, naga, 4-kanciasta łodyga, liście lancetowate, okółkowe, są przylistki, szorstkie brzegi, drobne kwiaty zebrane w baldachogrona, 4 białe płatki i pręciki, 1 słupek, roślina lecznicza ziele działa uspokajająco, przeciwbakteryjnie, rozkurczowo, leczy hemoroidy, żylaki, skurcze jelit i dróg moczowych, kamice i dolegliwości wątroby, przyprawa do ciast, cukierków, zup, sosów, napojów, sałatek, sok miesza się z piwem, napój majowy to nalewka z przytulii, zwalcza mole, dodatek do alkoholi.