Serdecznik pospolity (Leonurus cardiaca)
![Serdecznik pospolity. By myself (Own work) [CC BY 3.0], via Wikimedia Commons](https://www.ekologia.pl/wp-content/uploads/2023/01/800px-p1030981-leonurus-cardiaca.jpg)
Występowanie
Serdecznik pospolity występuje praktycznie w całej Europie oraz na terenie Turcji. W Polsce roślina jest pospolita na terenach niżowych i na pogórzu. Spotkać ją można na obrzeżach lasów, w zaroślach, na rumowiskach i wilgotnych pustkowiach oraz przy przydrożach.
Wygląd
Serdecznik pospolity dorasta do 150 cm wysokości. Roślina jest owłosiona na całej długości. Łodyga jest pusta w środku, ma około 1 cm szerokości. Liście górne mają kształt lancetowaty i są słabo owłosione, natomiast dolne mają kształt jajowatokolisty i są gęsto owłosione. Kwiaty są niewielkie, pojawiają się w kątach liści. Owoc to rozłupnia, która zawiera 4 rozłupki. Cała roślina wydziela słaby, ale nieprzyjemny zapach.
Uprawa i zbiór
Serdecznik jest uprawiany, jako roślina lecznicza. Nie jest zbyt wymagający jeżeli chodzi o glebę. Idealne podłoże pod uprawę rośliny to gleba próchnicza i wapienna. Plantacje użytkuje się przez 3-4 lata. Roślina zapylana jest głównie przez trzmiele.
Zbiory przeprowadza się w okresie pod koniec kwitnienia rośliny. Zbiera się pędy szczytowe i boczne, które mają długość około 25 cm. Suszenie należy przeprowadzić w zacienionym i przewiewnym miejscu, w którym temperatura nie może przekraczać 35 stopni Celsjusza. Po wysuszeniu należy wyrzucić grubsze części łodygi.
Właściwości lecznicze
Serdecznik pospolity właściwości ma bardzo wiele. Działa przede wszystkim uspokajająco i wyciszająco na organizm. Dlatego roślinę wykorzystuje się do leczenia nerwic, nadpobudliwości nerwowej, bezsenności i stanów nerwicowych, w tym nerwicy sercowo-naczyniowej. Ponadto sprawdza się w leczeniu innych dolegliwości sercowych. Zalecany jest do leczenia arytmii oraz przyspieszonego bicia serca, osłabienia mięśnia sercowego oraz nadciśnienia. Roślina polecana jest przede wszystkim osobom starszym, ponieważ pomaga w tak zwanym sercu starczym. Stosuje się ją również w zaburzeniach przewodu pokarmowego, pomaga przede wszystkim w zaparciach, bólach brzucha, wzdęciach, biegunkach, zaparciach, braku apetytu, uczuciu pełności w żołądku. Ziele polecane jest również kobietom, ponieważ pomaga przy bolesnym miesiączkowaniu, a także w menopauzie. Serdecznik stosuje się również w sposób zewnętrzny, pomaga leczyć rany oraz uszkodzenia skóry, w tym także oparzenia I i II stopnia. Działa również słabo moczopędnie, żółciopędnie oraz ściągająco. Roślinę wykorzystuje się również do leczenia łagodnej postaci cukrzycy oraz choroby Basedowa (takie zastosowanie ma głównie w Rumunii).
Praktyczne zastosowanie
Napar z serdecznika działający uspokajająco
Składniki:
- 1 łyżka ziela serdecznika
- Woda
Ziele zalać 100 ml wrzącej wody. Zostawić pod przykryciem na kilka minut. Przecedzić. Pić 2-3 razy dziennie.


Pobudza laktacje, zewnętrznie można przemywać naparem rany,
Owłosiona, czterokanciasta, prążkowana łodyga, liście dłoniaste, ząbkowane, ogonkowe, górne trójkątne, trójdzielne, piłkowane, nasady klinowate, siateczkowate unerwienie, pojedyncze, drobne, nibyokółkowe kwiaty wargowe w gronach, górna warga różowa, dolna fioletowa, 5 działkowy, zielony kielich, działki zaostrzone, owoce to rozłupnie z 4 rozłupek, roślina lecznicza, reguluje pracę serca, działa uspokajająco, przeciwskurczowo, ściągająco, moczopędnie i przeciwbiegunkowo, łagodzi arytmię, wzmacnia mięsień sercowy, obniża ciśnienie rozkurcza, łagodzi bolesne miesiączki, skurcze w obrębie układu pokarmowego, bólach brzucha, wzdęciach, zaburzeniach trawienia, biegunkach.